Beyoncé heeft ons genialiteit gebracht sinds Destiny’s Child in 1997 No, No, No dropte, en nu de wereld zich opmaakt voor Black Is King-een nieuw Lion King-geïnspireerd visueel album dat op 31 juli uitkomt op Disney+, is het duidelijk dat haar kracht nog lang niet is afgenomen. In 2014 stond ze bovenaan de lijst van meest invloedrijke mensen van Time magazine en in 2018 riep BBC Radio 4 Woman’s Hour haar uit tot de machtigste vrouw van de muziek. Haar hits zijn onder meer Formation, If I Were a Boy, Crazy In Love, Baby Boy en nog veel meer.
In het laatste decennium van haar carrière heeft Beyoncé zich steeds meer op politiek terrein begeven, waarbij ze de ideologieën van schrijvers Chimamanda Ngozi Adichie en Audre Lorde gebruikt in haar muziek en video’s. Haar meer uitgesproken aanwezigheid in de laatste jaren is het onderwerp van zowel lof als kritiek. Maar in welk kamp je ook valt, hier zijn negen redenen waarom de 23-jarige carrière van de mega-ster sociaal, politiek en cultureel kritisch is, en waarom de zangeres zelf een krachtige pleitbezorger voor verandering is geworden.
Nooit stoppen met evolueren
Het is gemakkelijk te vergeten dat Beyoncé tijdens haar tijd in de publieke belangstelling talloze iteraties heeft doorgemaakt. Het tijdperk van Queen Bey heeft tot nu toe drie decennia overspannen en de ster heeft geschitterd sinds haar eerste meidengroep Girl’s Tyme, via de camo-geklede jaren van Destiny’s Child’s Survivor tot dat Coachella-optreden in 2018.
Zoals ze is gegroeid en geëvolueerd, is ook haar persoonlijkheid gegroeid; van verlegen tiener tot de keer dat ze een presentator bedankte voor het feit dat hij haar erop wees dat ze inderdaad Beyoncé was, en haar schaduwcompilaties zijn nu een YouTube-genre op zich. We zullen ook nooit genoeg krijgen van de maffe beelden van Destiny’s Child die bespreken in welk dier ze zouden veranderen als ze konden (Beyoncé koos voor een walvis, FYI, voordat ze Michelle met haar blote ogen berispte nadat ze een smerige grap had gemaakt).
Total game changer
Gedurende haar carrière heeft Beyoncé het spel op een groot aantal manieren fundamenteel veranderd. In 2013 werd ze algemeen erkend als de uitvinder van de ‘album drop’ toen ze haar vijfde volledige album Beyoncé uitbracht zonder waarschuwing. We werden er allemaal gek van. Het album was een ontleding van haar huwelijk met Jay-Z, maar ook een veel openlijker en persoonlijker viering van haar seksualiteit. Het album was ook de mainstream van het concept van het ‘visuele album’ – elk nummer ging vergezeld van een niet-lineaire korte film.
Haar benadering van muziek is ongelooflijk gelaagd. Beyoncé’s Homecoming werd door critici van de New Yorker een ‘gesamtkunstwerk’ genoemd, of een ’totaal’ kunstwerk, dat muziek, beeldende kunst, drama, spektakel, dans enzovoort omvatte. Zoals blijkt uit Beychella, heeft mevrouw Knowles met succes innovatie, energie, spektakel en politiek in de live-performance gebracht – door alles uit de kast te halen met verhaallijnen, kostuums en choreografie in elke live-performance.
Een toegewijde fanbase
De ster heeft in de loop der jaren een intens loyale fanbase opgebouwd. In 2011, de meest vurige onder hen noemde zichzelf de ‘BeyHive’ en al snel bewezen ze waren een kracht om rekening mee te houden. In 2016 crashte B’s website bij de aankondiging van de Formation-tournee en werden er in 48 uur een miljoen tickets verkocht.
Haar The Mrs. Carter Show World Tour uit 2013 is een van de succesvolste aller tijden. De groep superstans heeft bewezen echt formidabel te zijn, vooral in het gezicht van kritiek. In 2015 koos Kid Rock ervoor om kritiek te leveren op het uiterlijk en de muziek van de ster (en zei: “Beyoncé heeft voor mij geen fucking Purple Rain,”), en de korf stroomde onmiddellijk naar zijn social media-kanalen en overspoelde de commentaarsecties met ontelbare bijenemoji’s. Om de rockzangeres nog meer te kwellen, hebben fans de verjaardag sindsdien gemarkeerd, waardoor de bijenplagen op sociale media een jaarlijkse aangelegenheid zijn geworden. Yoncé’s critici worden vaak gewaarschuwd met een “don’t anger the BeyHive”.
Bey heeft laten zien dat ze niet bang is om zich in sociale en politieke kwesties te begeven. In februari 2016 bracht de ster Formation uit, een nummer waarin Beyoncé expliciet zwartheid erkent en viert met teksten als: “I like my baby hair, with baby hair and afros / I like my negro nose with Jackson Five nostrils.” In de video van het nummer, die een Grammy won voor Beste Muziekvideo, wordt ook verwezen naar orkaan Katrina en de protesten in Ferguson.
Beyoncé voerde het nummer uit tijdens de Super Bowl 50 Halftime Show, de dag na de première, gesteund door dansers met afro’s en Black Panther baretten, als duidelijke steun aan de Black Lives Matter-beweging. “In de kern herinnert ze ons eraan dat economische rechtvaardigheid een belangrijk onderdeel is van bevrijdingswerk,” burgerrechtenactivist DeRay McKesson tweette na het optreden.
Op ongekend niveau van roem en fortuin
In het grote jaar 2020 is Beyoncé een van de meest herkenbare levende artiesten op aarde. En als een van ’s werelds best betaalde beroemdheden, met een armvol Grammy’s, een paar miljoenenhuizen en een kledinglijn op haar naam, wordt haar nettowaarde geschat op $400 miljoen.
Natuurlijk heeft de benadering van de zangeres van geld haar ook kritiek opgeleverd; Formation bevat teksten zoals “beste wraak is je krant”, en in een zeer kritisch essay over Lemonade, beschreef auteur en activist Bell Hooks het album als “kapitalistische geldmakerij op zijn best”. Veel antiracistische fans vragen zich dan ook af hoe de rijkdom van de ster zich verhoudt tot haar politiek.
Philantropie
Niet al het geld van Bey, of dat van haar miljardair Jay-Z, blijft gewoon op hun bankrekeningen staan. Queen Bey heeft vaak haar portemonnee geopend in de nasleep van maatschappelijke crises en rampen. In 2005 richtte ze samen met Destiny’s Child-collega Kelly Rowland de Survivor Foundation op naar aanleiding van de orkaan Katrina, en tot nu toe heeft ze 6 miljoen dollar gedoneerd voor geestelijke gezondheidszorg tijdens de pandemie.
Yoncé heeft ook een nieuwe liefdadigheidsinstelling in haar naam opgericht – BeyGOOD – die onder andere heeft gezorgd voor beurzen voor universiteiten, schoon water voor gemeenschappen in het buitenland, en het testen van het coronavirus en hulpverlening. Ze heeft ook twee formele studiebeursprogramma’s in haar naam. Als erkenning voor haar werk kreeg Beyoncé de BET Humanitarian Award 2020.
Platforming black culture and history
Een opmerkelijk aspect van Beyoncé’s carrièrebepalende Coachella-optreden, vereeuwigd in de making-of documentaire Homecoming, was een aantal knipogen naar zwarte schrijvers, geleerden, muzikanten en activisten. Het stuk keert herhaaldelijk terug naar het thema van historisch zwarte universiteiten en het belang van een door zwarten geleide opleiding, en verwijst naar het werk van zwarte feministische schrijvers als Chimamanda Ngozi Adichie, Audre Lorde en Maya Angelou.
In de muzieksfeer worden historische zwarte artiesten, van Sister Nancy tot Frankie Beverly, geremixt en bewerkt in haar backing tracks. Dit lijkt in lijn te zijn met de geleidelijke verschuiving van de artieste naar meer sociale kwesties – per slot van rekening is het erkennen van de bijdrage van zwarte mensen aan cultuur en geschiedenis politiek.
Met grote macht komt grote verantwoordelijkheid
Net zoals Beyoncé is geprezen voor de manier waarop ze zwartheid in haar werk heeft verwerkt, is ze ook op de juiste manier onder de loep genomen. Met betrekking tot het komende Black Is King-album hebben sommige zwarte mensen in de Afrikaanse diaspora hun bezorgdheid geuit over de vraag of het visuele album mogelijk een verkeerde voorstelling geeft van Afrikaanse culturen.
Twitter-gebruiker @kayechukwu beschreef de visuals in een sneak preview als “Wakanda-onzin”, waarbij hij benadrukte dat Afrika een divers continent is dat uit 54 landen bestaat. “Beyoncé is een zeer geweldige artiest, maar er werden punten gemaakt,” zeiden ze. Anderen wezen er ook op dat de release de schermen in het continent niet zal sieren, en dat de ster niet optreedt in Afrika. Wat opvalt aan de kritiek van Beyoncé is dat zoveel kritiek afkomstig is van fans en dat ze hoge eisen aan haar stelt.
Onstuitbare werkethiek
Op haar 38ste heeft Beyoncé Giselle Knowles-Carter drie kinderen en zit ze al meer dan twintig jaar in het vak, maar ze vertoont geen tekenen dat ze het rustiger aan gaat doen. Sterker nog, ze is de dingen aan het opvoeren. In 2018 zagen we ‘Beychella’; in 2019 gaf ze ons Homecoming, waarin ze chroniqueerde hoe snel ze begon met de repetities na het krijgen van haar tweeling. Die zomer speelde ze de hoofdrol als Nala in Disney’s Lion King-remake en bracht ze de bijbehorende soundtrack uit als een album. Dit jaar heeft ze nieuwe platen opgenomen, waaronder de nummer één scène-verstelende remix van Megan Thee Stallion’s Savage en de op Juneteenth uitgebrachte Black Parade, waarvan de opbrengst naar BeyGOOD’s Black Business Impact Fund is gegaan.
Ter gelegenheid van de single bracht Bey ook een online directory uit van zwarte bedrijven genaamd de Black Parade Route en ging ze op Moederdag met haar moeder, Tina Knowles, de straten van Houston op om Afro-Amerikaanse mensen te helpen zich te laten testen op Covid-19. Tussen dat alles door lobbyde ze bij de gouverneur-generaal van Kentucky voor de arrestatie van de moordenaars van Breonna Taylor, verzamelde ze prijzen van BET en voegde ze zich bij Barack Obama en BTS in het feliciteren van de afstuderende klas van 2020.
Of je nu een gecertificeerd lid van de BeyHive bent of een Yoncé-nongelovige, de culturele invloed van Beyoncé is onbetwistbaar. Ze is een van de belangrijkste muzikanten van een generatie.
Beyoncé’s op Lion King geïnspireerde album, Black Is King, komt uit op 31 juli 2020
Ook te lezen:
10 minder bekende Beyoncé-nummers die je nu moet beluisteren
Alles wat je moet weten over Beyoncé’s nieuwe visuele album
“I had to go and chop down that wood and build my own table”-13 empowering lessons from Beyoncé’s Class of 2020 message