Leukonychia is de medische term die wordt gebruikt voor witte verkleuringen of kleine witte vlekjes die op de nagels voorkomen.
Symptomen
Leukonychia wordt meestal gekenmerkt door pijnloze witte vlekjes die op de nagels verschijnen. De aandoening komt vaker voor op vingernagels dan op teennagels, maar treft beide. De mate van witheid en verkleuring hangt af van het aanwezige type leukonychia.
Oorzaken
Er is discussie over wat de oorzaak is van veel voorkomende types leukonychia, waarbij sommige mensen stellen dat de witte vlekken ontstaan door een overmaat of tekort aan calcium, zink en andere vitaminen. De meeste artsen zijn het er echter over eens dat de witte verkleuring wordt veroorzaakt door kleine verwondingen aan de basis van de nagel. Zoals het er nu uitziet, is leukonychia een idiopathische aandoening (wat betekent dat de oorsprong ervan onbekend is).
Leukonychia partialis is wanneer delen van de nagelplaat kleine witte vlekken of lijnen ontwikkelen. Er zijn drie soorten van deze aandoening:
Leukonychia striata
Leukonychia striata, ook wel transversale leukonychia genoemd, wordt gekenmerkt door een wit worden of verkleuring van de nagel in banden (stria) die evenwijdig aan de nagelbasis lopen. Ze worden meestal veroorzaakt door verwondingen zoals met de vinger tegen een autodeur slaan of het dragen van schoenen die de teennagels irriteren of ertegen stoten. Maar leukonychia striata kan soms ook veroorzaakt worden door vergiftiging met zware metalen, lood, arsenicum, cirrose of chemotherapie (meestal Mees’ lijnen genoemd) of andere onderliggende medische aandoeningen (meestal Beau’s lijnen genoemd). Er bestaat ook een vorm van leukonychia die Muehrcke’s lines wordt genoemd. Kenmerkend voor deze vorm van leukonychia is dat de verkleuringen deel uitmaken van het vasculaire nagelbed en niet van de nagelplaat (de witte lijnen groeien dus niet uit met de groei van de nagel zoals bij andere vormen van leukonychia).
Leukonychia punctata
Leukonychia punctate, ook bekend als echte leukonychia, is de meest voorkomende vorm van leukonychia. De kleine witte vlekjes worden meestal veroorzaakt door plukken of bijten aan de nagels, maar ook door kleine bultjes en verwondingen aan het nagelbed. De witte vlekjes verdwijnen meestal volledig na ongeveer acht maanden.
Longitudinale leukonychia
Longitudinale leukonychia is een van de zeldzamere vormen van de nagelaandoening en kenmerkt zich door zeer kleine longitudinale witte lijntjes. Het wordt vaak geassocieerd met de ziekte van Darier.
Leukonychia totalis is een volledige witheid van de nagels en kan een teken zijn van hypoalbuminemie (laag albuminegehalte), die aanwezig kan zijn bij iedereen die lijdt aan nierfalen, leverfalen, eiwitmalabsorptie en eiwitverliezende enteropathieën. Leukonychia totalis kan ook worden veroorzaakt door bepaalde antibiotica en genetische aandoeningen.
Behandeling
Er is geen behandeling voor leukonychia. De witte vlekken verdwijnen echter meestal na verloop van tijd als de nagel groeit. Als leukonychia wordt veroorzaakt door andere medische aandoeningen, moet die aandoening afzonderlijk worden behandeld.