Bipolaire stoornis wordt gekenmerkt door schommelingen in de stemming tussen manie en depressie. Er bestaan veel misvattingen over bipolaire stoornis, die van invloed kunnen zijn op het stigma, de bereidheid om behandeling te zoeken en het juiste ziektebeheer.
- Mythe: Bipolaire stoornis is een zeldzame aandoening
- Mythe: Er is maar één soort bipolaire stoornis
- Mythe: stemmingswisselingen wijzen altijd op een bipolaire stoornis
- Mythe: mensen met een bipolaire stoornis wisselen vaak tussen manische en depressieve stemmingen
- Mythe: Manie is een gelukkig, leuk gevoel
- Mythe: Kinderen kunnen geen bipolaire stoornis krijgen
- Mythe: Er is een eenvoudige test voor bipolaire stoornis
- Mythe: Medicatie is de enige behandeling voor bipolaire stoornis
- Mythe: mensen met een bipolaire stoornis zijn gewelddadig
- Mythe: Mensen met een bipolaire stoornis kunnen niet werken
- Mythe: Er is niets wat je kunt doen om een geliefde met bipolair te helpen
- Mythe: Drugsmisbruik veroorzaakt bipolaire stoornis
- Mythe: Zodra de symptomen afnemen, kan de behandeling worden gestopt
Mythe: Bipolaire stoornis is een zeldzame aandoening
Feit: Bipolaire stoornis is een veel voorkomende aandoening van de geestelijke gezondheid, die miljoenen mensen treft.
Geschat wordt dat tot 2,1% van de bevolking in hun leven een bipolaire stoornis zal doormaken. De percentages bipolaire stoornissen zijn relatief gelijk tussen mannen en vrouwen. De prevalentie van bipolaire stoornis kan echter variëren op basis van individuele kenmerken. Bijvoorbeeld, bipolaire stoornis kan meer voorkomen bij:
- Inheemse Amerikaanse gemeenschappen
- Mensen met een lager opleidingsniveau of een lagere sociaaleconomische status
- Mensen die eerder getrouwd waren
- Jongeren en mensen van middelbare leeftijd
Bipolaire stoornis omvat aanzienlijke schommelingen in stemming, van perioden van manie tot perioden van depressie. Hoewel bipolaire stoornis niet zo vaak voorkomt als sommige andere aandoeningen van de geestelijke gezondheid, is het een van de zwaarst belaste psychiatrische ziekten. Bipolaire stoornis is chronisch en langdurig, en de aanwezigheid van zowel manische als depressieve kenmerken kan iemands vermogen om normaal te leven aanzienlijk belemmeren.
Mensen met een bipolaire stoornis ontvangen vaak meerdere soorten zorg, kunnen gedurende langere tijd in behandeling zijn en zijn mogelijk niet in staat om te werken of deel te nemen aan hun reguliere activiteiten. Hoewel bipolaire stoornis niet de meest voorkomende psychische aandoening is, heeft het een aanzienlijke impact op individuen en gemeenschappen.
Mythe: Er is maar één soort bipolaire stoornis
Feit: Er zijn verschillende soorten bipolaire stoornis.
Er zijn meerdere soorten bipolaire stoornis, en elk heeft zijn eigen unieke kenmerken. De subtypen van bipolaire stoornis zijn:
- Bipolaire stoornis I: omvat ten minste één manische episode. Hoewel mensen vaak depressieve episoden ervaren bij Bipolaire Stoornis I, is dit niet vereist voor de diagnose.
- Bipolaire Stoornis II: Diagnose vereist een major depressieve episode en een hypomane episode, of een episode met vergelijkbare symptomen als manie, maar iets milder
- Cyclothymie: Voor het stellen van de diagnose moet er gedurende ten minste twee jaar sprake zijn van cycli tussen hypomane en depressieve stemmingen, waarbij de symptomen gedurende ten minste de helft van de tijd aanwezig zijn
- Rapid Cycling: Rapid cycling omvat ten minste vier episoden van stemmingswisselingen binnen een periode van 12 maanden en kan niet worden veroorzaakt door middelengebruik of een andere medische aandoening
Er zijn een paar andere bipolaire-achtige stoornissen die mogelijk niet voldoen aan de volledige criteria voor een diagnose van bipolaire stoornis, maar nog steeds een aanzienlijke impact op het leven van een persoon kunnen hebben. Deze omvatten:
- Niet Anderszins Gespecificeerd: Dit is wanneer een individu symptomen van bipolaire stoornis ervaart, maar niet voldoet aan de volledige criteria voor een specifieke subtype-diagnose
- Gemengde Episoden: Dit doet zich voor wanneer iemand tegelijkertijd manische en depressieve bipolaire symptomen ervaart.
Zelfs zonder te voldoen aan specifieke diagnostische criteria voor bipolair I of bipolair II, kan het cycleren tussen manische en depressieve symptomen uiterst verontrustend en verstorend voor het normale functioneren zijn. Bipolaire stoornissen kunnen een iets andere behandeling vereisen op basis van het subtype van de stoornis, maar alle classificaties en symptomen vereisen vaak psychiatrische behandeling en hebben daar baat bij.
Mythe: stemmingswisselingen wijzen altijd op een bipolaire stoornis
Feit: stemmingswisselingen zijn niet hetzelfde als een bipolaire stoornis.
Fluctuaties tussen tijden van geluk en tijden van verdriet zijn een normaal en verwacht deel van het leven. De meeste mensen hebben dagelijks of wekelijks te maken met stemmingswisselingen. Hoewel inconsistente stemmingen onaangenaam kunnen zijn, zijn stemmingswisselingen niet hetzelfde als bipolaire stoornis.
Het onderscheid tussen stemmingswisselingen en bipolaire stoornis is vaak afhankelijk van de mate en ernst van de stemmingswisselingen. Bipolaire stoornis wordt gekenmerkt door frequente, aanhoudende en uiterst verontrustende schommelingen in de stemming. Bij gevallen van bipolaire stoornis die aan de diagnostische criteria voldoen, gaan cycli van manie en depressie vaak gepaard met schadelijk gedrag. Tijdens een manie kunnen mensen risicogedrag gaan vertonen of dagenlang niet slapen. Tijdens een depressieve episode komt iemand soms het huis niet uit of loopt het risico zichzelf te verwonden.
Stemmingswisselingen zijn een normaal onderdeel van het leven, vooral als reactie op stressvolle of uitdagende situaties. Als stemmingswisselingen echter frequent en langdurig zijn en veel verdriet veroorzaken, kunnen ze wijzen op een onderliggende psychiatrische aandoening.
Mythe: mensen met een bipolaire stoornis wisselen vaak tussen manische en depressieve stemmingen
feit: overgangen van manische naar depressieve episoden kunnen lang of kort zijn, afhankelijk van de persoon.
Veel mensen gaan ervan uit dat mensen met een bipolaire stoornis snel en vaak schommelen tussen manie en depressie. Het idee dat mensen met een bipolaire stoornis dagelijks of zelfs meerdere keren per dag van stemming kunnen veranderen, wordt niet ondersteund. In feite vereist een diagnose van bipolair duidelijke en gedefinieerde perioden van manie en depressie die een bepaalde hoeveelheid tijd duren. Deze vereisten zijn:
- Een hypomane episode die ten minste vier dagen duurt
- Een manische episode die ten minste een week duurt
- Een depressieve episode die ten minste twee weken duurt
Dit zijn de minimale richtlijnen die nodig zijn om een hypomane, manische of depressieve episode te laten voldoen aan de diagnostische criteria. In veel gevallen duren deze episoden of cycli veel langer. Wanneer het cycleren tussen manische en depressieve symptomen snel verloopt, spreekt men van rapid cycling bipolair. De criteria voor rapid cycling omvatten ten minste vier verschillende stemmingsperioden in de loop van een jaar. Hoewel dit type cycli snel wordt genoemd, vindt de cyclus van manisch naar depressief zeker niet in de loop van een dag plaats.
Mythe: Manie is een gelukkig, leuk gevoel
Feit: Manie kan ernstig invaliderend zijn en kan leiden tot verminderd functioneren of zelfs ziekenhuisopname.
Mensen nemen vaak aan dat de symptomen van manie euforisch en overweldigend positief zijn. Hoewel een manische episode mensen een high gevoel kan geven, kunnen er ook veel negatieve aspecten aan zitten. Enkele van de andere symptomen van manie kunnen zijn:
- Extreme prikkelbaarheid
- Psychotische symptomen, waaronder waanvoorstellingen
- Impulsief of grillig gedrag
Hoewel mensen met een bipolaire stoornis enige opluchting kunnen voelen als ze uit een depressieve episode zijn gekomen, zijn de gevoelens van een manische episode niet overweldigend positief. Een manische episode kan het gevoel geven dat iemand geen controle heeft en dat mensen of situaties tegen hem werken. Dit kan het moeilijk maken om sociaal en professioneel te functioneren.
Mythe: Kinderen kunnen geen bipolaire stoornis krijgen
Feit: Kinderen kunnen worden gediagnosticeerd met een bipolaire stoornis.
Bipolaire stoornis kan zeker worden gediagnosticeerd bij kinderen, met kinderen zo jong als de kleuterleeftijd die een diagnose van bipolaire stoornis krijgen. De diagnose bipolaire stoornis bij kinderen is echter enigszins controversieel geweest, waarbij onderzoekers een significante toename van kinderen met deze aandoening hebben opgemerkt.
Sommige professionals suggereren dat bipolaire stoornis bij kinderen uiterst zeldzaam is, en dat de symptomen op een afzonderlijke aandoening kunnen wijzen. Soms vertonen kinderen dramatische perioden van prikkelbaarheid of droefheid, of lijken ze snel van stemming te veranderen. Het is niet duidelijk of de symptomen van bipolaire stoornis bij kinderen hetzelfde zijn als bij volwassenen, en dit kan een duidelijke diagnose moeilijk maken.
Ondanks een deel van de onzekerheid rond bipolaire stoornis bij kinderen, is het algemeen aanvaard dat symptomen die op deze aandoening kunnen lijken, verontrustend zijn en professionele hulp vereisen. Het zoeken van professionele hulp is belangrijk bij het vaststellen van de juiste diagnose en behandeling.
Mythe: Er is een eenvoudige test voor bipolaire stoornis
Feit: Er is momenteel geen eenvoudige test voor bipolaire stoornis.
In tegenstelling tot veel lichamelijke aandoeningen, is er geen duidelijke biologische marker of test voor bipolaire stoornis. Dit kan het testen op en diagnosticeren van bipolaire stoornis uitdagend maken, omdat een diagnose verschillende criteria omvat die een gedetailleerd begrip van de geschiedenis en symptomen van een persoon vereisen.
Omdat er geen duidelijke biomarker voor bipolaire stoornis is, is de diagnose gebaseerd op klinische beoordeling. Deze beoordeling kan het verzamelen van een psychische voorgeschiedenis omvatten, het beoordelen van de ernst en duur van de symptomen en het monitoren van de progressie of cycli van episoden. Hoewel er korte screeningstests voor bipolaire stoornis beschikbaar zijn, vereist een formele diagnose aanvullende professionele beoordeling.
Diagnostische interviews kunnen ook naaste vrienden en familie omvatten. Omdat het proces complex is en niet iedereen met een bipolaire stoornis meteen behandeling zoekt, kan er een vertraging zitten tussen het begin van de symptomen en een formele diagnose. Hoewel het diagnoseproces intensiever is dan een eenvoudige bipolaire test, geeft het Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM-5) zeer specifieke criteria aan die vereist zijn voor een officiële diagnose. Dit formele en gestandaardiseerde diagnostische proces zorgt ervoor dat de beoordeling hoge normen volgt en de diagnose nauwkeurig is.
Mythe: Medicatie is de enige behandeling voor bipolaire stoornis
Feit: Er zijn meerdere behandelingen voor bipolaire stoornis.
Bij het vaststellen van een behandelingsstrategie voor bipolaire stoornis is het belangrijk om vast te stellen of de patiënt een depressieve, manische of hypomane episode ervaart. Het is ook noodzakelijk om factoren als:
- Medische voorgeschiedenis
- Andere lichamelijke of psychische comorbiditeiten
- Allergieën
- Vorige reacties op behandeling
- Willigheid om behandeld te worden
Omdat episoden van bipolaire stoornis schrijnend en extreem kunnen zijn, is de eerste zorg van de behandeling vaak om ervoor te zorgen dat patiënten veilig en medisch stabiel zijn. Op de korte termijn omvat dit gewoonlijk het voorschrijven van stemmingsstabilisatoren of antipsychotische medicatie. In sommige behandelingsresistente gevallen kan elektroconvulsietherapie worden aanbevolen.
Op de lange termijn omvat de behandeling voor bipolaire stoornis waarschijnlijk andere strategieën. De relatie tussen een patiënt en zijn psychiater is belangrijk. De behandeling kan door verschillende episoden heen veranderingen of aanpassingen vereisen, en het is belangrijk dat een patiënt vertrouwen heeft in de persoon die hem zorg verleent. Behandelingsstrategieën op lange termijn kunnen omvatten:
- Voorkomen of anticiperen op cyclische episoden
- Leefstijlinterventies, waaronder verbeterde voeding en lichaamsbeweging
- Onderricht over de stoornis
- Cognitieve gedragstherapie
De beste behandeling zal voor elke persoon verschillen, afhankelijk van hun individuele behoeften en symptomen.
Mythe: mensen met een bipolaire stoornis zijn gewelddadig
Feit: mensen met een bipolaire stoornis zijn niet inherent gewelddadig.
Symptomen van bipolaire stoornis, en in het bijzonder manie, omvatten prikkelbaarheid en impulsiviteit. Hoewel deze symptomen mensen geagiteerd of agressief kunnen doen voelen, maakt het hebben van een bipolaire stoornis iemand niet automatisch gewelddadig.
Onderzoek heeft aangetoond dat een bipolaire stoornis verband houdt met een verhoogd risico op geweldsmisdrijven. Er wordt echter aangenomen dat gewelddadig gedrag bij mensen met een bipolaire stoornis meer te maken zou kunnen hebben met hun blootstelling aan de omgeving, zowel nu als in hun kindertijd, in tegenstelling tot een directe oorzaak van bipolaire stoornis te zijn. Het is ook niet al te duidelijk of de fase, stemmingswisselingen, of de snelheid van fietsen tussen episoden gewelddadig gedrag zou kunnen beïnvloeden.
Het is ook belangrijk op te merken dat geweld bij bipolaire stoornis significant is gekoppeld aan comorbide stoornissen in middelengebruik. Dit benadrukt dat geweld onder mensen met een bipolaire stoornis een gevolg kan zijn van een andere psychiatrische aandoening of een aspect van hun leven of opvoeding.
Mythe: Mensen met een bipolaire stoornis kunnen niet werken
Feit: Bipolaire stoornis kan werk uitdagend maken, maar niet onmogelijk.
Omdat bipolaire stoornis wordt geassocieerd met stemmingswisselingen en dramatische veranderingen in gedrag, kan het moeilijk zijn voor mensen met de ziekte om productiviteit en optimaal functioneren in hun werk te behouden. Er zijn verschillende aspecten van bipolaire stoornis die het werk kunnen beïnvloeden. Deze kunnen omvatten:
- Verlies van productiviteit als gevolg van symptomen of medicatiebijwerkingen
- Gemiste uren of dagen als gevolg van symptomen of tijd besteed aan het bijwonen van medische afspraken
- Ontslagen of ontslagen worden van een baan als gevolg van symptomen of gebrek aan begrip over de ziekte
Ondanks deze uitdagingen, is het niet onmogelijk om te werken met een bipolaire stoornis. Een succesvol beroepsleven is mogelijk met relatieve stabilisatie van de bipolaire stoornis, symptoom- en gedragsmanagement en communicatie met werkgevers. Werken met een bipolaire stoornis kan worden geholpen door strategieën op de werkplek die begrip aanmoedigen en aanpassingen maken voor mensen met een psychiatrische ziekte.
Mythe: Er is niets wat je kunt doen om een geliefde met bipolair te helpen
feiten: Steun van een geliefde kan mensen met een bipolaire stoornis ten goede komen.
Een van de beste manieren om een geliefde met een bipolaire stoornis te helpen, is om zichzelf te onderwijzen over de stoornis. Weten wat je kunt verwachten en op de hoogte zijn van de beschikbare behandelingsmogelijkheden kan een grote bron van steun zijn voor iemand met de aandoening. Daarnaast kan openheid, acceptatie en het werken aan het verminderen van stigmatisering voor een geliefde met een bipolaire stoornis hun dagelijks functioneren verbeteren.
Liefden kunnen iemand met een bipolaire stoornis ook helpen door veranderingen in symptomen en gedrag te signaleren die zouden kunnen wijzen op een cyclus van een manische naar een depressieve episode of vica versa. Dit kan een patiënt aanmoedigen om professionele hulp te zoeken en hun behandeling dienovereenkomstig aan te passen.
Mythe: Drugsmisbruik veroorzaakt bipolaire stoornis
Feit: Drugsmisbruik is geen oorzaak van bipolaire stoornis.
Bipolaire stoornissen zijn aantoonbaar geassocieerd met stoornissen in het gebruik van middelen. Dit betekent dat deze twee psychische stoornissen vaak naast elkaar voorkomen. Dit betekent echter niet dat middelenmisbruik de bipolaire stoornis veroorzaakt.
Diagnose van bipolaire stoornis vereist de aanhoudende en langdurige presentatie van manische of depressieve symptomen. Hoewel drugs en alcohol sommige symptomen van bipolaire stoornis kunnen veroorzaken, zijn deze waarschijnlijk van voorbijgaande aard en voldoen ze niet aan de criteria voor een formele diagnose van bipolair.
De oorzaken van bipolaire stoornis worden gezien als een combinatie van genetische en omgevingsfactoren, evenals tekortkomingen in signaalsystemen in de hersenen. Deze factoren zijn complex en werken in verschillende mate op elkaar in, en het is onwaarschijnlijk dat chronisch middelengebruik op zichzelf bipolaire stoornis zal veroorzaken. Hoewel het niet de oorzaak is, kan comorbide middelengebruik de symptomen en de prognose van bipolaire stoornis verergeren.
Mythe: Zodra de symptomen afnemen, kan de behandeling worden gestopt
Feit: De behandeling mag niet worden gestopt, zelfs niet wanneer de bipolaire symptomen afnemen.
Als de symptomen van bipolaire stoornis afnemen, kan dat betekenen dat een persoon tussen fasen heen en weer fietst of dat hun medicatie werkt. Wanneer medicatie effectief is in het stabiliseren van de symptomen van bipolaire stoornis, kan het voelen alsof de medicatie niet langer nodig is. Doorgaan met medicatie is echter essentieel om de bipolaire stoornis zo stabiel mogelijk te houden, en de hoeveelheid onrust en verstoring die de stoornis veroorzaakt te minimaliseren.
Treatment adherence is gerelateerd aan betere functionele uitkomsten bij bipolaire stoornis, wat betekent dat mensen die hun behandelplan volgen mogelijk beter kunnen deelnemen aan werk, sociale en gemeenschapsactiviteiten. Hoewel medicatie soms onaangename bijwerkingen kan hebben, kan de behandeling voor veel mensen levensveranderend en levensreddend zijn. De gevolgen van het stoppen met medicatie kunnen terugval van stemmingsperioden en risico op gezondheidscomplicaties of bijwerkingen zijn.
Als u of iemand om wie u geeft symptomen van een bipolaire stoornis ervaart die verband houden met een stoornis in het middelengebruik, neem dan vandaag nog contact op met The Recovery Village om de beschikbare behandelingsopties te bespreken.
- Bronnen
Blanco, C., et al. “Epidemiology of DSM-5 bipolar I disorder: Resultaten van de National Epidemiologic Survey on Alcohol and Related Conditions – III.” J Psychiatr Res, 2017. Accessed May 24th, 2019.
Grande, I., et al. “Bipolaire stoornis.” Lancet, 2016. Accessed May 24th, 2019.
Angst, J. “Bipolaire stoornissen in DSM-5: sterke punten, problemen en perspectieven.” International Journal of Bipolar Disorders, 2013. Accessed May 24th, 2019.
Fountoulakis, K. N., et al. “A systematic review of the evidence on the treatment of rapid cycling bipolar disorder.” Bipolar Disord, 2013. Accessed May 24, 2019.
Parens, E. & J. Johnston. “Controverses betreffende de diagnose en behandeling van bipolaire stoornis bij kinderen.” Child and Adolescent Psychiatry and Mental Health, 2010. Accessed May 24, 2019.
Fazel, S. et al. “Bipolar Disorder and Violent Crime: New Evidence From Population-Based Longitudinal Studies and Systematic Review.” Arch Gen Psychiatry, 2010. Accessed May 24, 2019.
McMorris, B.J. et al. “Workplace productivity, employment issues, and resource utilization in patients with bipolar I disorder.” Journal of Medical Economics, 2010. Accessed May 24, 2019.
Medical Disclaimer: The Recovery Village streeft ernaar de kwaliteit van leven te verbeteren voor mensen die worstelen met een stoornis in middelengebruik of geestelijke gezondheid met op feiten gebaseerde inhoud over de aard van gedragsgerelateerde gezondheidsaandoeningen, behandelingsopties en hun gerelateerde uitkomsten. Wij publiceren materiaal dat is onderzocht, geciteerd, bewerkt en beoordeeld door bevoegde medische professionals. De informatie die wij verstrekken is niet bedoeld als vervanging voor professioneel medisch advies, diagnose of behandeling. De informatie mag niet worden gebruikt in plaats van het advies van uw arts of andere gekwalificeerde zorgverlener.