Printable Version
| Mobilizing for War | Previous | Next |
| Digital History ID 3491 | ||
De Tweede Wereldoorlog kostte Amerika 1 miljoen doden en meer dan 300.000 gewonden. Zowel op binnenlands als op buitenlands gebied had de oorlog verstrekkende gevolgen. De oorlog had een onmiddellijk effect op de economie door het beëindigen van de werkloosheid uit het Depressietijdperk. De oorlog versnelde bedrijfsfusies en de trend naar grootschalige landbouw. Ook de vakbonden groeiden tijdens de oorlog doordat de regering een pro-vakbondsbeleid voerde, waarmee de welwillende behandeling van de georganiseerde arbeid door de New Deal werd voortgezet.
De presidentiële macht breidde zich tijdens de Tweede Wereldoorlog enorm uit, vooruitlopend op de opkomst van wat naoorlogse critici het “imperiale presidentschap” noemden. De Democraten plukten een politieke meevaller uit de oorlog. Roosevelt reed de oorlog noodsituatie naar ongekende derde en vierde termen.
Voor de meeste Amerikanen had de oorlog een ontwrichtende invloed: gezinnen werden gescheiden, huizen raakten overbevolkt en er ontstond een tekort aan consumptiegoederen. De oorlog versnelde de trek van het platteland naar de steden. Het daagde ook gender en raciale rollen uit, en opende nieuwe kansen voor vrouwen en vele minderheidsgroepen.
De geallieerden zegevierden in de Tweede Wereldoorlog dankzij de verbazingwekkende productiecapaciteit van de Verenigde Staten. In het depressiejaar 1937 produceerden de Amerikanen 4,8 miljoen auto’s, terwijl de Duitsers er 331.000 produceerden en de Japanners 26.000. Tegen 1945 produceerden de Verenigde Staten 88.410 tanks tegen 44.857 van Duitsland; de V.S. produceerden 299.293 vliegtuigen tegen 69.910 van Japan. De Amerikaanse verhouding van toiletpapier was 22,5 vellen per man per dag, vergeleken met het Britse rantsoen van 3 vellen. In Duitsland daalde de burgerconsumptie met 20 procent, in Japan met 26 procent en in Groot-Brittannië met 12 procent. Maar in de Verenigde Staten steeg de persoonlijke consumptie met meer dan 12 procent.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog nam de federale regering een nog grotere economische rol op zich dan tijdens de Eerste Wereldoorlog. Om de steun van bedrijfsleiders te winnen, schortte de federale regering concurrerende aanbestedingen op, bood “cost plus”-contracten aan, garandeerde goedkope leningen voor omscholing, en betaalde enorme subsidies voor de bouw van fabrieken en uitrusting. Aangelokt door de enorme winsten schakelde de Amerikaanse auto-industrie over op militaire productie. In 1940 rolden zo’n 6.000 vliegtuigen van de assemblagelijnen in Detroit; de productie van vliegtuigen steeg tot 47.000 in 1942; en tegen het einde van de oorlog waren het er meer dan 100.000.
Om de landbouwproductie aan te moedigen, legde de regering Roosevelt de prijzen voor gewassen op een hoog niveau. De contante inkomsten voor de boeren stegen van 2,3 miljard dollar in 1940 tot 9,5 miljard dollar in 1945. Ondertussen verlieten veel kleine boeren, opgezadeld met enorme schulden door de depressie, hun boerderijen voor banen in defensiefabrieken of het leger. Meer dan 5 miljoen boeren verlieten tijdens de oorlog het platteland.
Over het geheel genomen bracht de oorlog de Amerikanen een ongekende welvaart. Het inkomen per hoofd van de bevolking steeg van 373 dollar in 1940 tot 1.074 dollar in 1945. Arbeiders hadden het nog nooit zo goed gehad. De stijgende inkomens veroorzaakten echter tekorten aan goederen en een hoge inflatie. Tussen 1941 en eind 1942 stegen de prijzen met 18 procent. Appels werden verkocht voor 10 cent per stuk; de prijs van een watermeloen steeg tot $2,50; en sinaasappels bereikten een verbazingwekkende $1,00 per dozijn.
Vele goederen waren niet beschikbaar, ongeacht de prijs. Om staal, glas en rubber voor de oorlogsindustrie te sparen, legde de regering in december 1941 de productie van auto’s stil. Een maand later werd de productie van stofzuigers, koelkasten, radio’s, naaimachines en fonografen stopgezet. In totaal werd de productie van bijna 300 artikelen die niet essentieel werden geacht voor de oorlogsinspanning verboden of beperkt, waaronder kleerhangers, bierblikjes en tandpastatubes.
Het parlement reageerde op de stijgende prijzen door in januari 1942 het Office of Price Administration (OPA) op te richten, met de bevoegdheid om prijzen en lonen te bevriezen, huurprijzen te controleren en rantsoenering van schaarse artikelen in te stellen. De OPA rantsoeneerde al snel voedingsmiddelen. Elke maand ontving iedere man, vrouw en kind in het land twee rantsoenboekjes – één voor ingeblikte goederen en één voor vlees, vis en zuivelproducten. Vlees werd beperkt tot 28 ons per persoon per week; suiker tot 8-12 ons; en koffie, een pond per vijf weken. De rantsoenering werd al snel uitgebreid tot banden, benzine en schoenen. Automobilisten mochten slechts 3 gallon per week; voetgangers mochten slechts twee paar schoenen per jaar kopen. De OPA prees de deugden van zelfopoffering en vertelde de mensen om “het op te gebruiken, het te verslijten, het te doen of het zonder te stellen.”
Naast de rantsoenering bestreed Washington de inflatie door de koopkracht van het publiek te verminderen. In 1942 hief de federale regering een bronbelasting van 5 procent op iedereen die meer dan 642 dollar per jaar verdiende.
De oorlog creëerde 17 miljoen nieuwe banen precies op het moment dat 15 miljoen mannen en vrouwen in het leger gingen – de werkloosheid verdween vrijwel geheel. Het vakbondslidmaatschap steeg van 10,5 miljoen naar 14,75 miljoen tijdens de oorlog.
Verkiezing van 1944
Tijdens de presidentscampagne van 1944 ontvouwde president Roosevelt plannen voor een “GI Bill of Rights”, waarin onderwijsondersteuning, medische zorg en huisvestingsleningen voor veteranen werden beloofd, die in 1944 door het Congres met overweldigende meerderheid werden goedgekeurd. Onwillig om van leider te veranderen tijdens de oorlog, bleef het publiek bij Roosevelt om de crisis tot een goed einde te brengen. De president versloeg met gemak zijn Republikeinse tegenstander, gouverneur Thomas Dewey van New York, en kreeg 432 kiesmannen tegen 99 van Dewey.
| Vorige | Volgende |