Alai

Elk jaar worden er wereldwijd meer dan 185.000 klinische proeven uitgevoerd, waarvan 40 procent in de Verenigde Staten, volgens de National Institutes of Health (NIH). En een van de grootste uitdagingen voor onderzoekers is het aantrekken van voldoende vrijwilligers.

Voor iemand met een levensveranderende ziekte kan deelname aan een klinisch onderzoek hoop bieden op een betere behandeling. Voor gezonde vrienden en familie kan deelname helpen een verschil te maken voor iemand om wie zij geven. Voor anderen betekent het helpen wetenschappelijke kennis uit te breiden en mogelijk deel uit te maken van een doorbraak die iedereen ten goede komt.

Hoe u ook gemotiveerd bent, deelnemen aan een onderzoek kan een zinvolle manier zijn om een belangrijke bijdrage te leveren aan de wetenschap. Wij spraken met deskundigen om u te helpen een weloverwogen beslissing te nemen over of en hoe u wilt deelnemen.

De preklinische fase

Een proef begint op het moment dat er een lampje gaat branden in het hoofd van een onderzoeker, zegt Dietrich Haubenberger, MD, directeur van de eenheid klinische proeven in het intramurale onderzoeksprogramma van het NIH in Bethesda, MD, en lid van de American Academy of Neurology (AAN). Dan begint het lange proces van het vaststellen van de veiligheid voordat de eerste mensen kunnen worden ingeschreven. In de preklinische fase wordt het geneesmiddel of de behandeling eerst in het laboratorium en vervolgens op dieren getest. Deze resultaten, evenals de productie- en klinische protocollen, worden beoordeeld door de Amerikaanse Food and Drug Administration (FDA) om de veiligheid ervan te valideren.

Als de FDA groen licht geeft, schetsen de onderzoekers vervolgens de details: de resultaten die ze nastreven, wat ze meten, welke veranderingen ze verwachten, en hoeveel patiënten er nodig zijn om te bewijzen dat de behandeling werkt. Deze details worden voorgelegd aan een institutionele beoordelingsraad, een groep van ten minste vijf leden bestaande uit wetenschappers, artsen en leken, die verantwoordelijk is voor de bescherming van het welzijn van potentiële deelnemers en ervoor moet zorgen dat aan alle medische, wettelijke en ethische eisen wordt voldaan.

De drie fasen van klinisch onderzoek

Als het ontwerp is goedgekeurd en proefpersonen zijn gerekruteerd, kunnen de onderzoekers beginnen met een menselijk onderzoek. In het algemeen worden klinische proeven in drie fasen verdeeld: Fase 1 is ontworpen om de maximaal getolereerde dosis van het geneesmiddel te bepalen, fase 2 bepaalt of een geneesmiddel kan werken bij een specifieke ziekte, en fase 3 bepaalt of een geneesmiddel beter is dan de standaardbehandeling voor die ziekte of, als er geen standaardbehandeling bestaat, beter dan placebo. In elke fase neemt het aantal vrijwilligers toe, van 10 tot 80 in fase 1 tot honderden of duizenden in fase 3. Voor aandoeningen die van de FDA de status van “weesziekte” hebben gekregen, d.w.z. zeldzame ziekten die slechts een klein percentage van de bevolking treffen, staat de FDA studies van kleinere omvang toe.

Als een proef in elke fase niet aan de gestelde doelen voldoet, zal de FDA verdere tests uitsluiten en het proces beëindigen. De FDA staat bepaalde bijwerkingen toe, maar als een deelnemer een hartaanval zou krijgen, een ernstige ziekte zou ontwikkelen als gevolg van het medicijn, of zou overlijden, zou de organisatie ingrijpen.

Trial Designs Vary

Studie-ontwerpen verschillen afhankelijk van wat de onderzoekers proberen te achterhalen en kunnen verschillende niveaus van betrokkenheid van proefpersonen vereisen. In observationele studies, kunnen deelnemers worden geobserveerd en gecontroleerd, maar ontvangen geen behandeling, zodat onderzoekers kunnen leren hoe de ziekte vordert. Voor genetische studies, screenen onderzoekers bepaalde groepen van patiënten om te zoeken naar verbanden tussen hun medische aandoeningen en hun genen voor mogelijke genetische doelstellingen voor nieuwe behandelingen. Bij interventionele studies kunnen deelnemers een experimenteel medicijn of een placebo krijgen om te bepalen of een nieuwe behandeling effectief is.

De “gouden standaard” voor het testen van nieuwe geneesmiddelen in fase 3-studies is een gerandomiseerd, placebogecontroleerd en dubbelblind ontwerp, zegt Bruce H. Cohen, MD, directeur van pediatrische neurologie in het Akron Children’s Hospital in Ohio, een Fellow van de American Academy of Neurology (FAAN), en een lid van de redactionele adviesraad van Neurology Now. Deelnemers worden willekeurig verdeeld in twee of meer groepen, waarvan sommigen het geneesmiddel krijgen en anderen een placebo. “Dubbelblind” betekent dat niemand weet wie het medicijn krijgt en wie het placebo, waardoor iedereen precies hetzelfde wordt behandeld en onderzoekers objectief kunnen beoordelen of de nieuwe behandeling effectief is. Het zorgt ook voor minder bevooroordeelde rapportage van symptomen en waargenomen voordelen door deelnemers.

Voor cross-over studies, die nodig zijn voor bepaalde soorten medicijnen en ziekten, worden deelnemers die beginnen met een placebo uiteindelijk overgeschakeld op het echte medicijn, en omgekeerd, waardoor onderzoekers de ene behandeling kunnen vergelijken met de andere en ervoor zorgen dat alle deelnemers de nieuwe behandeling ervaren.

In open-label studies, die meestal twee behandelingen vergelijken om te zien welke effectiever is, weten zowel onderzoekers als deelnemers wie de experimentele of placebotherapie krijgt. Als bijvoorbeeld de ene behandeling fysiotherapie is en de andere een medicijn, zouden patiënten en onderzoekers moeten weten wie welke behandeling krijgt.

Trials kosten tijd en geld

Trials worden gefinancierd uit verschillende bronnen, waaronder de overheid (de NIH, het ministerie van Defensie, en andere agentschappen), de farmaceutische industrie, fabrikanten van medische hulpmiddelen, particuliere organisaties zoals onderzoeksstichtingen, particuliere subsidies, en patiëntenondersteuningsverenigingen, zegt Dr. Haubenberger. En ze zijn niet goedkoop of snel. Het duurt meestal 15 jaar en een miljard dollar om een geneesmiddel op de markt te brengen, zegt Claire Meunier, vice-president van onderzoek bij de Michael J. Fox Foundation in New York.

Gezien deze parameters, is er veel concurrentie voor financiering, zegt Edward J. Kasarskis, MD, PhD, FAAN, hoofd van de Veterans Affairs neurologie dienst en een professor in de neurologie aan de Universiteit van Kentucky HealthCare in Lexington.

Als gevolg hiervan, sommige aandoeningen verloren gaan in de shuffle, zegt Catherine Rice, uitvoerend directeur van de International Essential Tremor Foundation. Zij zegt bijvoorbeeld dat “tot 10 miljoen mensen in de Verenigde Staten essentiële tremor hebben, maar dat er minder dan 500.000 dollar per jaar wordt besteed aan onderzoek daarnaar”. Daardoor zijn er maar heel weinig klinische proeven voor de ziekte gepland en zitten er geen medicijnen in de pijplijn.

En mensen zijn vaak verbaasd en gefrustreerd over hoe lang het duurt voordat een behandeling goedkeuring krijgt en op de markt wordt gebracht nadat de proef is afgelopen. “Patiënten zijn ongeduldig over het stapsgewijze onderzoeksproces, wat nog erger wordt als het gaat om ziekten als amyotrofische laterale sclerose (ALS), die zo’n korte levensverwachting hebben”, zegt dr Kasarskis. “Patiënten vrezen dat de behandeling aan hen voorbij zal gaan.”

Belemmeringen voor vrijwilligerswerk

Er zijn verschillende redenen waarom niet meer mensen meedoen aan klinische trials. Een daarvan is een gebrek aan bewustzijn, zegt Meunier. Een andere reden is dat artsen patiënten niet routinematig doorverwijzen naar klinische trials, zegt Nathan Fountain, MD, een onderzoeker van het epilepsieprogramma aan de Universiteit van Virginia in Charlottesville en een lid van de AAN. Ten derde, zegt hij, hebben veel trials geschiktheidsvoorwaarden die potentiële deelnemers kunnen uitsluiten. Voor epilepsieonderzoeken zijn bijvoorbeeld vaak patiënten nodig die ten minste vier aanvallen per maand hebben. En sommige onderzoeken kunnen patiënten vragen om hun standaardmedicatie te stoppen. Bovendien willen niet alle potentiële vrijwilligers proefpersoon zijn, zelfs niet als de behoefte aan genezing groot is.

Dan zijn er nog de praktische zaken, zoals het zich moeten melden bij een kliniek voor regelmatige beoordeling. “Sommige mensen, zoals epilepsiepatiënten met onvoorspelbare aanvallen, zijn niet in staat om te rijden”, zegt Dr. Fountain. En voor mensen die op de rand van de armoede staan, is deelname aan een proef een luxe die ze zich niet kunnen veroorloven. “Als je worstelt om één of twee banen te hebben en de rekeningen te betalen, is het misschien niet mogelijk,” zegt Dr. Kasarskis.

Voordelen van deelname

Maar er zijn voordelen aan deelname aan proeven. Claudia Revilla uit Peoria, IL, bij wie vijf jaar geleden op 45-jarige leeftijd de ziekte van Parkinson werd gediagnosticeerd, zegt dat vrijwillig deelnemen aan een proef een manier is om actie te ondernemen tegen haar ziekte. In de afgelopen drie jaar heeft ze aan vijf onderzoeken deelgenomen, zelfs aan een tijdens een reis naar New York City. “Ik noem het ‘neurotoerisme’,” zegt ze.

Deelname aan een trial betekent potentiële toegang tot behandelingen die nog niet beschikbaar zijn, behandelingen die minder bijwerkingen kunnen hebben of effectiever zijn dan de huidige behandelingen. Een andere bonus is de zorgvuldige medische controle en begeleiding die deelnemers gratis ontvangen.

Hoewel Revilla toegeeft dat vrijwilligerswerk soms moeilijk kan zijn, zegt ze dat het de moeite waard is. “Het geeft me hoop, houdt me gemotiveerd en helpt me mijn ziekte te bestrijden.”

Wat te verwachten als je vrijwilliger bent

Hoe beter je geïnformeerd bent voordat je deelneemt aan een proef, hoe groter de kans dat je het proces waardeert en ingeschreven blijft. Dit is wat u moet weten.

Uw gezondheid wordt beschermd.

Veel onderzoeken hebben een data safety monitoring board, die de onderzoeksresultaten op verschillende tijdstippen beoordeelt en een onderzoek kan onderbreken als duidelijk wordt dat de nieuwe behandeling veel effectiever of veel minder effectief is dan verwacht. Als de behandeling doeltreffender is, kan de onderzoeksraad besluiten iedereen in het onderzoek de betere behandeling te geven. Ze kunnen een proef ook stopzetten om veiligheidsredenen.

U hebt rechten.

Voordat u deelneemt, wordt u gevraagd een informed consent-document te ondertekenen, waarin het doel van de proef en het type of de typen behandelingen die worden getest, worden uitgelegd. Op het formulier staat ook dat uw deelname vrijwillig is en dat u op elk moment, om welke reden dan ook, kunt stoppen. Er staat ook in dat uw persoonlijke en medische gegevens vertrouwelijk zullen worden behandeld en dat u recht heeft op medische behandeling voor eventuele verwondingen die verband houden met het onderzoek. En u kunt uw reguliere arts blijven zien gedurende het onderzoek.

Er zijn mogelijke nadelen.

Als u deelneemt aan een onderzoek waarin een nieuw geneesmiddel wordt getest, kan de behandeling niet werken of bijwerkingen of andere risico’s hebben die erger kunnen zijn dan uw huidige behandeling. Bovendien kunt u de frequente bezoeken aan de kliniek, de tests en de reisverplichtingen moeilijk vinden. Omdat de meeste onderzoeken gerandomiseerd zijn, hebt u ook geen controle over de vraag of u het actieve medicijn krijgt of een placebo.

Niet alle onderzoeken testen geneesmiddelen.

Veel onderzoeken vereisen een eenvoudig wangslijm uitstrijkje of een bloedafname en impliceren geen uitgebreide tests of regelmatige kliniekbezoeken. “Er zijn zoveel mogelijkheden”, zegt Claudia Revilla, die aan vijf onderzoeken heeft meegedaan sinds ze op 45-jarige leeftijd de diagnose Parkinson kreeg. “Je kunt toegang krijgen tot onderzoeken via internet, telefoon of post. Sommige zijn gewoon genetische tests; je doet het zelf en stuurt het terug. Elk beetje informatie en elke deelnemer is belangrijk.”

U wordt aangemoedigd om vragen te stellen.

Geen vraag is te gek om te stellen; het is belangrijk om te weten waarom het onderzoek wordt gedaan, wat voor soort behandelingen en tests u zult krijgen en hoe vaak, en hoe deze tests en behandelingen uw dagelijks leven zullen beïnvloeden. Vraag of de behandeling gratis is en zo niet, of uw verzekering deze vergoedt. Zoek uit waar u recht op hebt als het onderzoek u schade berokkent. Als het onderzoek langdurige monitoring inhoudt, weet dan wat dat inhoudt. Als de behandeling voor u werkt, vraag dan of u die ook na afloop van het onderzoek kunt blijven gebruiken. En vraag altijd of en wanneer u de resultaten te horen krijgt.

Vind een proef

• ClinicalTrials.gov
  Deze database met registers en resultaten van de Amerikaanse overheid bevat informatie over openbaar en particulier gesteunde klinische proeven die wereldwijd worden uitgevoerd. De site vermeldt studievereisten, risico’s, mogelijke bijwerkingen, mogelijke voordelen, inclusievereisten en meer, en biedt meestal een contactnummer en e-mailadres waar u vragen kunt stellen.
• ClinicalResearchTrials.NIH.gov
  Dit gedeelte van de website van de National Institutes of Health biedt veel nuttige informatie over het vinden van en deelnemen aan klinische proeven.
• Fox Trial Finder
  Deze site biedt een gemakkelijk te doorzoeken systeem voor iedereen die wil deelnemen aan een trial voor de ziekte van Parkinson, ook voor mensen zonder Parkinson die zich vrijwillig willen aanmelden.
• TrialReach
  Deze site is gevestigd in Londen en bevat informatie over klinische trials voor alle aandoeningen wereldwijd. Typ uw aandoening en locatie in om te zien wat er beschikbaar is, in welke fase de trial zich bevindt en meer.
• Rare Diseases Clinical Research Network
  Deze site biedt informatie over een reeks trials voor zeldzame ziekten, waarvan vele neurologisch van aard zijn.
• ResearchKit
  Deze nieuwe Apple-software stelt onderzoekers in staat om apps te ontwerpen die het inschrijven voor klinische trials en het verzamelen van uitgebreide gegevens gemakkelijker en sneller maken. De apps bieden patiëntenenquêtes en formulieren voor geïnformeerde toestemming door middel van een druk op de knop. Met behulp van bestaande iPhone-hardware, zoals bewegingssensoren en voicerecorders, kunnen de apps ook de gezondheidsgegevens van een persoon beoordelen, bijvoorbeeld spraak- en looppatronen die kunnen wijzen op de ziekte van Parkinson.