Ask Pastor Tyler: Vaak heb ik mensen die geweldige vragen stellen via email, sms of persoonlijk. Dus, ik zal ze af en toe omzetten in blog posts voor degenen die geïnteresseerd zijn. Ik heb gemerkt dat zo velen van ons zijn allemaal na te denken over dezelfde dingen.
De vraag van vandaag is dit: Het christendom schijnt een zeer bloedige godsdienst te zijn. Is het offeren van dieren (aan de goden) een heidens concept dat het christendom heeft afgekeken?
Als christenen zingen we veel over het “bloed van Christus.” Sommige van deze liederen als beroemde favorieten, maar de beeldspraak is nog steeds een beetje vreemd: “Wat kan mijn zonden wegwassen? Niets dan het bloed van Jezus. Oh kostbaar is de stroom, die mij wit maakt als sneeuw… .” Of:
“There is a fountain that I see/Filled with blood drawn from Emmanuel’s ader//The sinners, sinners plunged under that blood//Lose all their guilty stains.”
Dat laatste is bijzonder vreemd; een “fountain of blood” klinkt in moderne oren meer als een horror flick dan als goed nieuws. Hoewel deze liedjesschrijvers het beeld waarschijnlijk wat ver vonden gaan, komt het beeld en de visualisatie van bloed wel uit de Bijbel, zoals 1 Johannes 1:7: “Maar indien wij in het licht wandelen, gelijk Hij in het licht is, hebben wij gemeenschap met elkander, en het bloed van Jezus, zijn Zoon, reinigt ons van alle zonde.” En Efeziërs 2:13: “Maar nu bent u, die eens ver weg was, in Christus Jezus nabij gekomen door het bloed van Christus.”
Zo vroeg een vriend mij onlangs, maakt dit het christendom tot een bloedige, barbaarse, heidense godsdienst?
Op het eerste gezicht kunnen veel dingen in de Bijbel primitief en heidens lijken, omdat de oude cultuur van de Bijbel zo verschilt van de onze. Maar als we goed kijken naar de dood van Christus, zullen we zien dat die heel anders is dan die oude godsdiensten. Er zijn enkele duidelijke contrasten met het heidendom en het joods-christendom.
Zo zijn bijvoorbeeld heidense goden vaak hongerig, behoeftig, wispelturig en veeleisend. Ze zijn humeurig en ze hebben constant bloed nodig. En hun bloeddorst is niet alleen beperkt tot dieren, heidense goden eisten vaak baby’s, kinderen, of volwassenen. Mensenbloed. En de goden hebben mensen nodig om hen te voeden en te dienen. In feite is dit het “voornaamste doel van de mens” in het heidendom: de goden tevreden stellen en hen voor eeuwig dienen.
Maar in het christendom maakt God mensen om een relatie met hen te hebben. Wanneer die relatie wordt verbroken en de zaken ontsporen, komt God uiteindelijk naar ons toe, in de persoon van Jezus, en dient Hij ons door middel van een offer. In het christendom eist God geen bloed, hij wordt mens en geeft zijn bloed (offert zijn leven).
Hierin is het christendom helemaal niet zo bloederig! Slechts één persoon sterft. Hij geeft zijn leven vrijwillig en neemt alle zonde, lijden en kwaad op zich. Op deze manier is de dood van Christus minder heidens, en meer als de verhalen die wij allen liefhebben en ons herinneren. Zoveel verhalen en boeken en films laten zien dat dit thema zoveel betekent voor ons als mensen, zoals in Harry Potter of Stranger Things. Ik zou willen stellen dat deze mythen die diep bij ons resoneren, wijzen naar de bron van deze mythen, een God die zichzelf voor ons opoffert. Daarbij is het niet zozeer het bloed zelf dat ons vergeeft. Er is niets magisch aan. Maar bloed is een krachtig stuk leven, en van de dood. Wanneer we zeggen “het bloed van Jezus” vergeeft ons, bedoelen we dat Jezus’ plaatsvervanger en het opofferen van zijn leven is wat ons vergeving brengt.
Nu, als sommige mensen denken aan een bloedig christendom, verwijzen ze misschien terug naar het Oude Testament. Maar ook vóór Jezus is het jodendom (Oude Testament) heel anders dan het heidendom.
A) Een feit dat vaak over het hoofd wordt gezien, is dat dierenoffers, in het Oude Testament, soms fungeerden als een BBQ. Een feest. Gewoon genieten van wat goed vlees met familie en vrienden. Ja het is bloederig, op dezelfde manier als een slagerij bloederig is. Niet erg als je het goed opruimt.
B) Ook, zoals hierboven vermeld, gebiedt God dierenoffers, in tegenstelling tot de omringende culturen die mensen doodden. God beweegt zijn volk in een andere richting (uiteindelijk eindigt alle offeren met Jezus).
C) Soms zijn deze offers bedoeld om de ernst van een moreel falen aan te tonen, door het principe te benadrukken dat onze daden van invloed zijn op de mensen om ons heen. In deze oude cultuur waren deze tekenen en symbolen enorm belangrijk. Maar het Christendom maakte een einde aan deze praktijken.
Christendom is zeker nog steeds vreemd, en zoals Russell Moore heeft betoogd, moeten we dat zo houden. Onze cultuur is wanhopig op zoek naar het transcendente en ware. We moeten het christendom uitleggen in de volkstaal (common language), zonder religieuze clichés, maar toch op een manier die de centrale boodschap (die een vreemde is) behoudt. Maar vergeet niet dat het christendom toen net zo vreemd was als het nu is. God breekt in op zowel het heidendom EN het progressivisme, rammelt aan pre-moderniteit, moderniteit, en post-moderniteit. Dus, #KeepChristianityWeird, maar ook op een manier die historisch betrouwbaar en cultureel begrijpelijk is.
-Pastor Tyler