Libby, Montana is altijd een houthakkers- en mijnwerkersstad geweest, en de grootste werkgelegenheidsgroei vond plaats in 1919 toen enkele kilometers buiten de stadsgrenzen een vermiculietgroeve werd ontdekt, een mineraal dat van cruciaal belang is voor de isolatie van huizen, brandwerende voorzieningen en andere lucratieve toepassingen.
Deze winstgevende vondst trok de aandacht van W.R. Grace and Company, die de mijn in 1963 kocht. De zaken gingen goed, en het bedrijf was al snel de exporteur van 80% van het vermiculiet in de wereld. Er was slechts één addertje onder het gras voor W.R. Grace: De mijn was vervuild met het stof van het uiterst giftige en dodelijke mineraal asbest.
W.R. Grace was goed op de hoogte van deze gevaren, en besprak de risico’s zelfs in privé memo’s. Maar om winst te blijven maken, lieten ze het de mijnwerkers en de inwoners niet weten. In plaats daarvan gooiden ze hun met asbest gevulde afval op de speelplaatsen, de honkbalvelden en de wegen van de stad.
Er waren meer dan 2.000 ernstige ziekten en 10% van de bevolking die stierf aan kanker en longlittekens voor nodig om het bedrijf in 1990 te sluiten. De directieleden van W.R. Grace moesten meer dan $250.000.000 betalen om de 1.890 besmette woningen op te ruimen. Er werden 270.000 rechtszaken tegen hen aangespannen, waarvan ze er 120.000 nog moeten afbetalen. Het bedrijf werd zelfs op tien punten aangeklaagd wegens het verdoezelen van bewijsmateriaal en het veroorzaken van meer dan 400 sterfgevallen. Zoals maar al te gebruikelijk is bij soortgelijke bedrijfsvervolgingen, werden de aanklachten in 2009 ingetrokken.
Gelukkig voor de mensen van Libby heeft de EPA nu W.R. Grace vervangen als de nummer één werkgever in de stad, en heeft de asbestconcentratie in de lucht met 10.000% verlaagd. Helaas zijn er nog steeds risico’s: de kinderen van de stad moeten in het openbaar en thuis op zoek naar tekenen van asbest – een angstaanjagend concept voor elke ouder.
Sinds het onderzoek is er echter iets unieks gebeurd in Libby. Aangezien de EPA Libby als de eerste “noodsituatie op het gebied van de volksgezondheid” in de geschiedenis van de VS heeft aangemerkt, werd elke inwoner van Libby (en de naburige stad Troy) bij wie ARD (Asbestos Related Disease) werd vastgesteld, geacht onmiddellijk in aanmerking te komen voor een volledige door de Amerikaanse regering verstrekte eenbetaalde Medicare-dekking.