Stars and Stripes
Voor hun derde release, White Blood Cells (2001), legden de White Stripes enkele basisregels vast voordat de opnames begonnen. Ten eerste besloten ze het genre te vermijden waar ze zich het meest gepassioneerd over voelden: de blues. Jack legde aan Fox in Guitar Player uit dat hij zich altijd in tweestrijd
over het spelen van de blues, een genre dat ontstond onder Afrikaanse Amerikanen in het zuiden in het begin van de twintigste eeuw. Jack maakte zich zorgen dat fans zouden denken dat zijn eigen interpretaties van de blues – afkomstig van een blanke man die in Detroit woont in de eenentwintigste eeuw – nep en niet-authentiek waren. Dus, zoals hij Fox vertelde, dachten de White Stripes: “Wat kunnen we doen als we datgene waar we het meest van houden volledig negeren? Naast de ‘no blues’ regel, besloten ze ook, zoals Jack Fox vertelde, “om het album in drie dagen op te nemen, geen gitaarsolo’s te nemen, slidegitaar te vermijden, en covers te verbannen.” Het resultaat was een cd met de eenvoudige, strakke arrangementen van de Stripes en teksten die varieerden van venijnig boos tot onschuldig lief. White Blood Cells markeerde de komst van de band als een internationale favoriet bij zowel publiek als critici. The Stripes deden de ronde in late-night talkshows, en hun video voor “Fell in Love with a Girl” – met animaties van LEGO-figuren – draaide op MTV. De video werd in 2002 bekroond met drie MTV Video Music Awards (VMA’s). Het album kwam op talrijke critici “top tien” lijsten voor het jaar.
The Stripes vervolgden hun opgaande lijn met hun volgende album, Elephant, dat in het voorjaar van 2003 uitkwam. Heather Phares van All Music Guide schreef: Elephant overstroomt met kwaliteit – het staat vol met strakke songs, scherpe, geestige teksten, … oordeelkundig gebruikte bassen en buitelende keyboardmelodieën die de krachtige eenvoud van de band versterken”. Het album laat de vrouwelijke helft van het duo meer zien dan eerdere releases, met Meg die niet alleen haar kenmerkende sterke-maar-eenvoudige drumwerk bijdraagt, maar ook vocalen op nummers als “In the Cold, Cold Night.” Steeds meer critici en fans waren gewonnen voor de intensiteit en oprechtheid van The Stripes, wat enigszins ongewoon is in een tijd waarin veel artiesten het gevoel hebben dat afstandelijkheid veel cooler is dan passie. In Esquire uitte Andy Langer zijn waardering voor Elephant: “Uiteindelijk is Elephant een album voorbestemd voor een lange houdbaarheidsdatum…. Maar het belang ervan kan niet eenvoudiger of meer het herhalen waard zijn: Er staan veertien zinderende nummers op deze plaat met Jack en Meg White’s bloed, zweet en tranen er overheen. En elk van hen is belangrijk.” Het album was zeker belangrijk voor de Grammy Award-stemmers in 2004, die Elephant het beste alternatieve muziekalbum van het voorgaande jaar noemden.
Terwijl hij druk bezig was met opnemen en toeren met de Stripes, probeerde Jack White ook te acteren met een kleine rol in de film Cold Mountain uit 2003, met Nicole Kidman, Jude Law en Renee Zellweger in de hoofdrollen. Hij droeg verschillende nummers bij aan de soundtrack. De meeste waren covers van traditionele songs, terwijl één nummer, “Never Far Away”, door White werd gecomponeerd. Met deze soundtrack kon White zijn veelzijdigheid en talent verder demonstreren, wat John Mulvey van NME.com ertoe aanzette te beweren dat ” Cold Mountain bewijst wat de meesten van ons al lang vermoedden: wanneer de White Stripes ophouden, is White nog lang niet klaar.”
Veel fans van de White Stripes vinden dat de kracht van de band het best tot zijn recht komt in live-optredens. Jack’s gitaren zijn oude, goedkope, versleten instrumenten, en Meg’s drumstel is klein en eenvoudig. Ze vertrouwen erg weinig op technologie voor hun optredens en opnames, in plaats daarvan vertrouwen ze op hun energie, woede en ernst om hun boodschap over te brengen. Jack vertelde Fox in Guitar Player: “We leggen live veel druk op onszelf. We hebben geen setlist, we repeteren niet, en we spelen de nummers niet precies zoals op het album. We zijn gewoon twee mensen op het podium met niets om op terug te vallen. Maar op die manier, als er iets goeds uit komt, kunnen we echt trots zijn omdat we weten dat we het echt hebben gedaan.”