Geactualiseerd & HERZIEN DOOR NUMMERDYSLEXIA’S EXPERT PANEL OP JUNI 05, 2020
Dyslexie wordt in de eerste plaats beschouwd als een leerprobleem, maar er zijn verschillende andere gebieden waar het ons dagelijks leven beïnvloedt. Veel dyslectici blijken een aantal elementaire richtinggevende vaardigheden te missen. Zij besteden soms uren van hun dag aan ‘Is het links of rechts? Het bijhouden van een reeks aanwijzingen is een grote strijd. Zij kunnen gemakkelijk in de war raken van de aanwijzingen die hen mondeling worden gegeven.
Stelt u zich eens voor dat u uw richtingsgevoel voor een dag kwijt bent. Bestemming bereiken zal bijna onmogelijk zijn als je blijft knoeien links of rechts. Natuurlijk, Google Maps hebben echt ons leven gemakkelijk gemaakt. Maar toch, je zult het erg moeilijk hebben om de deltaafstand tussen punten A en B op GPS te vergelijken met het echte leven. Directionele Dyslexie’ noemen ze het richtingsprobleem bij dyslectische personen. Dus, wat is de reden waarom de meeste dyslectici geen richtingsgevoel hebben? Met welke dagelijkse problemen worden ze geconfronteerd, en vooral, hoe kunnen ze het hoofd bieden?
Dyslexie is een neurobiologische stoornis, wat betekent dat het probleem in de hersenen zit. Meerdere studies uitgevoerd door de decennia heen bevestigen de structurele verschillen in de hersenen van mensen met en zonder leesproblemen die verantwoordelijk zijn voor de symptomen van dyslexie.
De linker hersenhelft van onze hersenen is over het algemeen verantwoordelijk voor spraak, visueel geheugen, ruimtelijk bewustzijn, taalverwerking en lezen. Er zijn vier grote kwabben die geassocieerd zijn met deze functies: de frontale kwab, de pariëtale kwab, de occipitale kwab en de temporale kwab. Ruimtelijk bewustzijn en navigatie worden voornamelijk geassocieerd met de hippocampus die direct onder de temporale kwabben ligt. Occipitale en Parietale kwabben spelen ook hun rol in het goed laten werken van onze navigatie vaardigheden, zoals een gevoel van richtingen (Links, Rechts, Oost, West).
De visuele cortex in de occipitale kwab zorgt voor de nodige visuele informatie, terwijl de pariëtale kwab zorgt voor de andere zintuiglijke informatie, zoals aanraking en lichaamsbeweging. Verder zijn onze hersenen opgebouwd uit twee soorten materiaal: grijze stof (verantwoordelijk voor het verwerken van informatie) en witte stof (verantwoordelijk voor het overbrengen van informatie). Een MRI-scan van een dyslectisch brein, gemaakt in onderzoek, suggereert dat mensen met dyslexie minder grijze stof activiteit hebben in het linker deel van de hersenen dan niet-dyslectische personen. Deze vaststelling is een van de voornaamste factoren die verantwoordelijk zijn voor een zwak ruimtelijk bewustzijn, ruimtelijk geheugen, en visueel waarnemingsvermogen dat nodig is bij het begrijpen van aanwijzingen.
Nu we de achterliggende reden kennen, laten we eens kijken hoe een dyslectisch individu dagelijks met dit probleem omgaat. Met wat voor problemen hij regelmatig te maken krijgt.
Enkele veel voorkomende problemen die het gevolg zijn van richtingsdyslexie
- Het door elkaar halen van links en rechts komt vaak voor. Ze kunnen in elk gesprek ‘Mijn links of jouw links?’ plakken om het spoor bijster te blijven.
- Tijdens een wandeling op een onbekende plaats steeds verdwalen omdat je geen richtingsgevoel hebt terug naar de startplaats.
- Het spoor bijster raken tijdens het lezen, schrijven of kopiëren van het bord.
- Zwaar in het autorijden omdat je je moet blijven concentreren op zowel de weg als de richting. Het lezen van borden en symbolen maakt het alleen maar moeilijker.
- Moeite met activiteiten, zoals het knopen van een schoen of een stropdas.
- Moeite met het lezen en begrijpen van kaarten en GPS.
- Zich beschaamd voelen als je als volwassene vraagt wat links en rechts is.
- Het hebben van angst wanneer gevraagd wordt om een set van aanwijzingen te volgen.
Hoe omgaan met richtingsmoeilijkheden bij dyslexie?
In de eerste plaats is er geen formele medische behandeling voor dyslexie en de symptomen ervan. Als je er vroeg mee bekend raakt, kun je het beter onder controle krijgen. Wat de richtingsmoeilijkheden betreft, zijn er enkele strategieën die u kunt toepassen.
Referentiepunt
De beste manier om verwarring tussen links en rechts te voorkomen, is door de referentie te nemen. De wijsvinger en duim van onze linkerhand kunnen een ‘L’ vormen wanneer ze voor het gezicht worden gehouden. Welke hand kan een correcte L vormen?’ kan worden opgevat als referentie voor de linkerrichting. Voor sommigen is de dominante hand relatief gemakkelijker te onthouden. Een andere optie is het gebruik van een horloge of een armband. Dat is minder verwarrend en gemakkelijker om aan te wennen. Laat het kind wel van tevoren weten welke kant het op moet.
Verschrijf het
Als het om een lange reeks aanwijzingen gaat, kunt u de instructies het beste opschrijven. De kans dat u verdwaalt op een onbekende plaats is kleiner als u de stappen naar uw bestemming opschrijft en een paar keer probeert te onthouden. Zorg ervoor dat u stapsgewijs schrijft om een duidelijk idee te krijgen van de aanwijzingen die u volgt. Probeer tijdens het schrijven de reis in gedachten te lopen en visualiseer hem om hem beter te onthouden.
Hulp van technologie
Gebruik waar mogelijk technologie om u te helpen met routebeschrijvingen. Gebruik GPS met spraakondersteuning om u op de weg te helpen. U kunt uw horloge gebruiken als oriëntatiepunt om bij de routebeschrijving te komen. Gebruik een kompas-app op uw smartphone of Apple-horloge om u te helpen.
Vroeg voorbereiden
Altijd degene die onvoorbereid is, zal bang worden tijdens het examen. Bereid je goed voor op de routebeschrijving voordat je op reis gaat. Bestudeer de kaart naar de bestemming grondig. Schrijf de routebeschrijving een dag van te voren op en probeer het te onthouden. Gebruik notities om je steeds te herinneren aan de routebeschrijving. Probeer, indien mogelijk, te reizen met iemand die je vergezelt. U kunt de weg vragen wanneer u die nodig hebt in plaats van te vertrouwen op technologie.