Alai

Medisch beoordeeld door Drugs.com. Laatst bijgewerkt op 7 mei 2020.

Overzicht

Diverticula zijn kleine, uitpuilende zakjes die zich kunnen vormen in de bekleding van uw spijsverteringsstelsel. Ze komen het vaakst voor in het onderste deel van de dikke darm (colon). Diverticula komen vaak voor, vooral na de leeftijd van 40 jaar, en veroorzaken zelden problemen.

De aanwezigheid van diverticula staat bekend als diverticulose (die-vur-tik-yoo-LOE-sis). Wanneer een of meer van de zakjes ontstoken raken, en in sommige gevallen geïnfecteerd raken, staat die aandoening bekend als diverticulitis (die-vur-tik-yoo-LIE-tis). Diverticulitis kan ernstige buikpijn, koorts, misselijkheid en een duidelijke verandering in uw darmgewoonten veroorzaken.

Milde diverticulitis kan worden behandeld met rust, veranderingen in uw dieet en antibiotica. Ernstige of terugkerende diverticulitis kan een operatie vereisen.

Symptomen

De tekenen en symptomen van diverticulitis zijn onder meer:

• Pijn, die constant kan zijn en enkele dagen aanhoudt. De pijn doet zich meestal linksonder in de buik voor. Soms echter is de rechterzijde van de buik pijnlijker, vooral bij mensen van Aziatische afkomst.
• Nausea en braken.
• Koorts.
• Teensheid van de buik.
• Constipatie of, minder vaak, diarree.

Wanneer naar de dokter

Geef medische hulp telkens wanneer u constante, onverklaarbare buikpijn hebt, vooral als u ook koorts hebt en constipatie of diarree.

Oorzaken

Diverticula ontstaan meestal wanneer van nature zwakke plaatsen in uw dikke darm het onder druk begeven. Hierdoor steken zakjes ter grootte van een knikker door de wand van de dikke darm naar buiten.

Diverticulitis treedt op wanneer diverticula scheuren, met ontsteking en in sommige gevallen infectie tot gevolg.

Risicofactoren

Verschillende factoren kunnen uw risico op het ontwikkelen van diverticulitis verhogen:

• Veroudering. De incidentie van diverticulitis neemt toe met de leeftijd.
• Zwaarlijvigheid. Ernstig overgewicht verhoogt uw kans op het ontwikkelen van diverticulitis.
• Roken. Mensen die sigaretten roken hebben meer kans op diverticulitis dan niet-rokers.
• Gebrek aan lichaamsbeweging. Krachtige lichaamsbeweging lijkt uw risico op diverticulitis te verlagen.
• Dieet met veel dierlijk vet en weinig vezels. Een vezelarm dieet in combinatie met een hoge inname van dierlijke vetten lijkt het risico te verhogen, hoewel de rol van een vezelarm dieet alleen niet duidelijk is.
• Bepaalde medicijnen. Verschillende geneesmiddelen worden in verband gebracht met een verhoogd risico op diverticulitis, waaronder steroïden, opioïden en niet-steroïde ontstekingsremmende geneesmiddelen, zoals ibuprofen (Advil, Motrin IB, anderen) en naproxennatrium (Aleve).

Complicaties

Bijna 25% van de mensen met acute diverticulitis ontwikkelt complicaties, die kunnen bestaan uit:

• Een abces, dat optreedt wanneer pus zich verzamelt in de pouch.
• Een blokkade in uw darm veroorzaakt door littekenvorming.
• Een abnormale doorgang (fistel) tussen delen van de darm of de darm en andere organen.
• Peritonitis, die kan optreden als het geïnfecteerde of ontstoken zakje scheurt, waardoor de darminhoud in uw buikholte wordt gemorst. Peritonitis is een medische noodsituatie en vereist onmiddellijke zorg.

Preventie

Om diverticulitis te helpen voorkomen:

• Doe regelmatig aan lichaamsbeweging. Lichaamsbeweging bevordert een normale darmwerking en vermindert de druk in uw dikke darm. Probeer op de meeste dagen ten minste 30 minuten te bewegen.
• Eet meer vezels. Een vezelrijk dieet verlaagt het risico op diverticulitis. Vezelrijke voedingsmiddelen, zoals vers fruit en groenten en volle granen, verzachten afvalmateriaal en helpen het sneller door uw dikke darm te laten gaan. Het eten van zaden en noten wordt niet in verband gebracht met het ontwikkelen van diverticulitis.
• Drink veel vloeistoffen. Vezels werken door water te absorberen en het zachte, volumineuze afval in uw dikke darm te vergroten. Maar als u niet genoeg vloeistof drinkt om te vervangen wat wordt geabsorbeerd, kunnen vezels constiperend werken.
• Vermijd roken. Roken wordt geassocieerd met een verhoogd risico op diverticulitis.

Diagnose

Diverticulitis wordt meestal gediagnosticeerd tijdens een acute aanval. Omdat buikpijn op een aantal problemen kan wijzen, zal uw arts andere oorzaken voor uw klachten moeten uitsluiten.

Uw arts zal beginnen met een lichamelijk onderzoek, waarbij onder andere uw buik zal worden gecontroleerd op gevoeligheid. Vrouwen krijgen meestal ook een bekkenonderzoek om bekkenaandoeningen uit te sluiten.

Daarna zijn de volgende onderzoeken waarschijnlijk:

• Bloed- en urineonderzoek, om te controleren op tekenen van infectie.
• Een zwangerschapstest voor vrouwen in de vruchtbare leeftijd, om een zwangerschap als oorzaak van buikpijn uit te sluiten.
• Een leverenzymtest, om levergerelateerde oorzaken van buikpijn uit te sluiten.
• Een ontlastingstest, om infectie uit te sluiten bij mensen die diarree hebben.
• Een CT-scan, die ontstoken of geïnfecteerde zakjes kan identificeren en een diagnose van diverticulitis kan bevestigen. CT kan ook de ernst van diverticulitis aangeven en de behandeling sturen.

Behandeling

De behandeling hangt af van de ernst van uw tekenen en symptomen.

Ongecompliceerde diverticulitis

Als uw symptomen mild zijn, kunt u thuis worden behandeld. Uw arts zal u waarschijnlijk het volgende aanraden:

• Antibiotica om infectie te behandelen, hoewel nieuwe richtlijnen stellen dat deze in zeer milde gevallen misschien niet nodig zijn.
• Een vloeibaar dieet gedurende een paar dagen terwijl uw darm geneest. Zodra uw symptomen verbeteren, kunt u geleidelijk vast voedsel aan uw dieet toevoegen.

Deze behandeling is succesvol bij de meeste mensen met ongecompliceerde diverticulitis.

Gecompliceerde diverticulitis

Als u een ernstige aanval hebt of andere gezondheidsproblemen hebt, moet u waarschijnlijk in het ziekenhuis worden opgenomen. De behandeling bestaat meestal uit:

• Intraveneuze antibiotica
• Inbrengen van een buisje om een abces in de buik af te voeren, als er zich een heeft gevormd

Chirurgie

U zult waarschijnlijk een operatie nodig hebben om diverticulitis te behandelen als:

• U een complicatie heeft, zoals een darmabces, fistel of obstructie, of een punctie (perforatie) in de darmwand
• U meerdere episodes van ongecompliceerde diverticulitis heeft gehad
• U een verzwakt immuunsysteem heeft

Er zijn twee belangrijke soorten operaties:

• Primaire darmresectie. De chirurg verwijdert zieke segmenten van uw darm en verbindt vervolgens de gezonde segmenten weer met elkaar (anastomose). Hierdoor kunt u een normale stoelgang hebben. Afhankelijk van de hoeveelheid ontsteking kunt u een open operatie ondergaan of een minimaal invasieve (laparoscopische) procedure.
• Darmresectie met colostomie. Als u zoveel ontsteking heeft dat het niet mogelijk is om uw dikke darm en endeldarm weer samen te voegen, zal de chirurg een colostomie uitvoeren. Een opening (stoma) in uw buikwand wordt verbonden met het gezonde deel van uw dikke darm. Het afval gaat door de opening in een zakje. Zodra de ontsteking is afgenomen, kan de colostomie worden teruggedraaid en de darm weer worden aangesloten.

Volgzorg

Uw arts kan u zes weken nadat u bent hersteld van diverticulitis een colonoscopie aanraden, vooral als u het onderzoek in het voorgaande jaar niet hebt gehad. Er lijkt geen direct verband te bestaan tussen diverticulaire aandoeningen en kanker van de dikke darm of het rectum. Maar een colonoscopie – die riskant is tijdens een diverticulitis-aanval – kan darmkanker uitsluiten als oorzaak van uw symptomen.

Na een succesvolle behandeling kan uw arts een operatie aanbevelen om toekomstige episodes van diverticulitis te voorkomen. De beslissing over een operatie is een individuele en is vaak gebaseerd op de frequentie van de aanvallen en of er complicaties zijn opgetreden.

Alternatieve geneeskunde

Sommige deskundigen vermoeden dat mensen die diverticulitis ontwikkelen, mogelijk niet genoeg goede bacteriën in hun darmen hebben. Probiotica – voedingsmiddelen of supplementen die heilzame bacteriën bevatten – worden soms voorgesteld als een manier om diverticulitis te voorkomen. Maar dat advies is niet wetenschappelijk gevalideerd.

Voorbereiding op een afspraak

U kunt worden doorverwezen naar een arts die gespecialiseerd is in aandoeningen van het spijsverteringsstelsel (gastro-enteroloog).

Wat u kunt doen

• Wees u bewust van eventuele beperkingen voorafgaand aan de afspraak, zoals het niet eten van vast voedsel op de dag voor uw afspraak.
• Schrijf uw symptomen op, ook die welke geen verband lijken te houden met de reden waarom u de afspraak hebt gemaakt.
• Maak een lijst van al uw medicijnen, vitamines en supplementen.
• Noteer uw belangrijkste medische informatie, inclusief andere aandoeningen.
• Noteer belangrijke persoonlijke informatie, inclusief eventuele recente veranderingen of stressfactoren in uw leven.
• Vraag een familielid of vriend om u te vergezellen, om u te helpen herinneren wat de arts zegt.
• Schrijf een lijst met vragen op die u aan uw arts kunt stellen.

Vragen aan uw arts

• Wat is de meest waarschijnlijke oorzaak van mijn klachten?
• Welke soorten onderzoeken heb ik nodig?
• Welke behandelingen zijn er?
• Komt de diverticulitis terug?
• Moet ik voedingsmiddelen uit mijn dieet verwijderen of toevoegen?
• Ik heb nog andere gezondheidsproblemen. Hoe kan ik het beste met deze aandoeningen omgaan?

Naast de vragen die u hebt voorbereid om aan uw arts te stellen, moet u niet aarzelen om andere vragen te stellen tijdens uw afspraak.

Wat kunt u van uw arts verwachten

Uw arts zal u waarschijnlijk een aantal vragen stellen. Als u klaar bent om ze te beantwoorden, kunt u tijd vrijmaken om punten door te nemen waar u meer tijd aan wilt besteden. Er kan u het volgende worden gevraagd:

• Wanneer begon u voor het eerst symptomen te ervaren, en hoe ernstig zijn ze?
• Waren uw symptomen continu of af en toe?
• Wat, als er iets is, lijkt uw symptomen te verbeteren of te verergeren?
• Heeft u koorts gehad?
• Welke medicijnen en pijnstillers gebruikt u?
• Heeft u pijn gehad bij het plassen?
• Heeft u ooit een screeningstest voor darmkanker (colonoscopie) ondergaan?