Alai

Cyclosporine is een lipofiel cyclisch polypeptide dat een calciumafhankelijke, specifieke, reversibele remming van de transcriptie van interleukine-2 en verschillende andere cytokines veroorzaakt, met name in T-helperlymfocyten. Dit vermindert de productie van een reeks cytokinen en remt de activering en/of maturatie van verschillende celtypes, waaronder die welke betrokken zijn bij de celgemedieerde immuniteit. Cyclosporine heeft derhalve immunosuppressieve eigenschappen en heeft een bewezen plaats als eerstelijnstherapie bij de profylaxe en behandeling van transplantaatafstoting. Cyclosporine is ook geëvalueerd bij een groot aantal aandoeningen waarbij immunoregulatoire disfunctie een vermoedelijke of bewezen etiologische factor is, en dit is de focus van het huidige overzicht. Bij patiënten met ernstige ziekte die refractair is voor standaardbehandeling, is orale cyclosporine een effectieve therapie bij acuut oculair syndroom van Behçet, endogene uveïtis, psoriasis, atopische dermatitis, reumatoïde artritis, actieve ziekte van Crohn en nefrotisch syndroom. Gelijktijdige behandeling met lage doses corticosteroïden kan de respons bij sommige aandoeningen verbeteren. Het geneesmiddel kan worden beschouwd als eerstelijnsbehandeling bij patiënten met matige of ernstige aplastische anemie die niet in aanmerking komen voor beenmergtransplantatie, met als bijkomend voordeel dat het de bloedplaatjesalloantilichaamtiters verlaagt. Het kan ook van aanzienlijk therapeutisch voordeel zijn bij patiënten met primaire biliaire cirrose, met name bij patiënten met een minder gevorderde ziekte. Er zijn weinig aanwijzingen dat cyclosporine werkzaam is bij patiënten met hardnekkige pyoderma gangrenosum, polymyositis/dermatomyositis of ernstige, van corticosteroïden afhankelijke astma. Het steroïd-sparend effect van cyclosporine is inderdaad een belangrijk voordeel bij een aantal indicaties. Bovendien heeft het geneesmiddel enige werkzaamheid getoond bij een groot aantal andere, over het algemeen weinig voorkomende aandoeningen waarbij gecontroleerde klinische trials ontbreken en/of waarschijnlijk niet zullen worden uitgevoerd. Cyclosporine lijkt niet werkzaam te zijn bij patiënten met allergische contactdermatitis, multiple sclerose of amyotrofische laterale sclerose. Het is slechts tijdelijk werkzaam bij patiënten met diabetes mellitus type I (insuline-afhankelijke diabetes) en dient bij deze indicatie niet te worden gebruikt. Om een terugval te voorkomen nadat de actieve ziekte onder controle is, moeten patiënten cyclosporine-onderhoudstherapie krijgen in de laagste effectieve dosering. Onderhoudstherapie lijkt echter geen baat te hebben bij patiënten met de ziekte van Crohn en cyclosporine moet bij deze patiënten worden gestaakt zodra de actieve ziekte onder controle is. Hypertrichose, gingivale hyperplasie, en neurologische en gastro-intestinale effecten zijn de meest voorkomende bijwerkingen bij ontvangers van cyclosporine, maar zijn meestal mild tot matig en verdwijnen bij verlaging van de dosering. Veranderingen in laboratoriumvariabelen die wijzen op nierdisfunctie komen relatief vaak voor, hoewel ernstige onomkeerbare schade zeldzaam is.(ABSTRACT UITGEKOPPELD OP 400 WOORDEN)