Mijn vrouw en ik hebben een last voor de volgende generatie jongeren die in een veel andere wereld opgroeien dan wij hebben gedaan. Wij zijn ouders van drie kinderen in de leeftijd van negen tot zestien jaar. Ik ben een voormalig kinderpsycholoog. Dit heeft in mij een sterk verlangen aangewakkerd om bijbelse raadslieden serieuzer te zien kijken naar hoe we kinderen en hun ouders kunnen helpen om door een zeer afleidende en verontrustende wereld te navigeren, gebruik makend van een bijbels wereldbeeld. Bijbelse counseling kan onze kinderen helpen om geen slachtoffer te worden van de welig tierende angst, perversiteit en wanhoop die overal om hen heen is. Meer nog, het kan hen toerusten om wereldveranderaars te zijn voor Jezus Christus.
Er zijn grote mogelijkheden op dit gebied, en sommigen zijn begonnen om enkele van de hiaten in opleiding en middelen aan te pakken. Helaas, de inspanningen komen niet in de buurt van het voldoen aan de behoefte. Ik wil een gesprek beginnen en een uitdaging formuleren, zodat in het volgende decennium bijbelse counseling zowel middelen als training zal hebben die ouders toerust en spreekt in het leven van kinderen van alle leeftijden. Vandaag wil ik drie afschrikmiddelen aan de orde stellen die de ontwikkeling van betere counselingtechnieken en hulpmiddelen voor het werken met kinderen hebben belemmerd.
Bijbelse counseling van kinderen is echt gelijk aan oudertraining.
Een afschrikmiddel voor het counselen van kinderen is het onderliggende vermoeden dat het ineffectief is. In mijn 25 jaar in bijbelse counseling heb ik deze vraag meerdere keren gehoord: “Kan ik niet gewoon met de ouder(s) werken?” Soms komt het meer in de vorm van een verklaring: “Het is tijdverspilling om kinderen te begeleiden; het zijn de ouders die we moeten helpen.” Het is zeker het beste om met de ouders samen te werken, maar dit is geen “of/of voorstel.”
Hoe jonger het kind, hoe meer de ouders betrokken moeten worden bij de sessies, en zelfs bij een tiener is betrokkenheid van de ouders belangrijk. Maar dat betekent niet dat de counselor het jonge kind moet negeren of moet spreken alsof de tiener niet in de kamer is! Het is belangrijk om jonge kinderen te betrekken bij het evangelie en de praktische uitwerking daarvan in het gezin. Het is respectvol en hartverwarmend om tieners erbij te betrekken – zelfs als ze met hun ogen rollen en denken dat ze liever een wortelkanaalbehandeling krijgen dan in uw kantoor te zijn. (Mijn ervaring is dat ze goed reageren, zich meer gehoord en gerespecteerd voelen, en zich eerder in het veranderingsproces kunnen inleven als hun leven en hart direct aangesproken worden. Ouders zijn vaak verbaasd over de reactie.
Bijbelse counseling met kinderen en tieners kan effectief zijn, en het kan niet worden gereduceerd tot oudertraining. Zeker, het vereist enig begrip van hun ontwikkeling, en het vereist vaardigheden in het uitleggen van concepten in voor de leeftijd geschikte taal. Bovenal vereist het een liefde voor kinderen zoals die van Christus.
Zijn de ouders niet primair verantwoordelijk voor het discipelen van hun kinderen?
Een andere belemmering om kinderen te counselen is dat we denken dat het niet onze taak is. Er zit waarheid in de bewering dat God wil dat ouders de primaire stem van heiliging zijn in het leven van een kind. Maar hoe zit het met het kind dat vastzit in een zondepatroon, lijdt onder een beproeving, of verward is over zijn of haar identiteit? We moeten effectieve coaches zijn voor de ouders, maar we kunnen ook rechtstreeks in het leven van een kind spreken in een zeer vormende tijd.
Daarnaast vragen we vaak pleitbezorgers om in het counselingproces te komen. We doen de “hartoperatie” in de counselingkamer, en de advocate begeleidt het kind tussen de sessies door. We ontmaskeren de afgoden in het leven van de ouders en in het leven van het kind. We moedigen Christus-achtige groei aan, corrigeren slechte theologie en verzoenen conflicten, terwijl een voorstander optreedt als een sterke mentor die een veilige en ondersteunende stem geeft in het leven van het kind. Dit stelt de counselor in staat om de ouders directer te ondersteunen, om de generatiekloof te overbruggen, en om de ouders te helpen leren hoe ze contact kunnen maken met hun kind en hun discipelschap op maat kunnen maken.
Ik heb geen training in het werken met kinderen, en eerlijk gezegd weet ik niet zeker of ik dat wel wil!
Een derde afschrikmiddel is het gebrek aan de vaardigheden die nodig zijn om met kinderen te werken, vooral met adolescenten. We moeten meer bekwame bijbelse raadslieden opvoeden om dat te kunnen doen.
Hoewel ik geloof dat er enige training voor nodig is, zijn een vriendelijk hart, goede vragen stellen en geduld hebben een goed begin. Een andere grote stap is het gebruiken van verhalen om de Bijbel voor hen tot leven te brengen, zodat ze de relevantie ervan voor hun leven kunnen begrijpen. Tenslotte vinden kinderen het heerlijk om ons te shockeren of op de proef te stellen. Uw gevoel voor humor, uw onverstoorbare geloof en uw hartverwarmende gebed zullen een lange weg afleggen om hen betrokken te houden.
Waar gaan we nu verder?
Uiteindelijk maken deze afschrikwekkende factoren duidelijk dat er behoefte is aan degelijke training en hulpmiddelen. We hoeven geen deskundigen op het gebied van kinderontwikkeling te zijn, maar we moeten wel een aantal elementaire manieren leren om in de counselingkamer met kinderen om te gaan. We moeten ook degenen die een enorme invloed op onze kinderen hebben, toerusten. Hoewel het werk op veel niveaus al is begonnen, hebben we meer schriftelijke bronnen nodig over hoe we kinderen goed kunnen begeleiden.
Daarom vraag ik: Wie maakt er bijbels verantwoorde bronnen over de ontwikkeling van kinderen? Wie ontwerpt begeleidingsmaterialen die geschikt zijn voor de leeftijd en die gemakkelijk te begrijpen zijn? Wie ontwikkelt creatieve en praktische methodologieën die de harten van kinderen kunnen raken? Wie is bereid om samen te werken bij het ontwikkelen van deze materialen zodat we het wiel niet opnieuw hoeven uit te vinden? Wie heeft de ervaring en is bereid om de vaardigheden aan te leren die nodig zijn om jeugdwerkers en counselors die met verschillende leeftijdsgroepen werken toe te rusten?