Alai

Meer dan tweederde (68%) van de Hispanics is rooms-katholiek. De op een na grootste categorie (15%) wordt gevormd door wedergeboren of evangelische protestanten. Hoewel hun aantal toeneemt, is het aandeel van de Latino-evangelische protestanten kleiner dan dat in de blanke of zwarte gemeenschap.1

Seculieren – degenen die zich niet identificeren met een specifieke religieuze overtuiging of die zeggen atheïst of agnost te zijn – maken 8% uit van de Latino-bevolking. De rest, ongeveer een tiende van het totaal, is grotendeels verspreid over verschillende protestantse en andere christelijke denominaties. Slechts een handvol Latino’s – minder dan 1% van de bevolking – identificeert zich met het jodendom en andere niet-christelijke geloofsovertuigingen.

Onder de Latino’s vallen de verschillen in religieuze identificatie samen met belangrijke verschillen in demografische kenmerken, te beginnen met de geboorteplaats. Zo identificeert 74% van de in het buitenland geboren Latino’s zich als katholiek, tegen 58% van de autochtone bevolking.2

Daarmee verschilt ook de demografische samenstelling van religieuze congregaties. Terwijl ongeveer tweederde (68%) van de Latino-katholieken in het buitenland geboren is, is iets meer dan de helft (55%) van de Latino-evangelicals immigrant.

Gezien de verschillen in afkomst is het niet verrassend dat Latino-katholieken minder vaak Engels spreken en over het algemeen lager opgeleid en armer zijn dan Hispanics van andere religieuze tradities.

Religieuze gezindheid varieert ook enigszins per land van herkomst. Zo is het percentage katholieken onder Latino’s die hun afkomst in Mexico terugvoeren groter dan onder die van Puerto Ricaanse afkomst, een groep met een hoger percentage evangelischen.3

Dit hoofdstuk beschrijft de demografische kenmerken van de godsdienstige gezindheid onder Latijns-Amerikanen en geeft een demografisch profiel van de belangrijkste godsdienstige tradities. Het eindigt met een reeks demografische projecties die een schatting geven van de veranderingen in de religieuze overtuiging van Hispanics tot 2030 en de gevolgen daarvan voor de katholieke kerk.

Bepaling van religieuze verwantschap

Deze studie maakt gebruik van een proces in twee fasen om de religieuze verwantschap van de respondenten van de enquête te bepalen. De eerste fase levert een sortering op naar denominatie. Dit is gebaseerd op een reeks vragen waarin de respondenten wordt gevraagd hun godsdienst, zo die er is, in grote lijnen aan te geven. Vervolgens wordt niet-katholieke christenen gevraagd aan te geven bij welk kerkgenootschap zij eventueel zijn aangesloten. In de volgende fase wordt aan alle christenen gevraagd of zij zichzelf als “wedergeboren of evangelisch christen” zouden omschrijven. De antwoorden op die vraag worden gecombineerd met de informatie over het lidmaatschap van een kerkgenootschap uit de eerste fase om alle respondenten in zes categorieën van religieuze tradities in te delen. Deze methode is uitgebreid gebruikt in veel andere Pew-enquêtes, waaronder enquêtes onder de algemene bevolking, waardoor robuuste vergelijkingen met niet- Hispanics mogelijk zijn.

Gemeenten en religieuze traditie

Weliswaar noemt 68% van de Hispanics zichzelf katholiek, maar de meeste andere Latino’s zijn verspreid over een verscheidenheid van protestantse denominaties, waarbij geen enkele denominatie meer dan 7% van het totaal voor haar rekening neemt. Minder dan een op de tien Latino’s (8%) zegt atheïst of agnost te zijn of geen specifieke religieuze overtuiging te hebben; in het kader van deze studie worden zij “seculieren” genoemd. Deze mix van denominaties, met name het overheersende katholicisme, onderscheidt Latino’s scherp van de rest van de Amerikaanse bevolking.

Volgens een enquête onder de gehele Amerikaanse bevolking die in juli 2006 werd uitgevoerd door het Pew Research Center for the People & the Press en het Pew Forum on Religion & Public Life (Pew 2006 U.S. Religion Survey), zijn niet-Hispanics meer gespreid over verschillende denominaties. Van de blanken is 22% katholiek, 17% baptist en geen enkel ander kerkgenootschap heeft een aandeel van meer dan 10%, hoewel 11% van de blanken zichzelf als seculier beschouwt. Bij de zwarten is het baptisme het grootste kerkgenootschap (46%). Alle gegevens over niet-Hispanics in dit hoofdstuk zijn ontleend aan de Pew 2006 U.S. Religion Survey.

Born-again Christians

Naast de denominatie is een andere belangrijke maatstaf voor de religieuze identiteit onder Latino’s of zij zichzelf omschrijven als “wedergeboren” of “evangelisch”. Van de Latino-christenen, die 99% van de Latino’s uitmaken die een geloof belijden, zegt 39% deze termen te gebruiken om zichzelf te beschrijven. Dat is inclusief 28% van de katholieken en 70% van de niet-katholieke christenen.

Tracking Denominational Distribution

De enquêtes die voor deze studie zijn gehouden, eerdere enquêtes die door het Pew Hispanic Center zijn uitgevoerd en het werk van andere onderzoekers wijzen allemaal op dezelfde fundamentele verdeling van volwassen Latino’s naar religieuze denominatie. De consequente bevinding is dat ongeveer twee derde van de Latino’s katholiek is, ongeveer een vijfde een of andere vorm van protestantisme beoefent en iets minder dan een tiende zich als seculier identificeert.

Een Gallup Poll uit 2005 wees bijvoorbeeld uit dat 63% van de Latijns-Amerikaanse volwassenen zich als katholiek identificeerde, 16% zichzelf als een ander soort christen beschouwde en 6% geen religieuze band had. In 2003 stelde de Nationale Enquête onder Latijns-Amerikaanse Volwassenen, gesponsord door de Latino Coalitie, vast dat 61% van de respondenten katholiek was. Volgens de Algemene Sociale Enquête van 2002 is 63% van de Latino’s katholiek en 20% protestant of een andere christelijke denominatie. Uit die enquête bleek ook dat een relatief hoog percentage niet-katholieken: In 2005 publiceerde het Center for Applied Research in the Apostolate aan de Georgetown University een analyse van 11 nationale enquêtes die sinds 1990 waren uitgevoerd, waaronder twee Pew-enquêtes, en kwam uit op een schatting van 70% voor het aandeel van de volwassen Hispanic-bevolking dat katholiek is en 20% dat protestant is of een andere christelijke denominatie aanhangt. (Het volledige rapport, How Many Hispanics are Catholic? A Review of Survey Data and Methodology, is beschikbaar op http://cara.georgetown.edu/Hispanic%20Catholics.pdf.)

Al deze metingen zijn momentopnamen van een voortdurend, dynamisch proces dat wordt gekenmerkt door bevolkingsgroei en veranderingen in religieuze gezindheid. Eenvoudig gezegd heeft de immigratie, vooral uit Mexico, het aantal katholieke Latino’s gestaag doen toenemen. Ondertussen heeft de bekering tot andere godsdiensten, in het bijzonder tot het evangelisch protestantisme, het aantal katholieken doen dalen. Ongeveer een op de tien Latino’s was ooit katholiek maar is dat niet meer.

Zes grote religieuze tradities

Voor analysedoeleinden worden de Latino’s in het rapport in de volgende zes religieuze tradities ingedeeld. De groeperingen zijn gebaseerd op de wijze waarop de respondenten zichzelf identificeren volgens denominatie en op de vraag of zij zeggen wedergeboren of evangelisch te zijn:

• Roemeense katholieken: Zij die zichzelf als katholiek identificeren, ongeacht of zij zichzelf als wedergeboren of evangelisch beschouwen.
• Evangelische Protestanten: Degenen die zich identificeren als protestanten en zeggen dat ze zichzelf als wedergeboren of evangelisch beschouwen.
• Mainline Protestants: Degenen die zich identificeren als protestanten, maar niet zeggen dat ze zichzelf als wedergeboren of evangelisch beschouwen.
• Andere christenen: Zij die zichzelf identificeren als Jehova’s Getuigen, Mormonen of Orthodoxe Christenen.
• Andere godsdiensten: Zij die zichzelf identificeren als leden van Joodse, Moslim of andere niet-christelijke
  geloven.
• Seculieren: Degenen die zeggen dat ze geen specifieke religieuze overtuiging hebben of zeggen dat ze agnostisch of
  atheïst zijn.

Demografisch portret van de belangrijkste religieuze tradities

Onder Latino’s heeft elk van de belangrijkste religieuze tradities een duidelijk demografisch profiel. Wat volgt zijn de hoogtepunten; volledige details zijn te vinden in tabellen aan het eind van dit hoofdstuk.

Katholieken

Bijna tweederde (68%) van de Latino’s identificeert zich als katholiek. Meer dan de helft van de Latino-katholieken zegt dat Spaans hun hoofdtaal is, en meer dan twee derde is immigrant. De sociaal-economische status van Latino-katholieken is lager dan die van andere religieuze tradities.

• Meer dan tweederde (68%) is in het buitenland geboren.
• Een meerderheid (55%) zegt dat Spaans hun hoofdtaal is.
• Een aanzienlijke minderheid (42%) heeft de middelbare school niet afgemaakt.
• Ruwweg vijf op de tien (46%) hebben een gezinsinkomen van minder dan $30.000 per jaar.4

Evangelicals

Bijna een op de zes (15%) Hispanics identificeert zichzelf als evangelicals. Latino-evangelicals zijn meer inheems dan katholieken (46% vs. 32%). Latino-evangelicals hebben een iets hogere sociaal-economische status dan Latino-katholieken.

• Meer dan de helft (55%) is in het buitenland geboren.
• Bijna tweederde (63%) zegt dat Engels hun hoofdtaal is of dat zij tweetalig zijn.

Hoofdlijn Protestanten

Ruwweg een op de twintig (5%) Hispanics identificeren zichzelf als hoofdlijn Protestanten. Als groep zijn zij meer inheems en Engelssprekend dan de andere religieuze tradities.

• Bijna tweederde (65%) is in de V.S. geboren.
• Bijna drie op de vier (73%) zegt dat Engels hun hoofdtaal is of dat zij tweetalig zijn.
• Bijna zeven op de tien (68%) hebben ten minste een diploma van de middelbare school.

Andere christenen

Over een op de dertig (3%) Hispanics identificeren zichzelf als behorend tot andere christelijke denominaties.

• Een meerderheid (57%) is in het buitenland geboren.
• Drie op de vijf (61%) zegt dat Engels hun primaire taal is of dat ze tweetalig zijn.
• Zes op de tien (61%) hebben ten minste een diploma van de middelbare school.
• Minder dan de helft (45%) heeft een gezinsinkomen van minder dan $30.000 per jaar.

Andere godsdiensten

Latino’s die tot niet-christelijke godsdiensten behoren vormen zo’n kleine groep, minder dan 1% van de volwassen bevolking, dat het moeilijk is om zinvolle tabellen te genereren van hun demografische kenmerken, overtuigingen of gedrag.

Seculieren

Bijna een op de tien (8%) Latino’s identificeert zichzelf als seculier. Latino’s met een seculiere achtergrond zijn overwegend mannen en jonger in vergelijking met Latino’s die zich met een godsdienst identificeren.

• Al bijna de helft (49%) is in de VS geboren.
• Een meerderheid (63%) zegt dat Engels hun hoofdtaal is of dat zij tweetalig zijn.
• Twee derde (66%) heeft een middelbare schoolopleiding gevolgd.
• Vier op de tien (41%) hebben een gezinsinkomen van minder dan $30.000 per jaar.

Verschillen naar land van herkomst

Enige verschillen in religieuze tradities zijn duidelijk onder Latino’s – zowel autochtonen als in het buitenland geboren – op basis van het land van herkomst. Mexicanen, bijvoorbeeld, zijn vaker katholiek dan Puerto Ricanen, die op hun beurt vaker evangelisch zijn dan Latino’s uit enig ander land. Van de Cubanen is een groter deel seculier dan van alle Latino’s.

Gegevens over godsdienstige gezindheid naar land van herkomst suggereren dat deze kenmerken, althans tot op zekere hoogte, terug te voeren zijn op Latijns-Amerika. Maar in de V.S. zijn de verschillen op grond van het land van herkomst statistisch significant, ongeacht de herkomst.

Zo is bijvoorbeeld de neiging om zich als katholiek te identificeren significant hoger voor zowel in de V.S. geboren Mexicanen als voor degenen die in Mexico zijn geboren. Evenzo is het percentage Puerto Ricanen dat zich als evangelisch identificeert hoger, ongeacht of zij op het vasteland van de V.S. of op het eiland zijn geboren.

De toekomst

Een derde (33%) van alle katholieken in de Verenigde Staten zijn nu Hispanics, en gezien de demografische tendensen op lange termijn zal de Hispanic aanwezigheid in de grootste religieuze denominatie van het land zeker toenemen. Intussen maken Latino’s ongeveer 6% uit van de evangelisch-protestantse bevolking. Zoals in latere hoofdstukken zal worden onderzocht, onderscheiden deze Latino’s zich in twee belangrijke dimensies: hun neiging tot christelijke vernieuwingsgezinde geloofsovertuigingen en praktijken en de mate waarin zij zich groeperen in etnische kerken. Deze kenmerken, in combinatie met het potentieel voor aanhoudende snelle groei, zorgen ervoor dat Latino’s een steeds grotere invloed zullen krijgen op het religieuze landschap van het land.

In de afgelopen kwart eeuw is de algemene religieuze samenstelling van de Latino-bevolking in de VS in grote lijnen gevormd door twee gelijktijdige processen. Ten eerste is het aantal katholieke Latino’s gestaag toegenomen door de komst van nieuwe immigranten, vooral uit Mexico, en door de relatief hoge vruchtbaarheidscijfers onder immigranten. Ten tweede verlaten sommige Latino’s de katholieke kerk omdat zij een andere godsdienst willen belijden of helemaal geen religie meer willen belijden. Dit zijn niet de enige processen die aan het werk zijn, maar de studie toont aan dat het om grote aantallen Latino’s gaat en dat zij dus een grote invloed hebben op de verdeling van de Latijns-Amerikaanse bevolking over de verschillende religieuze tradities. De studie biedt ook een gedetailleerde kijk op de belangrijkste demografische factoren (zoals leeftijd en nationaliteit) die met deze processen bij Latino’s verband houden. Ondertussen verandert ook de niet-Spaanse bevolking als gevolg van de vergrijzing van de babyboomgeneratie, dalende geboortecijfers en andere demografische trends op lange termijn.

Hoe zal de Spaanstalige bevolking er in de toekomst uitzien als deze processen zich voltrekken, en hoe zal deze bevolking de religieuze instellingen in de V.S. op lange termijn veranderen? De antwoorden kunnen bij benadering worden gegeven met prognoses die gebaseerd zijn op demografische standaardramingen voor de groei van de Hispanic en de non-Hispanic bevolking en op unieke veronderstellingen over het tempo van de bekeringen onder Latino’s op basis van de resultaten van deze studie.

Aannemende dat het tempo van de bekeringen van de afgelopen 25 jaar de komende 25 jaar constant blijft, zou het aandeel van de Latino’s die katholiek zijn dalen van 68% in 2006 tot 61% in 2030. Ondertussen zou het percentage Latino-katholieken in de VS in die periode toenemen van 33% tot 41%. Met andere woorden, door bekeringen zou het percentage katholieke Latino’s blijven afnemen, hoewel het katholicisme duidelijk het dominante geloof onder de Latino’s zou blijven. Maar intussen zou de groei van de Latino-bevolking door immigratie en vruchtbaarheid, gecombineerd met de demografische achteruitgang van de niet-Spaanse bevolking, ervoor zorgen dat het aandeel van de Latino’s in het totale aantal katholieken in de V.S. steeds groter zou worden.

Een alternatief scenario toont aan dat Latino’s een overwegend katholieke bevolking zullen blijven, zelfs als het aantal bekeringen tot secularisme en andere godsdiensten in de komende 25 jaar met 50% toeneemt. In dat geval zou 57% van de Latino’s in 2030 katholiek zijn. En zelfs met een toename van het aantal bekeringen zouden Hispanics nog steeds een aanzienlijk deel van de katholieke bevolking van de V.S. uitmaken, namelijk 40% van alle katholieken in 2030, vergeleken met 33% in 2006.

Kortom, de demografische tendensen die zich nu al aftekenen, verzekeren dat Latino’s een groeiende aanwezigheid in de katholieke kerk in de V.S. zullen vormen. Ondertussen zal het tempo van de bekeringen mede de contouren bepalen van de religieuze gezindheid onder de Hispanic-bevolking en de invloed van Latino’s op evangelische en pentecostale kerken in de V.S.

Godsdienst in Latijns-Amerika

Religieuze binding in Latijns-Amerika is zeer relevant voor elk onderzoek naar Hispanics in de V.S. De meerderheid van de Hispanic volwassenen in de V.S. zijn in het buitenland geboren, en de meesten migreerden na hun kindertijd, zodat hun religieuze vorming gewoonlijk kan worden herleid tot hun land van herkomst.

Enquêtes uitgevoerd door Latinobarometro, een non-profit opinie- en opinieonderzoeksbureau dat sinds 1995 de opinie en attitudes in Latijns-Amerika volgt, tonen aan dat het katholicisme dominant blijft in de regio, maar dat het evangelicisme een aanzienlijke aanhang heeft verworven. De enquêtes onthullen ook belangrijke verschillen in religieuze gezindheid afhankelijk van het land.

Mexico, het voornaamste land van herkomst voor immigranten in de V.S., is een van de meest katholieke landen in Latijns-Amerika. Bijna acht op de tien Mexicanen beschouwden zichzelf in 2004 als katholiek. In tegenstelling tot de situatie in veel andere landen heeft de katholieke kerk in Mexico sinds 1995 geen aanhangers verloren en is er zelfs sprake van een bescheiden toename. Van de 18 Latijns-Amerikaanse landen die in 2004 werden onderzocht, waren Mexico en Guatemala de enige waar het percentage katholieken toenam. Misschien nog belangrijker is dat de evangelische beweging in Mexico in dezelfde periode vrijwel niet is gegroeid.

Vergelijk de ervaring van Mexico met die van El Salvador, Honduras en Nicaragua, die ook bronnen van immigranten naar de VS zijn. Tussen 1995 en 2004 daalde het aantal mensen dat zichzelf als katholiek identificeerde in deze drie landen met gemiddeld 15 procentpunten. Hetzelfde patroon wordt gezien in twee andere Centraal-Amerikaanse landen – Costa Rica en Panama – die deel uitmaken van het onderzoek sinds 1996, hoewel in beide landen de verliezen door de katholieke kerk en de winsten door evangelicals iets kleiner zijn. In Guatemala is het aandeel van de katholieken sinds 1995 licht gestegen, met ongeveer vijf procentpunten, en dat van de evangelischen met ongeveer zeven procentpunten.

Het verschil tussen katholieke verliezen en evangelische stijgingen is lang niet zo groot in de tien onderzochte landen in Zuid-Amerika: Argentinië, Brazilië, Chili, Paraguay, Peru, Uruguay, Venezuela, Bolivia, Colombia en Ecuador. In alle landen, behalve Colombia, is het percentage mensen dat zich als katholiek beschouwt met gemiddeld acht procentpunten gedaald, terwijl het percentage evangelische gelovigen met gemiddeld vijf procentpunten is gestegen. In Colombia, waar het aandeel van de katholieken met ongeveer zeven procentpunten daalde, daalde het aandeel van de evangelisten eveneens, namelijk met ongeveer twee procentpunten.