De afgelopen dagen is gebleken dat veel mensen niet meer kunnen lachen. Sommigen van ons konden ooit lachen, maar door recente gebeurtenissen kunnen ze dat niet meer. Anderen van ons hebben blijkbaar nooit kunnen lachen. Dit is een gids zowel voor hen die nu pas ontdekken dat ze niet kunnen lachen als voor hen die hun hele leven al moeite hebben gehad met lachen.
Deel I. Een grap is iets dat bedoeld is om het leven verdraaglijk te maken.
Lach is overal om ons heen, net als meubels als je in een IKEA-winkel bent. Soms komt het uit de natuur, zoals het hout dat gebruikt wordt om de meubels te maken die op dat moment om je heen staan in het IKEA woonwarenhuis. Soms komt het van andere mensen, zoals de mensen die dingen oprapen en ze vervolgens achterlaten op totaal willekeurige plaatsen in het IKEA woonwarenhuis. Soms is het er gewoon, en weten we niet waar het vandaan komt, zoals die hond zonder baasje die je volgt op de IKEA-parkeerplaats, en dan met je mee naar huis wil, maar zodra je hem in je auto laat, poept hij overal.
Wanneer mensen een grap maken, combineren ze woorden en/of beelden op een manier die bedoeld is om je een beetje te verrassen. Ze kunnen je zelfs heel erg verrassen. Deze verrassingen maken ons aan het lachen omdat we ze niet verwachtten, en we reageren onwillekeurig door te lachen wanneer we bevrijd zijn uit een toestand van niet weten wat ons te wachten staat. Lachen laat ons het lijden vergeten dat een onvermijdelijk deel van het leven is, althans tijdelijk. Het bevrijdt ons om in een bed te gaan liggen dat we niet bezitten bij IKEA, en om te proberen de kleine hond te vergeten die de manier waarop onze auto ruikt voor altijd heeft veranderd.
Deel II. Soms maken grappen mensen van streek.
Noodzakelijkerwijs, in de loop van het proberen om mensen te verrassen, kunnen grappen sommige mensen een beetje te veel verrassen. Ik vertelde eens een mop aan James Bond toen hij boven een tank met haaien hing, gevangen in een apparaat dat hem in de tank zou laten vallen als hij lachte. Hij lachte echter niet, want hij is een professionele spion. Het was ook een actualiteitengrap, en hij is een fictief personage uit de jaren vijftig, dus hij snapte het niet, ook al was het echt grappig, ik zweer het. Mensen worden vaak boos over een grap die ze te ver vinden gaan, en ze halen uit naar de persoon die hem verteld heeft. Nadat hij ontsnapt was uit het haaientank-lachapparaat, was James Bond behoorlijk boos op me.
Maar wie grappen schrijft, verwacht negatieve reacties van een bepaald aantal mensen. James Bond komt niet meer naar een van mijn standup shows, en zeker niet als hij vastzit in het haaientank-lach-apparaat, wat verrassend vaak voorkomt.
Deel III. Moppen kunnen waarheden over dingen vertellen.
Sommige moppen zijn meer dan alleen verrassend op zich, omdat ze een waarheid verwoorden over iets in het echte leven. Mijn vrienden plachten te grappen dat ik niet wist wat de term “per se” betekende, omdat ik die altijd gebruikte als ik het over peren had die konden praten. We lachen om dit soort grappen en dan, als we klaar zijn met lachen, realiseren we ons dat sommige dingen die we in de grappen hoorden betrekking hebben op het echte leven. In dit geval realiseerde ik me dat ik “per se” verkeerd gebruikte.
Deel IV. Soms helpt boos worden op grappen je nieuwe dingen te leren.
Er zijn mensen die verwrongen opvattingen over de werkelijkheid hebben. Ik geloofde ooit heilig dat priesters en rabbi’s zelden samen bars bezochten. Als mensen moppen horen die uitdagen wat ze denken te weten, kunnen ze boos worden. Heb je die grap gehoord over de priester en de rabbi in de bar? Het heeft lang geduurd voor ik me daar iets bij kon voorstellen. Maar nu verbaas ik me erover dat bijna niemand meer een bar binnengaat.
Deel V. Grappen kunnen slecht zijn.
Sommige grappen zijn gewoon volkomen afschuwelijk. Ken je die van de blinde scheepskapitein? Hij kon niets zien. Dat is een afschuwelijke grap. Maar ik heb nog steeds het recht die te vertellen. Net zoals jij het recht hebt te zeggen dat het niet grappig is, en me dan tijdelijk blind te maken en me kapitein van een schip te maken om me te tonen hoe ongrappig het is. Eigenlijk heb je het recht niet om dat te doen, dat zou valse opsluiting zijn en het toebrengen van zwaar lichamelijk letsel. Wat je eigenlijk zou moeten doen is zeggen dat het niet grappig is, het misschien ongevoelig noemen voor blinde scheepskapiteins, en dan verder gaan.