- Archeologen hebben lang gedebatteerd over wanneer en hoe de eerste mensen vanuit Azië naar Noord-Amerika zijn gekomen.
- Onderzoekers dachten eerder dat vroege mensen 13.000 jaar geleden de Bering-landbrug van Siberië naar Canada overstaken.
- Maar artefacten ontdekt in een Mexicaanse grot verschuiven de tijdlijn, en onthullen dat mensen 30.000 jaar geleden in Noord-Amerika kunnen zijn geweest.
- De landbrug was onbegaanbaar in die tijd, dus het onderzoek suggereert dat de eerste Amerikanen over zee aankwamen.
Nieuw bewijs suggereert dat mensen al twee keer zo lang in Noord-Amerika wonen als archeologen eerder dachten.
Stenen werktuigen en artefacten ontdekt in een afgelegen grot in Zacatecas, Mexico, bieden bewijs dat mensen al 32.000 jaar geleden op het continent waren, tijdens de laatste ijstijd.
Dat verandert het idee dat de eerste mensen tussen 18.000 en 13.000 jaar geleden in Noord-Amerika arriveerden na continent-hopping vanuit het hedendaagse Siberië via de Bering-landbrug. De nieuwe ontdekking, beschreven in een studie in het tijdschrift Nature op woensdag, duwt die tijdlijn minstens 15.000 jaar terug. Het verbrijzelt ook ons eerdere begrip van hoe de mens in Noord-Amerika aankwam: Aangezien de landbrug tijdens de laatste ijstijd werd geblokkeerd en pas openging nadat het ijs zich begon terug te trekken, betekent de nieuwe tijdlijn dat vroege mensen zich waarschijnlijk een weg over de oceaan baanden.
“We hebben genoeg bewijs om het bestaande paradigma in twijfel te trekken,” vertelde Ciprian Ardelean, de hoofdauteur van de nieuwe studie, aan Business Insider.
Een beschutte grot hoog in de bergen
De 200 voet brede grot waarin Ardeleans team de oude werktuigen vond, de Chiquihuite-grot genaamd, ligt bijna 9.000 voet hoog in de Astirello bergen. Locals in het gebied leidden hem voor het eerst naar de site in 2012, en daar vond hij stenen werktuigen en sporen van as – bewijs van vroege mensen.
Ardelean keerde terug met een team in 2016 en 2017 voor verdere opgravingen, die bijna 2.000 artefacten opleverden. Ze waren 9 meter diep begraven in de wanden en de vloer van de grot.
De leeftijd van deze artefacten suggereert dat vroege mensen de Chiquihuite Grot 17.000 jaar lang af en toe bewoonden – een periode van ongeveer 30.000 tot 13.000 jaar geleden. Ardelean zei dat het waarschijnlijk is dat mensen de plek gebruikten als een terugkerend onderkomen: een pitstop tijdens seizoensgebonden migraties kriskras door het continent.
Het model dat deze ontdekking in twijfel trekt – dat de eerste mensen in Noord-Amerika arriveerden na een oversteek over land vanuit Siberië – bestaat al sinds de jaren dertig van de vorige eeuw. Volgens dit model trokken de mensen langzaam zuidwaarts en lieten daarbij gegroefde speerpunten achter die bekend werden als Clovis-punten.
Dit model staat bekend als het “Clovis-first”-model in de archeologie.
Maar vanaf het midden van de jaren zeventig begonnen onderzoekers vindplaatsen aan het licht te brengen die dateerden van meer dan 13.000 jaar geleden. Deze ontdekkingen vermenigvuldigden zich in de daaropvolgende decennia. Wetenschappers vonden gefossiliseerde menselijke poep van ongeveer 14.000 jaar oud in een grot in Oregon. Voorwerpen uit een nederzetting in Zuid-Chili werden tussen de 14.500 en 19.000 jaar oud. Een paardenkaakbeen met menselijke markeringen suggereerde dat mensen 24.000 jaar geleden de Bluefish Caves van Yukon, Canada, bewoonden.
Maar geen van deze ontdekkingen duwde de tijdlijn zo ver terug als de studie van Ardelean.
Een tweede artikel dat woensdag werd gepubliceerd, gooit nog meer koud water over het “Clovis-first” model. Voor dat onderzoek keken twee archeologen naar artefacten en sporen van menselijke bewoning op 42 plaatsen in Noord-Amerika. Door deze vondsten te dateren, stelden de onderzoekers een model op van hoe en wanneer mensen zich over het continent verspreidden. Ze concludeerden dat mensen “waarschijnlijk aanwezig waren voor, tijdens en onmiddellijk na het Laatste Glaciale Maximum” – dat is het hoogtepunt van de laatste ijstijd, die tussen 26.500 en 19.000 jaar geleden plaatsvond.
“Naarmate deze ouder dan Clovis-sites in aantal toenamen, verwierpen de meeste archeologen het Clovis-first-model,” vertelde Ruth Gruhn, een archeologe die niet bij de studie betrokken was, Business Insider via e-mail. “Deze twee artikelen in Nature zullen daar eindelijk een einde aan maken.”
Ze voegde eraan toe dat “het bewijs nu aangeeft dat mensen minstens twee keer zo lang op het westelijk halfrond zijn geweest als archeologen en genetici dachten.”
De eerste mensen in de Amerika’s zijn niet over de Beringlandbrug gekomen
Als er mensen op het continent waren vóór of tijdens het hoogtepunt van de laatste ijstijd, konden ze niet via de Beringlandbrug zijn gekomen, omdat deze gedeeltelijk onder water zou hebben gestaan of zou zijn geblokkeerd door ondoordringbare ijskappen.
“Het feit dat de brug als een standaard toegang wordt beschouwd, betekent niet dat het de enige is,” zei Ardelean, die eraan toevoegde dat “het panorama van menselijke aankomsten tijdens het Laatste Glaciale Maximum veel complexer is dan we dachten.”
Lorena Becerra-Valdivia, een archeologische wetenschapper aan de universiteiten van Oxford en New South Wales en de hoofdauteur van het tweede paper, vertelde Business Insider dat “de nieuwe bevindingen suggereren dat mensen waarschijnlijk een kustroute namen.”
Dat betekent dat ze waarschijnlijk zeevaarders waren die per boot arriveerden, mogelijk vanuit het huidige Rusland of Japan. Daarna breidden ze zich uit naar het zuiden door langs de Pacifische kust te varen.
Een trekkend volk dat op uitsterven bedreigde landdieren joeg
Ongeacht de route van de vroege mens naar Noord-Amerika, denken zowel Ardelean als Becerra-Valdivia dat het anatomisch gezien moderne mensen waren.
“De Neanderthalers waren al uit het fossielenbestand verdwenen tegen de tijd dat de Chiquihuite Grot werd bewoond,” zei Becerra-Valdivia.
De eigen ervaringen van de archeologen in de grot suggereren dat de beschutte locatie deze vroege jager-verzamelaars hielp te overleven in de ijstijd. Ardelean zei dat de zomers in het gebied te nat waren om veldwerk te doen, dus deden ze onderzoek in de winter. Buiten, zei hij, waren de temperaturen dan onder het vriespunt en viel er sneeuw.
“Maar de grot zelf is goed geïsoleerd, dus wat er buiten ook gebeurt, je kunt binnen zijn in alleen je T-shirt. Dat zegt iets over het potentieel van de grot als schuilplaats,” zei hij.
Ongeveer 14.000 jaar geleden, toen het klimaat verder begon op te warmen, konden de vroege mensen eindelijk gedijen en zich uitbreiden over heel Amerika. Ze waren waarschijnlijk geduchte roofdieren, aldus Becerra-Valdivia, die landzoogdieren als paarden, kamelen en mammoeten tot uitsterven toe opjoegen.
“Deze expansie heeft waarschijnlijk een grote rol gespeeld in de dramatische achteruitgang van de megafauna in de regio,” zei ze.
Enig onderzoek suggereert dat vroege mensen in Zuid-Amerika misschien zelfs reuzengronduil luiaards hebben afgeslacht.