Definitie
Doel
Beschrijving
Voorzorgsmaatregelen
Belangen van ouders
Bronnen
Definitie
Etikettering van levensmiddelen informeert consumenten over de, ingrediënten en voedingssamenstelling van verpakte levensmiddelen die te koop zijn. Etiketten kunnen ook informatie bevatten over de omstandigheden waaronder het voedsel is geproduceerd. In de Verenigde Staten wordt de etikettering van levensmiddelen geregeld door verschillende federale instanties. Sommige informatie op etiketten is verplicht, andere vrijwillig.
Doel
Voedseletikettering is ontworpen om de gezondheid en het welzijn van consumenten te beschermen. Het stelt hen in staat:
- te weten welke ingrediënten in het levensmiddel zitten
- de relatieve hoeveelheden van elk ingrediënt te bepalen
- te bepalen hoeveel van bepaalde vitaminen, mineralen en andere voedingsstoffen een levensmiddel bevat. Deze informatie kan worden gegeven in gewicht OF als percentage van een dagelijks vereiste waarde
- levensmiddelen onderzoeken op mogelijke allergenen, additieven of ingrediënten die zij wensen te vermijden
- informatie inwinnen over de omstandigheden waaronder bepaalde ingrediënten zijn geproduceerd (bv. biologisch, vrije uitloop)
- vergelijk de prijs per volume-eenheid of gewicht van soortgelijke producten
- bepaal of voedingsstoffen zijn toegevoegd of verwijderd uit het basisvoedsel (bv. verrijkt, minder vet)
Beschrijving
In de Verenigde Staten wordt de etikettering van voedingsmiddelen geregeld door een groot aantal zeer specifieke, complexe, zich voortdurend ontwikkelende wetgeving. Het Amerikaanse ministerie van Landbouw (USDA) en de Amerikaanse Food and Drug Administration (FDA) zijn de federale agentschappen die het meest betrokken zijn bij voedseletiketteringskwesties en de handhaving van voedseletiketteringswetten. De USDA is verantwoordelijk voor de etikettering van vlees, gevogelte en eiproducten. De FDA reguleert de etikettering van de meeste andere voedingsmiddelen, met inbegrip van zeevruchten en biologisch gemanipuleerd voedsel. De FDA reguleert ook voedingssupplementen en nutraceuticals. Staten kunnen ook de etikettering van voedingsmiddelen reguleren. Sommige staten eisen bijvoorbeeld dat op etiketten van voedingsmiddelen de uiterste verkoopdatum of de uiterste gebruiksdatum wordt vermeld. Wanneer staatswetten en federale wetten conflicteren, moeten de federale wetten worden gevolgd.
Verschillende soorten voedsel hebben verschillende etiketteringsvereisten. Zo moet op de etiketten van ingeblikt of diepgevroren voedsel andere informatie worden vermeld dan op die van vers vlees, gevogelte en vis. Verse groenten zijn meestal onderworpen aan vrijwillige etikettering, tenzij ze worden verkocht als “biologische” producten. De wetgeving heeft betrekking op specifieke zaken zoals de definities van bepaalde woorden op het etiket (bijv. vetarm), de grootte van de letters op het etiket en de plaats waar bepaalde informatie op de verpakking moet worden aangebracht. Melk en melkproducten zijn vaak onderworpen aan aanvullende regelgeving door zuivelcommissies van de staten. Het federale Bureau of Alcohol, Tobacco, Firearms, and Explosives (Bureau voor alcohol, tabak, vuurwapens en explosieven) reguleert alcoholische dranken. De douane van de Verenigde Staten eist bepaalde informatie over verwerkte voedingsmiddelen die in de VS worden ingevoerd. In dit artikel worden de algemene aspecten van de etikettering van voedingsmiddelen besproken, met dien verstande dat er complicaties en uitzonderingen zijn voor bijna elk aspect van de etiketteringsvoorschriften voor voedingsmiddelen.
Basis verplichte informatie
Zowel de FDA als de USDA eisen dat bepaalde informatie in het Engels wordt vermeld op het etiket van
verpakte voedingsmiddelen die beschikbaar zijn voor de verkoop. Deze informatie omvat:
- Naam van het product. Wetten die regelen hoe sommige producten mogen worden genoemd op basis van hun inhoud en verwerking. Dit verklaart waarom sommige op kaas lijkende stoffen “kaasproduct” of “smeltkaasproduct” worden genoemd, en sommige op sap lijkende producten “vruchtendrank” of “vruchtendrank” en geen sap
- Netto hoeveelheid. Dit is de hoeveelheid voedsel in gewicht in de verpakking. Het gewicht van de verpakking is niet inbegrepen. Op etiketten van vlees en gevogelte moet het gewicht in Imperiale (avoirdupois) maten worden vermeld, zoals pounds of ounces. Bij andere voedingsmiddelen moet het gewicht zowel in Engelse als in metrieke eenheden (grammen, kilo’s) worden vermeld
- servegrootte en aantal porties dat de verpakking bevat, behalve bij portieverpakkingen
- voedingswaardefeiten. Calorieën, calorieën uit vet, totaal vet, verzadigd vet, transvet, cholesterol, natrium, totaal koolhydraten, voedingsvezels, suikers, eiwit, vitamine A, vitamine C, calcium en ijzer moeten worden vermeld voor één portie van het levensmiddel. Deze informatie is niet vereist voor vers vlees, vers gevogelte, verse zeevruchten, of vers fruit en groenten
- ingrediëntenlijst. Elk ingrediënt moet worden vermeld in volgorde van het grootste naar het kleinste gewicht. Er zijn uitzonderingen voor bepaalde kunstmatige kleur- en smaakstoffen die algemeen mogen worden vermeld met termen als “kunstmatige kleurstoffen”.
- Naam van de fabrikant of distributeur. In sommige gevallen is ook een volledig adres vereist
Aanvullende verplichte informatie
Voor bepaalde voedingsmiddelen is aanvullende informatie op het etiket vereist. Sommige van deze voorschriften staan hieronder vermeld.
- Levensmiddelen die de vetvervanger olestra bevatten, moeten dit op het etiket vermelden. Zie het punt over vetvervangers voor aanvullende informatie
- Levensmiddelen die sorbital of mannitol bevatten, beide kunstmatige zoetstoffen, moeten de hoeveelheid vermelden
- Voedingsmiddelen die onder druk zijn verpakt, moeten aangeven dat de inhoud onder druk staat
- Sappen die niet volledig gepasteuriseerd zijn, moeten vermelden dat ze niet volledig verwerkt zijn
KEY TERMS
Allergeen – iets dat een allergische reactie veroorzaakt.
Dieetsupplement -een product, zoals een vitamine, mineraal, kruid, aminozuur of enzym, dat bedoeld is om te worden geconsumeerd als aanvulling op het dieet van een individu met de verwachting dat het de gezondheid zal verbeteren.
Mineraal -een anorganische stof die in de aarde wordt gevonden en die in kleine hoeveelheden nodig is voor het lichaam om een gezondheid te behouden. Voorbeelden: zink, koper, ijzer.
Nutraceuticals -ook wel functionele voedingsmiddelen genoemd, deze producten worden op de markt gebracht als producten met gezondheidsvoordelen of ziekte-preventieve kwaliteiten die verder gaan dan hun basisvoorziening van energie en voedingsstoffen. Vaak komen deze gezondheidsvoordelen in de vorm van toegevoegde kruiden, mineralen, vitaminen, enz.
Vitamine -een voedingsstof die het lichaam in kleine hoeveelheden nodig heeft om gezond te blijven, maar die het lichaam niet zelf kan aanmaken en via de voeding moet binnenkrijgen.
- Levensmiddelen die rauw of niet kant-en-klaar vlees of gevogelte bevatten, moeten als zodanig geëtiketteerd zijn
- Sap moet het percentage echt sap vermelden dat het product bevat (bijv. b.v. 100% grapefruitsap.”
- Geïmporteerde levensmiddelen moeten het land van oorsprong vermelden
- Voedingsmiddelen waaraan vitaminen en mineralen zijn toegevoegd, moeten worden geëtiketteerd als verrijkt met de desbetreffende nutriënt(en)
Optionele etiketinformatie
Een aantal gegevens op voedseletiketten is facultatief. De facultatieve informatie op het etiket moet echter aan vaste richtlijnen voldoen en mag niet misleidend zijn. Voedingsmiddelen die worden geëtiketteerd als “laag vetgehalte”, “caloriearm”, “suikervrij” of die soortgelijke claims maken, moeten voldoen aan de officiële FDA-definitie van deze woorden (zie hieronder). Voedingsmiddelen mogen een specifieke hoeveelheid van een bepaalde voedingsstof vermelden, zoals “:3 gram koolhydraten”, zolang dit niet op een misleidende manier gebeurt. De FDA moet alle gezondheidsclaims op het etiket goedkeuren die een specifiek ingrediënt in verband brengen met een specifieke ziekte (zoals calcium dat osteoporose helpt voorkomen).
Plantaardige voedingsmiddelen met het label “biologisch” zijn gemaakt van gewassen die zonder synthetische meststoffen of rioolslibmeststoffen zijn geteeld, en ze zijn niet behandeld met de meeste conventionele pesticiden of zijn niet genetisch gemanipuleerd (zie bio-engineered voedsel). Dierlijke producten met het etiket “biologisch” zijn afkomstig van vee dat 100% biologisch voer heeft gekregen en dat is grootgebracht zonder groeihormonen of antibiotica in een omgeving waar ze toegang hebben tot de buitenlucht. Er blijft discussie bestaan over de exacte vereisten om dierlijke producten te etiketteren als “kooivrij”, “scharrel” of “grasgevoerd”.
Lezen van een voedseletiket
De vele beschrijvende woorden op een voedseletiket kunnen niet worden gebruikt tenzij ze aan zeer specifieke wettelijke vereisten voldoen. Enkele veel voorkomende omschrijvingen op door de FDA gereguleerde voedingsmiddelen staan hieronder vermeld.
- Vetvrij: minder dan 0,5 gram vet per portie
- Laag vet: niet meer dan 3 gram of minder vet per portie
- Minder vet: Minimaal 25% minder vet dan het vergelijkingsvoedsel
- Light (vet) Minimaal 50% minder vet dan het vergelijkingsvoedsel
- Cholesterolvrij: Minder dan 2 mg cholesterol en 2 gram verzadigd vet per portie
- Laag cholesterol: niet meer dan 20 mg cholesterol en 2 gram verzadigd vet per portie
- Verlaagd caloriegehalte: Minimaal 25% minder calorieën dan het vergelijkingsvoedsel
- Lage calorie: Niet meer dan 40 calorieën per portie
- Light (calorieën): Minimaal een derde minder calorieën dan het vergelijkingsvoedsel
- Suikervrij: Minder dan 0,5 gram suiker per portie
- Weinig natrium: Niet meer dan 140 mg natrium per portie
- Zeer natriumarm: Niet meer dan 35 mg natrium per portie
- Veel vezels: 5 of meer gram vezels per portie
- Veel, rijk aan, uitstekende bron van: 20% of meer van de Dagelijkse Waarde van de nutriënt
- Goede bron van: 10% of meer van de Dagelijkse Waarde van de voedingsstof dan het vergelijkingsvoedsel
- Minder, minder, verminderd: 25% of minder van de genoemde voedingsstof dan het vergelijkingsvoedsel
De USDA heeft ook specifieke vereisten voor woorden die worden gebruikt bij het etiketteren van vlees en gevogelte. Sommige daarvan zijn:.
- Gecertificeerd: geïnspecteerd, geëvalueerd, ingedeeld en goedgekeurd door de USDA Food Safety and Inspection Service
- Vrije uitloop of vrij rondlopen: geeft aan dat de dieren toegang hebben tot de buitenlucht
- Vers (pluimvee): Een ingewikkelde regeling die in het algemeen zegt dat het rauwe vlees nooit bij een temperatuur lager dan 26 °F is gehouden, hoewel hier enkele aanpassingen op zijn die een temperatuurschommeling van maximaal 2 graden toestaan terwijl het pluimvee in de winkel ligt
- Gevroren (pluimvee): De temperatuur van het rauwe vlees is 0 ° F of lager
- Halal: bereid in een federaal geïnspecteerde vleesverwerkingsfabriek die ook onder toezicht staat van een islamitische autoriteit en voldoet aan de eisen van de islamitische dieetwet
- Kosjer: bereid in een federaal geïnspecteerde vleesverwerkingsfabriek die ook onder toezicht staat van een rabbi en voldoet aan de eisen van de joodse dieetwet
- Natuurlijk: bevat geen kunstmatige ingrediënten of toegevoegde kleur en verwerkt op een manier die het rauwe product niet verandert
- oven bereid: het item is gekookt en klaar om te eten zonder extra bereiding
- oven klaar: het item is ongekookt, maar is klaar om te koken zonder extra bereiding
Consumenten kunnen ook een USDA-klasse op het etiket van delen van rund- en lamsvlees zien. Varkensvlees, kalfsvlees en schapenvlees zijn ook geclassificeerd, maar de graden worden meestal niet weergegeven op de verpakking van de winkel. Al het door het USDA geclassificeerde vlees is gekeurd en gezond, maar sommige kwaliteiten zijn malser en beter geschikt voor bepaalde bereidingswijzen dan andere.
- Prime: de meest malse en sappige stukken van de hoogste kwaliteit, maar ook de duurste. Prime cuts bevatten het meeste vet. Ze maken uitstekende steaks en braadstukken
- Choice: zeer mals, sappig, en smaakvol. Dit is de populairste vleessoort die in de Verenigde Staten wordt verkocht
- Select: zeer mager met minder vet. Deze deelstukken zijn het best geschikt voor lange, vochtige kookmethodes zoals soepen en stoofschotels
Twee andere lagere kwaliteiten van rundvlees, standaard en commercieel, worden soms verkocht als niet-gesorteerd “winkelmerk” vlees. Deze stukken zijn gezond en voedzaam, maar hebben de neiging om taaier en droger dan de hogere kwaliteiten zijn. Utility, cutter, en canner beef, de laagste van de acht kwaliteiten, worden bijna nooit in winkels gezien. Deze stukken vlees worden gebruikt voor de productie van gemalen rundvlees, hotdogs en andere verwerkte vleesproducten.
Inzicht in het voedingswaardenpaneel
De Nutrition Labeling and Education Act van 1990 en latere herzieningen vereisen dat bepaalde voedingswaarde-informatie duidelijk wordt weergegeven op veel voedingsmiddelen. De wet is niet van toepassing op vlees en gevogelte, rauw fruit en rauwe groenten, kant-en-klaar voedsel zoals koekjes of gebak dat in een bakkerij wordt verkocht, voedsel dat door straatverkopers wordt verkocht en een paar andere uitzonderingen. Teller-kaarten in plaats van etiketten op verpakkingen geven vrijwillig voedingswaarde-informatie voor veel gangbaar fruit, groenten, rauwe zeevruchten, en vrij wild of exotisch vlees (bijv. struisvogel). Het voedingswaarde-informatiepaneel is bedoeld om gezond eten aan te moedigen. Het geeft consumenten een manier om de voedingswaarde van producten te vergelijken en om te zien hoe specifieke producten aan hun voedingsbehoeften kunnen voldoen.
Het voedingswaardenpaneel bestaat uit verschillende secties. De portiegrootte wordt zowel in bekende eenheden zoals kopjes of ounces als in metrische eenheden aangegeven. De portiegroottes zijn gestandaardiseerd voor soortgelijke voedingsmiddelen, zodat de consument ze gemakkelijk kan vergelijken. Als de verpakking slechts één portie bevat, is de portiegrootte niet vereist. Onder de portiegrootte vermeldt de portie per verpakking het totale aantal porties in de verpakking.
Alle informatie die onder de porties per verpakking wordt vermeld, wordt per enkele portie gegeven. Mensen die meer dan één portie eten, krijgen meer calorieën en voedingsstoffen binnen dan de hoeveelheid die op het etiket staat vermeld. Calorieën en calorieën uit vet, de eerste voedingsstof die wordt vermeld, geven de consument een snel idee van hoeveel energie het voedsel levert en hoe gezond het is (of niet).
Het volgende deel van het paneel met voedingsfeiten gaat over specifieke voedingsstoffen. De informatie wordt gegeven per gewicht in metrische eenheden (gram of mg) en als percentage van de dagelijkse waarde. De procentuele dagelijkse waarde geeft aan hoeveel van elke voedingsstof het voedsel bijdraagt aan het halen van de dagelijks aanbevolen hoeveelheid van elke specifieke voedingsstof. Dagelijkse percentages zijn gebaseerd op de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid van de nutriënt voor een persoon die een dieet van 2000 calorieën volgt. Dagelijkse percentages van 5% of minder worden als laag beschouwd en waarden van 20% of meer als hoog.
De voedingsstoffen die vervolgens op het paneel worden vermeld, zijn die waarvan Amerikanen over het algemeen genoeg of te veel eten en die ze moeten proberen te beperken. De eerste daarvan zijn totaal vet, verzadigd vet en transvet. Een hoge consumptie van verzadigd vet en transvet wordt in verband gebracht met de ontwikkeling van hart- en vaatziekten. Mensen moeten proberen zo weinig mogelijk van deze vetten te consumeren. Transvet maakte geen deel uit van het oorspronkelijke voedingswaardenpaneel, maar werd met ingang van 1 januari 2006 toegevoegd. Er is niet genoeg informatie beschikbaar om een percentage dagelijkse waarde voor transvet te berekenen. Cholesterol en natrium completeren de lijst van nutriënten die Amerikanen in grote hoeveelheden consumeren en waarvan ze minder zouden moeten proberen te consumeren.
Het voedingsstoffenpaneel vermeldt ook de totale hoeveelheid koolhydraten , voedingsvezels , suikers, en eiwitten. Amerikanen moeten proberen om de hoeveelheid voedingsvezels die ze consumeren te verhogen. Een percentage dagelijkse waarde voor eiwitten is niet vereist, tenzij het voedsel de claim “rijk aan eiwitten” maakt. In dat geval moet de dagelijkse waarde 20% of meer bedragen. Er zijn geen aanbevelingen gedaan over de hoeveelheid suiker die per dag moet worden geconsumeerd, dus er kan geen dagwaarde worden berekend.
Aan de onderkant van het etiket staan dagwaarden in procenten, maar geen gewichten, voor vier voedingsstoffen: vitamine A, vitamine C , calcium, en ijzer . Deze percentages geven de consument een idee hoe laag of hoog het voedsel is in deze specifieke voedingsstoffen.
Grote etiketten hebben een voetnoot helemaal onderaan. De informatie in deze voetnoot is altijd hetzelfde, ongeacht het soort voedsel in de verpakking. De voetnoot legt uit dat de dagelijkse percentages berekend zijn op basis van een dieet van 2000 calorieën en dat de behoefte van een individu groter of kleiner kan zijn dan de vermelde dagelijkse percentages, afhankelijk van de energie- (calorie-) behoefte van het individu. De voetnoot geeft vervolgens voedingsrichtlijnen aan de hand van de aanbevolen maximumgrammen vet, verzadigd vet, cholesterol en natrium, en de minimumgrammen koolhydraten en voedingsvezels die iemand met een dieet van 2000 of 2500 calorieën zou moeten eten. Deze richtsnoeren zijn gebaseerd op de Dietary Guidelines for Americans 2005. Of deze voetnoot op het etiket wordt vermeld, hangt af van de beschikbare ruimte. Door gebruik te maken van alle informatie die beschikbaar is op voedseletiketten, kunnen consumenten weloverwogen beslissingen nemen over de voedingswaarde van wat ze eten en een gezond dieet aanhouden.
Voorzorgsmaatregelen
De etiketteringsvoorschriften veranderen af en toe naarmate meer onderzoek beschikbaar komt, Er is een geleidelijke invoeringsperiode van twee jaar telkens wanneer de etiketteringsvoorschriften worden gewijzigd. Dit verlicht de financiële gevolgen voor bedrijven wier producten nieuwe etiketten nodig hebben. Soms zijn de etiketten niet in overeenstemming met de meest recente voorschriften. In 2007 werden voorschriften overwogen om oplosbare voedingsvezels op de etiketten van levensmiddelen te vermelden.
Zorgen van ouders
Er gelden speciale etiketteringsvoorschriften voor levensmiddelen die bedoeld zijn om hoofdzakelijk door kinderen van vier jaar en jonger te worden geconsumeerd. Zie het gedeelte over kindervoeding voor nadere bijzonderheden.
Bronnen
BOOKS
McCarthy, Rose. Voedseletiketten: Using Nutrition Information to Create a Healthy Diet. New York: Rosen Pub. Group, 2005.
Stewart, Kimberly L. Eating Between the Lines: The Supermarket Shopper’s Guide to the Truth Behind Food Labels New York: St. Martin’s Griffin, 2007.
PERIODICALS
“Consumer Info Quest Gives Marketers Food for Thought.” Marketing Week (22 maart 2007): 24.
Kuchment, Anna. “What’s on Your Label? (voedseletiketten)” Newsweek(12 maart 2007):63.
Welland, Diane. “Voedseletiketten met rode vlag: 8 Tips to Sift Fact From Fiction.” Environmental Nutrition 303 (maart 2007):2.
ORGANISATIES
United States Department of Agriculture. 1400 Independence Avenue, S.W., Kamer 1180, Washington, DC 20250. Website: <http://www.usda.gov/wps/portal/usdahome>.
United States Food and Drug Administration (FDA), Center for Food Safety and Applied Nutrition, Office of Nutritional Products, Labeling, and Dietary Supplements. 5100 Paint Branch Parkway, College Park, Maryland 20740. Fax: 301-436-2639. Website: <http://www.cfsan.fda.gov/>.
OTHER
Larson, Heather and Gina Kemp. “Voedingswaarde-etiketten: DV’s, RDA’s, en DRI’s begrijpen.” Helpgui-de.org, 5 februari 2007. <http://www.helpguide.org/life/food_labels_nutrition_facts.htm>.
United States Department of Health and Human Services and the United States Department of Agriculture. “.
United States Department of Health and Human Services and the United States Department of Agriculture. “Voedingsrichtlijnen voor Amerikanen 2005.” January 12, 2005. <http://www.healthierus.gov/dietaryguidelines>.
United States Food and Drug Administration (FDA), Center for Food Safety and Applied Nutrition. “Food Labeling and Nutrition.” 6 februari 2007. <http://www.cfsan.fda.gov/label.html>.
United States Food and Drug Administration (FDA), Center for Food Safety and Applied Nutrition. “How to Understand and Use the Food Nutrition Facts Label. November 2004. <http://www.cfsan.fda.gov/label.html>.
United States Food and Drug Administration (FDA), Center for Food Safety and Applied Nutrition. “Questions and Answers About Trans Fat Nutrition Labeling”, 1 januari 2006. <http://www.cfsan.fda.gov/~dms/qatrans2.html>.
United States Food and Drug Administration (FDA). “Het voedseletiket”, mei 1999. <http://www.cfsan.fda.gov/~dms/fdnewlab.html>.
“Wat staat er op een voedseletiket?” Healthchecksystems.com, ongedateerd, geraadpleegd op 26 maart 2007. <http://www.healthcheckssystems.com/label.htm>
National Organic Program. “Organic Food Standards &Labels: The Facts.” United States Department of Agriculture, Agricultural Marketing Service, januari 2007.
<http://www.ams.usda.gov/nop/Consumers/brochure.html>.
United States Department of Agriculture Food Safety and Inspection Service. “Vlees en gevogelte etiketteringstermen.” 24 augustus 2006. <http://www.fsis.usda.gov/Fact_Sheets/Meat_&_Poultry_Labeling_Terms/index.asp>.
Tish Davidson, A.M.