Alai

Osteoporose is een ziekte van geringe sterkte van de botten, waardoor het risico op fracturen toeneemt bij weinig of geen trauma. Fracturen kunnen leiden tot pijn, invaliditeit, verlies van onafhankelijkheid en soms tot de dood. Osteoporose wordt veroorzaakt door een onevenwicht in de activiteit van osteoclasten (cellen die bot oplossen, of resorberen) en osteoblasten (cellen die nieuw bot vormen). Wanneer oud bot sneller wordt opgelost dan nieuw bot wordt gevormd, kan osteoporose het uiteindelijke resultaat zijn. Gelukkig bestaan er medicijnen die de balans tussen botresorptie en botvorming kunnen herstellen, waardoor de botdichtheid stabiliseert of toeneemt, waardoor botten sterker worden en minder snel breken. Medicijnen die in de eerste plaats de botresorptie verminderen, worden antiresorptieve middelen genoemd, en medicijnen die in de eerste plaats de botaanmaak verhogen, worden osteo-anabole middelen genoemd.
De effectiviteit en veiligheid van medicijnen voor de behandeling van osteoporose worden geëvalueerd door middel van klinische proeven die worden uitgevoerd in onderzoeksfaciliteiten zoals het New Mexico Clinical Research & Osteoporosis Center. Medicijnen worden goedgekeurd als er sterke aanwijzingen zijn dat het voordeel van de behandeling opweegt tegen het mogelijke risico van bijwerkingen. Dit is een samenvatting van de huidige behandelingsmogelijkheden, hun voordelen en mogelijke risico’s. Lees voor meer gedetailleerde informatie de bijsluiter bij elk medicijn en bespreek uw verwachtingen en zorgen met uw zorgverlener.
Alle patiënten met osteoporose moeten zorgen voor een adequate dagelijkse inname van calcium (ten minste 1200 mg per dag via de voeding plus supplementen, indien nodig) en vitamine D (ten minste 800-1000 IE per dag, veel patiënten hebben meer nodig). Regelmatige lichaamsbeweging, niet roken en matig alcoholgebruik worden eveneens aanbevolen. Wanneer medicatie wordt voorgeschreven, moet deze regelmatig en correct worden ingenomen om het gewenste effect van vermindering van het fractuurrisico te bereiken.

Bisfosfonaten
Oraal: alendronaat (generiek, Fosamax), risedronaat (Actonel, Atelvia), ibandronaat (Boniva); Intraveneus (IV): ibandronaat (Boniva), zoledronaat (Reclast)
Bisfosfonaten zijn antiresorptieve synthetische verbindingen die lijken op pyrofosfaat, een natuurlijk voorkomende stof die de mineralisatie van bot en zacht weefsel reguleert. In 1995 werd alendronaat het eerste bisfosfonaat dat werd goedgekeurd voor de behandeling van osteoporose. Sindsdien zijn er andere bijgekomen, met een trend naar langere intervallen tussen doses en meer recent het gebruik van IV-preparaten. Bij inname via de mond worden deze geneesmiddelen zeer slecht geabsorbeerd; minder dan 1% van het geneesmiddel komt in de bloedbaan terecht. Daarom moeten ze ’s morgens bij het opstaan met een glas water op een lege maag worden ingenomen; geen andere vloeistof, voedsel of pillen gedurende ten minste 30 minuten na Fosamax en Actonel of 60 minuten na Boniva. Als er te snel na het innemen van de pil voedsel of drank in de maag terechtkomt, wordt de pil niet geabsorbeerd en werkt deze niet. Atelvia is een vorm van Actonel met verlengde afgifte die onmiddellijk na het ontbijt wordt ingenomen. Om het risico dat de pil de maag of slokdarm irriteert zo klein mogelijk te houden, wordt aanbevolen dat u ook gedurende de 30-60 minuten rechtop blijft staan. Vloeibare Fosamax is beschikbaar voor mensen die geen pillen kunnen slikken. Orale bisfosfonaten zijn verkrijgbaar in doses die dagelijks (Fosamax, Actonel), wekelijks (Fosamax, Actonel, Atelvia) of maandelijks (Boniva, Actonel) worden ingenomen, terwijl IV-bisfosfonaten om de 3 maanden (Boniva) of om de 12 maanden (Reclast) worden toegediend. IV-bisfosfonaten worden meestal gebruikt wanneer orale bisfosfonaten niet kunnen worden gebruikt vanwege bijwerkingen, malabsorptie of slechte respons op de therapie.
Oraale bisfosfonaten mogen niet worden ingenomen door iemand met een blokkade of zweer in de slokdarm. Bisfosfonaten worden niet aanbevolen voor mensen met een ernstige nierziekte. De meest voorkomende bijwerking van orale bisfosfonaten is maagklachten of brandend maagzuur. Bij intraveneuze bisfosfonaten zijn de meest voorkomende bijwerkingen griepachtige verschijnselen die optreden bij ongeveer 15-20% van de patiënten die niet eerder zijn blootgesteld aan bisfosfonaten en die de eerste dosis van een intraveneus bisfosfonaat hebben gekregen. Wanneer dit optreedt, zijn de symptomen meestal mild en zelfbeperkend, met een oplossing binnen enkele dagen. Er zijn meldingen van zeer zeldzame gevallen van osteonecrose van de kaak, atypische dijbeenbreuken en chronische spier- en skeletpijn bij patiënten die bisfosfonaten tegen osteoporose gebruiken. Bisfosfonaten worden lange tijd in het bot vastgehouden, zodat na 5-10 jaar gebruik soms een “medicijnvakantie” van ongeveer 1 jaar wordt overwogen, als het risico op fracturen niet meer hoog is. De medicatie die na het stoppen van de medicatie in het bot achterblijft, zal nog een tijdje blijven werken; vroeg of laat zal het effect echter afslijten en moet de behandeling opnieuw worden gestart.

Denosumab (Prolia)
Prolia is een antiresorptieve medicatie die eenmaal per 6 maanden als onderhuidse injectie wordt toegediend door een zorgverlener. Het wordt meestal gebruikt bij patiënten die geen oraal bisfosfonaat kunnen innemen vanwege bijwerkingen, malabsorptie, of slechte respons op de therapie.
Prolia wordt over het algemeen goed verdragen met weinig bijwerkingen. Er zijn meldingen van een licht verhoogd risico op eczeem en huidinfecties bij patiënten die Prolia gebruiken.

Teriparatide (Forteo)
Forteo is een osteo-analboolmedicijn dat is samengesteld uit een deel van een natuurlijk voorkomend hormoonmolecuul genaamd PTH (parathyroïdhormoon). Het is het enige goedgekeurde geneesmiddel dat in staat is nieuw bot te vormen waar bot verloren is gegaan. Het wordt toegediend als een dagelijkse zelf toe te dienen onderhuidse injectie in de dij of buikwand met een “pen”, vergelijkbaar met die welke diabetici gebruiken om insuline in te spuiten. Het mag niet langer dan 2 jaar in een mensenleven worden gebruikt. Forteo wordt gebruikt voor de behandeling van patiënten met een zeer hoog risico op fracturen.
In hoge doses heeft Forteo osteosarcoom (botkanker) veroorzaakt bij ratten. Hoewel dit niet bekend is als een probleem bij mensen die gedurende 2 jaar of minder worden behandeld met relatief lagere doses, wordt het niet aanbevolen voor patiënten met een hoog risico op osteosarcoom, zoals patiënten met de ziekte van Paget van het bot, onverklaarbare verhoging van een bloedtest genaamd alkalische fosfatase, botkanker van elk type of kanker die is uitgezaaid naar de botten, open epifysen of voorafgaande bestralingstherapie van het skelet.

Salmon Calcitonine (Miacalcin Neusspray, Fortical Neusspray)

Dit antiresorptieve geneesmiddel wordt gegeven als een dagelijkse neusspray die is goedgekeurd voor de behandeling van postmenopauzale osteoporose bij vrouwen die meer dan vijf jaar postmenopauzaal zijn. Het wordt elke dag als één verstuiving in de neus toegediend, waarbij de neusgaten worden afgewisseld. Zalmcalcitonine heeft geen wisselwerking met andere geneesmiddelen en kan liggend worden ingenomen zonder rekening te houden met maaltijden. Het is de zwakste van alle beschikbare behandelingen voor osteoporose, maar het is aangetoond dat het in een groot klinisch onderzoek het risico op wervelfracturen vermindert. Het kan een pijnstillend effect hebben bij patiënten met recente pijnlijke wervelfracturen.
Sommige mensen ontwikkelen milde irritatie van de neus of neusbloedingen bij het gebruik van calcitonine neusspray.

Raloxifeen (Evista)

Raloxifeen is een antiresorptieve medicatie geclassificeerd als een selectieve oestrogeen receptor modulator (SERM), ook wel een oestrogeen agonist/antagonist genoemd. Het is geen hormoon, maar het doet een aantal van de goede dingen die oestrogeen doet, zonder een aantal van de slechte dingen. Evista wordt ingenomen als een dagelijkse pil op elk moment van de dag, met of zonder voedsel. Het vermindert het risico van oestrogeen receptor positieve invasieve borstkanker, waardoor het een aantrekkelijke overweging is voor vrouwen met een hoog risico op borstkanker.
Evista verhoogt het risico op bloedstolsels vergelijkbaar met wat wordt gezien bij het nemen van oestrogeen of anticonceptiepillen, en kan een kleine toename veroorzaken in de kans op fatale beroertes bij vrouwen met een hoog risico op hart- en vaatziekten. Het mag niet worden ingenomen door vrouwen met een voorgeschiedenis van bloedstolsels of een hoog risico op een beroerte. Het kan opvliegers of krampen in de benen veroorzaken.

Estrogen (vele merken)
Estrogen is antiresorptieve medicatie die is goedgekeurd voor de preventie, maar niet de behandeling, van postmenopauzale osteoporose. Het komt in vele vormen, combinaties, en merken. Het mag niet worden ingenomen door vrouwen met een voorgeschiedenis van borstkanker, baarmoederkanker, of eierstokkanker, of door vrouwen met een voorgeschiedenis van bloedstolsels, tenzij specifiek goedgekeurd door uw arts. Hoewel oestrogeen de botdichtheid kan stabiliseren of verhogen en het risico op botbreuken bij postmenopauzale vrouwen kan verminderen, is het gebruik ervan bij de behandeling van osteoporose beperkt vanwege bezorgdheid over mogelijke bijwerkingen. Oestrogeen is de beste behandeling voor menopauzesymptomen en kan nuttig zijn voor sommige patiënten met osteoporose. Voor de meeste vrouwen met osteoporose zijn andere behandelingen waarschijnlijk effectiever met minder risico.
Een studie genaamd de Women’s Health Initiative (WHI) toonde aan dat een combinatie van oestrogeen en progesteron het risico op hartaanvallen, beroertes, borstkanker, en bloedstolsels verhoogde. Een ander deel van hetzelfde onderzoek toonde aan dat oestrogeen alleen het risico op beroertes verminderde. Om deze redenen wordt oestrogeen alleen of in combinatie met progesteron niet aanbevolen als primaire behandeling van osteoporose.