Om het kapitaaloverschot op de balans te begrijpen, moet je eerst het begrip “overschot” begrijpen. Boekhoudkundig gezien is een overschot het verschil tussen de totale nominale waarde van de uitgegeven aandelen van een onderneming en het eigen vermogen en de reserves van de eigenaars.
Het is niet zo ingewikkeld als het klinkt. In de sectie eigen vermogen van de balans, ziet u termen als de nominale waarde (de nominale waarde van de aandelen van de onderneming) en het eigen vermogen (het verschil tussen de totale activa en de totale passiva), en de eigenaarsreserves. Dit laatste is een rekening die is opgezet om beleggers erop te wijzen dat een bepaald deel van het eigen vermogen niet zal worden uitbetaald als dividend in contanten, omdat men van plan is het voor een ander doel te gebruiken.
Een deel van het kapitaaloverschot van een onderneming is afkomstig van een toename van de ingehouden winst, waardoor het totale eigen vermogen van de onderneming toeneemt. Een ander deel van het kapitaaloverschot is afkomstig uit andere bronnen, zoals een verhoging van de waarde van de vaste activa op de balans, de verkoop van aandelen met een premie, of de verlaging van de nominale waarde van gewone aandelen. Deze andere bronnen worden vaak Kapitaaloverschot genoemd en op de balans geplaatst.
Met andere woorden, een kapitaaloverschot vertelt u hoeveel van het eigen vermogen van de onderneming niet te danken is aan ingehouden winsten.
Reserves en eigen vermogen
Reserves op de balans is een term die soms wordt gebruikt om te verwijzen naar het gedeelte van het eigen vermogen op de balans, exclusief het basisgedeelte van het aandelenkapitaal. Reserves zijn een van die gebieden van de balansanalyse die de meeste mensen overslaan zonder er ooit veel bij stil te staan. Afhankelijk van de sector of bedrijfstak waarin een bedrijf actief is, kan dat een vergissing zijn.
In feite verdienen reserves speciale aandacht bij de analyse van een onderneming. Hieronder worden in het kort enkele voorbeelden beschreven van de reserves die u kunt tegenkomen, zodat u een algemeen begrip hebt van hun doel op de balans.
De reserves op de balans kunnen de volgende posten omvatten:
- Kapitaalreserves, die gewoonlijk ontstaan als gevolg van de uitgifte van aandelen boven de nominale waarde.
- Ingehouden winsten, die ontstaan als gevolg van eerdere winstgevende activiteiten. In vereenvoudigde termen zijn ingehouden winsten nettowinsten die niet als dividenden aan aandeelhouders zijn uitgekeerd.
- Reële-waarde-reserves, die aanpassingen kunnen omvatten voor voor verkoop beschikbare effecten en activa, die met name belangrijk zijn voor bedrijven zoals een schadeverzekeringsmaatschappij die grote vastrentende beleggingen aanhoudt.
- Afdekkingsreserves, die kunnen ontstaan als gevolg van afdekkingen die een onderneming heeft genomen om zich te beschermen tegen de volatiliteit van bepaalde inputkosten.
- Herwaarderingsreserves voor activa, die ontstaan wanneer een onderneming de waarde moet aanpassen van een actief dat is opgenomen in de actiefrubriek van haar balans en een compenserende transactie nodig heeft.
- Valuta-omrekeningsreserves, die ontstaan door veranderingen in de relatieve waarde van de valuta waarin de balans wordt opgesteld en de valuta waarin de activa op de balans worden aangehouden.
- Wettelijke reserves, dat zijn reserves die een onderneming bij wet of regelgeving moet aanleggen en die niet als dividend kunnen worden uitgekeerd.
Een andere betekenis voor de boekhoudkundige term “Reserves”
Wanneer u beleggers, managers, accountants of analisten hoort praten over “reserves”, hebben ze het misschien niet over de reserves die in de sectie eigen vermogen van de balans worden weergegeven. Bepaalde soorten boekhoudkundige transacties vereisen het aanleggen van reserves die bedoeld zijn om de winst- en verliesrekening zo dicht mogelijk bij de economische realiteit te houden.
Voorbeeld, reserves in deze context zouden in de volgende situatie een rol kunnen spelen. Een onderneming heeft een aanzienlijk bedrag van haar vlottende activa in debiteuren. Het bedrijf boekt een percentage van het totale bedrag af waarvan het denkt dat het niet zal worden betaald op basis van ervaringen uit het verleden en een onderzoek van de huidige debiteurenbalansen.
Deze boekhoudkundige transactie verlaagt de vlottende activa en staat bekend als een voorziening of reserve voor dubieuze en oninbare rekeningen. Het is een tegenrekening voor activa, en een compensatie voor vorderingen. Als het management te pessimistisch blijkt te zijn, kunnen de reserves in de toekomst worden teruggedraaid en zal de winstgevendheid lijken te stijgen.