Habitat
De paca verblijft over het algemeen in vochtige laaglandgebieden, maar kan ook leven in seizoensgebonden dorre gebieden in de buurt van permanente stromen of waterlichamen.
Bereik
Paca’s komen voor van Zuid-Mexico tot Noord-Argentinië.
Lichamelijke beschrijving
Dit nachtactieve zoogdier is groter dan zijn verwant de agouti, en weegt twee keer zoveel als de agouti. Over het algemeen bruin tot zwart, met vier lijnen van witte stippen aan elke kant van het lichaam, leeft de agouti solitair met uitzondering van een moeder die haar jongen grootbrengt.
Biologie en natuurlijke historie
Pacas eten graag op zo donker mogelijke plaatsen. Als ze met een bedreiging worden geconfronteerd, kunnen ze snel wegsprinten, maar vaker ontsnappen ze aan het gevaar door weg te springen en tot 45 minuten stil te blijven zitten. Omdat ze meestal niet wegrennen om te ontsnappen, kunnen ze vet opslaan voor tijden van schaarste, terwijl de agouti voedsel opslaat in caches in de grond. Naast springen en bevriezen om aan gevaar te ontsnappen, hebben paca’s een dunne buitenste huidlaag die zeer gemakkelijk kan scheuren in de kaken of klauwen van een roofdier, zodat het moeilijk is ze te grijpen voor ze weg zijn. Paca’s kunnen ook ontsnappen door naar een watermassa te rennen en zich onder te dompelen; wellicht hebben zij dit gedrag ontwikkeld als reactie op de nu zeldzame boshond (Speothos venaticus).
Om potentiële roofdieren af te schrikken, gebruiken paca’s ook vocale geluiden en knarsen ze met hun tanden om een ongelooflijk luid, onheilspellend geluid te maken. Een mannetje zal ook brullen en vechten om zijn territorium te verdedigen. Als het nodig is, vechten paca’s door met hun kop tegen elkaar te staan en met hun grote snijtanden op elkaar te bijten. Paca’s gebruiken niet zo veel geursignalen om te communiceren als agouti’s, maar net als agouti’s markeren mannelijke paca’s potentiële partners door urine op hen te spuiten als onderdeel van het baltsritueel.
Een volwassen vrouwtje bewoont een exclusief woongebied, behalve voor haar partner en jonge jongen. Eén jong, of zelden een tweeling, wordt behaard met open ogen geboren; pasgeborenen verblijven in een hol dat door de moeder is gegraven of dat eerder door een gordeldier is gebruikt. Overdag bedekt de moeder de ingang met bladeren.
Dieet
Pacas eten vooral vruchten, noten, zaden, en gedurende sommige delen van het jaar, plantaardige vegetatie.
Grootte/gewicht
De lengte van kop en lichaam is ongeveer 60-80 cm; hun korte, rudimentaire staart is 2 cm lang. Ze wegen ongeveer 10 kg. Volwassen mannetjes zijn meestal 15% groter dan volwassen vrouwtjes.
Taxonomy
Order: Rodentia
Familie: Dasyproctidae
Bronnen
Eisenberg, John. Mammals of the Neotropics, Vol. 1. The University of Chicago Press: Chicago, 1989.
Smythe, N. in Janzen, Daniel H. Costa Rican Natural History. Chicago: University of Chicago Press, 1983.
Wilson, D. E. in Janzen, Daniel H. Costa Rican Natural History. Chicago: University of Chicago Press, 1983.
Amy Strieter, Wildlife Writer
Photos:Courses.washington.edu/tesc404/barbara/index.htm (1)