Eskimosi. Eskimaux. Inuit-Yupik. Inupiat-Yupik. Istnieje wiele nazw dla odważnych, pływających kajakiem ludzi Północy, którzy żyją w najsurowszych warunkach znanych człowiekowi.
Ale co tak naprawdę o nich wiemy? Poza igloo, harpunami i futrzanymi płaszczami z kapturami, większość ludzi wie bardzo niewiele o tych historycznych łowcach-zbieraczach i ich współczesnych krewnych.
10 Nazwa
Ale może być (i często jest) używane w neutralnym kontekście, termin „eskimos” jest ogólnie uważany za lekko rasistowski, podobnie jak termin „Indianin”, który jest obraźliwy dla rdzennych Amerykanów. Jednak technicznie rzecz biorąc, jest to akceptowalny i powszechnie używany termin naukowy o dość solidnej etymologii. Chociaż uważa się, że „eskimo” jest pochodzenia duńskiego lub francuskiego (od słowa „eskimeaux”), nazwa ta jest prawdopodobnie oparta na starym algonkińskim określeniu „askimo”. Naukowcy nie mogą się zgodzić co do tego, czy oznacza to „zjadacza mięsa”, czy też „siatkarza na rakietach śnieżnych”, chociaż.
Wciąż wielu samych Eskimosów uważa ten termin za obelgę, więc z szacunku dla tego dumnego ludu będziemy unikać używania tego terminu od teraz, kiedy tylko będzie to możliwe. Ogólnie przyjętą, poprawną politycznie nazwą (której wielu z nich używa również w stosunku do siebie) jest Inuit. Oczywiście, to tylko kolejna potencjalnie myląca nazwa parasolowa: Inuici w rzeczywistości należą do różnych grup kulturowych Yupik i Inupiat, które mają wiele podrozdziałów.
Używając terminu Inuit, wielu ludzi nie zdaje sobie sprawy, że jest to liczba mnoga. Pojedynczy członek ludu nazywany jest „Inukiem.”
9 Pocałunek Eskimosa
Pocałunek Eskimosa ma miejsce, gdy dwie osoby pocierają się nosami na znak sympatii. The Inuit są często uważane zastąpić całowanie z tego nosa do nosa gestu, ponieważ zwykłe pocałunki może zamrozić ich śliny i zablokować ich usta razem w żenujący, ewentualnie niebezpieczny sposób. Jednak w tej prostej czynności kryje się o wiele więcej, niż wielu ludzi sądzi.
Pocałunek eskimoski nazywa się w rzeczywistości „kunik” i ma niewiele wspólnego z całowaniem lub pocieraniem nosów. Jest to rodzaj intymnego pozdrowienia, często praktykowany między parami lub dziećmi i ich rodzicami. Pozdrawiający wyglądają jakby pocierali się nosami, ale tak naprawdę wąchają nawzajem swoje włosy i policzki (w ludzkich policzkach znajdują się gruczoły zapachowe). W ten sposób dwie osoby, które się nie widziały, mogą szybko przypomnieć sobie o drugiej osobie i jej charakterystycznym zapachu.
Ale chociaż kunik nie jest tak naprawdę związany z całowaniem, jest ogólnie uważany za intymny gest, który nie jest często wykonywany publicznie.
8 Jedzenie
Ale dostęp do sklepów i zachodniej żywności spowodował, że dieta Eskimosów przesunęła się w kierunku zachodniego jedzenia, ich własna historyczna dieta jest fascynująca. Wegetarianin miałby trudny czas życia z tradycyjnym plemieniem Eskimosów. Ponieważ żyją oni w jałowym, zimnym środowisku, ich dieta w dużej mierze opiera się na różnych mięsach, a tylko od czasu do czasu pojawiają się w niej jagody i wodorosty. Nawet w dzisiejszych czasach, owoce i warzywa są rzadkie i drogie w imporcie, więc nadal polegają na ziemi dość dużo.
Inuici zawsze byli ekspertami myśliwymi, którzy mogą (i będą) uchwycić prawie wszystko. Mięso, które spożywają obejmuje karibu, narwala, morsa, fokę i różne ryby i ptaki. Nawet niedźwiedź polarny czasami pojawia się w menu. Istnieje wiele tradycyjnych sposobów przygotowywania żywności: suszenie, gotowanie w oleju z fok lub zakopywanie aż do naturalnej fermentacji. Niektóre potrawy w ogóle nie są gotowane. Niektórzy uważają mrożoną, surową sieję za przysmak.
Choć łatwo pomyśleć, że dieta, która w tak dużym stopniu opiera się na mięsie, prowadzi do poważnych problemów zdrowotnych, Eskimosi, którzy stosują tę dietę, są w rzeczywistości jednymi z najzdrowszych ludzi na świecie. Ten „paradoks Eskimosów” od dawna jest przedmiotem znacznego zainteresowania naukowców.
7 Igloo
Igloo to kwintesencja mieszkania Eskimosów: pomysłowa konstrukcja w kształcie kopuły zbudowana z bloków lodu i śniegu. Sprytne schronienie wykonane z tego, co powoduje potrzebę schronienia, igloo wykorzystuje właściwości izolacyjne śniegu, aby stworzyć wygodne mieszkanie.
Ale większość ludzi wyobraża sobie igloo jako małe śnieżne kopuły, są one dostępne w szerokiej gamie kształtów i rozmiarów … a także materiałów. Dla Eskimosów „igloo” to po prostu słowo oznaczające budynek, w którym mieszkają ludzie. Jakikolwiek budynek, niezależnie od jego wielkości, kształtu czy materiału budowlanego. Oznacza to, że prawdopodobnie czytasz ten artykuł w igloo właśnie teraz.
6 Qallupilluk
Każda kultura ma swoje mityczne potwory, nawet te, które mają mnóstwo bardzo realnych potworów w swoim codziennym życiu. Eskimosi spędzali dni przemierzając niebezpieczne pola lodowe, polując na masywne morsy i agresywne niedźwiedzie polarne. Trudno było przestraszyć dzieci bajkami o straszydłach – wiedziały one aż za dobrze, że prawdziwe zęby i pazury czyhają za każdym rogiem. Był jednak jeden stwór, którego bały się nawet dzieci Eskimosów.
Qallupilluk (lub Qalupalik, lub Kallupilluk, co dosłownie oznacza „Potwór”) był postrachem Eskimosów. Według legendy był to przewrotnie pokręcony humanoid, który czekał pod wodą, aby wciągnąć nieostrożnych ludzi w lodowate głębiny morskie. Był to naturalny i zdrowy strach w arktycznym społeczeństwie, gdzie wpadnięcie do wody często oznaczało śmierć.
5 Blond Eskimos
W 1912 roku odkrywca o nazwisku Stefansson znalazł dziwne plemię Eskimosów, które w całości składało się z blondwłosych, wysokich, skandynawsko wyglądających ludzi. To wywołało gorącą dyskusję na temat natury tego plemienia. Większość ludzi w końcu zgodził się, że te blondynki Inuit z kanadyjskiej arktyki były potomkami Viking odkrywców, którzy osiedlili się w okolicy wieki temu.
Suspicion lingers na teorii Viking, jak nie zostały one postrzegane od. Ponadto, badanie DNA z 2003 roku obaliło całą hipotezę. Jednak nawet naukowcy, którzy brali udział w udowadnianiu, że Stefansson się myli, uznali teorię za wystarczająco przekonującą, by stwierdzić, że coś może się za nią kryć. Według nich mit o jasnowłosym ludzie Arktyki jest na tyle rozpowszechniony, że może być w nim odrobina prawdy, nawet jeśli sam Stefansson nie był do końca dokładny w swoich ustaleniach.
4 Słowa Na Śnieg
Jedną z pierwszych rzeczy, jakie każdy myśli, gdy słyszy słowo „eskimos” jest to, że ma absurdalną ilość słów na śnieg. W zależności od tego, kogo zapytasz, Eskimosi mogą opisać śnieg za pomocą 50-400 różnych słów, wszystkie elokwentnie spreparowane, aby opisać bardzo specyficzny rodzaj zamrożonego opadu.
Jednakże nie jest to do końca prawda. Pomysł mnogości słów związanych ze śniegiem został nieumyślnie stworzony w XIX wieku przez antropologa Franza Boasa, który mieszkał z Eskimosami i badał ich zwyczaje. Boas był pod wrażeniem wyszukanych terminów, których Eskimosi używali do opisania zamarzniętego terenu: Aqilokoq oznaczało „miękko padający śnieg”, piegnartoq to „śnieg, który jest dobry do jazdy na sankach” i tak dalej. Zapomniał wspomnieć, że język Eskimosów jest zbudowany w sposób, który łączy kilka słów w jedno, tworząc w ten sposób wrażenie, że całe wyrażenie to tylko jedno słowo.
W rzeczywistości Eskimosi mają tylko około tyle samo słów na śnieg, co ludzie anglojęzyczni. Ich język pozwala im po prostu łączyć słowa w te słowa, tak że pozornie jedno słowo może oznaczać wszystko, od „tak, to jest śnieg” do „ten śnieg, który teraz wygląda podejrzanie żółto, a wczoraj zupełnie nie.”
3 Armor
Eskimosi są z konieczności dość biegli w tworzeniu ciepłych, wytrzymałych ubrań. Jednak w czasach, gdy ich przetrwanie zależało wyłącznie od polowań, byli również bardzo utalentowanymi twórcami zbroi. Po tym wszystkim, wiele z ich ofiar może być niebezpieczne, a nikt nie chce podjąć się masywnej bestii bez jakiejś ochrony.
Tradycyjna zbroja Eskimosów była rodzajem zbroi płytowej, która składała się z płyt z kości (często wykonanych z zębów morsa, znanych jako kość słoniowa morsa). Pasy z surowej skóry trzymały zbroję razem. Co ciekawe, konstrukcja ta przypomina nieco niezwykle skuteczną zbroję używaną przez starożytnych japońskich wojowników. Fakt, że Eskimosi byli w stanie wymyślić tak funkcjonalną zbroję, używając tylko kawałków zwierząt, które udało im się upolować, świadczy o ich pomysłowości i talencie do przetrwania.
2 Broń
Ale kontakt z innymi kulturami dał im dostęp do broni palnej i innej nowoczesnej broni, tradycyjna broń Eskimosów była w dużej mierze wykonana z materiałów pochodzących z padliny (takich jak drewno i kamień) oraz z zabitych przez nich zwierząt. Nie mieli oni możliwości kucia metalu na dużą skalę, więc kość była głównym elementem ich uzbrojenia. Kije, kościane noże, włócznie i harpuny były powszechną bronią. Łuki, a nawet bolas były wykonane ze skóry, kości i ścięgien.
Narzędziem Eskimosek o charakterystycznym ostrzu było ulu, zakrzywiony nóż o dużym ostrzu, używany głównie do przecinania zamarzniętego mięsa, ale także jako paskudny sztylet do zadawania ciosów, jeśli wymagała tego sytuacja. Mężczyźni mieli przyrząd zwany kakivak, trójramienną włócznię, której jeden z kolców przebijał cel, podczas gdy dwa pozostałe zamykały się po obu stronach, aby uniemożliwić mu ucieczkę.
Ponieważ większość broni Eskimosów była używana głównie do polowań i rzezi, zostały one wykonane specjalnie do zadawania maksymalnych obrażeń. Ostrza były ostre i często ząbkowane, przeznaczone raczej do rozdzierania i miażdżenia niż do czystego krojenia i przebijania. To, w połączeniu z faktem, że ta sama broń była używana do wojny, gdy wymagała tego sytuacja, czyniło eskimoskich wojowników szczególnie przerażającymi dla ich wrogów.
1 Ubóstwo
W miarę postępu nowoczesnego życia i prawodawstwa, Eskimosi doświadczali podobnego losu jak inne półkoczownicze plemiona – takie jak australijscy Abogirinals. W ich „zmodernizowanym” życiu jest o wiele więcej biedy i bezrobocia niż w większości innych części zachodniego świata. To, wraz z dyskryminacją i ignorowaniem ich jako kultury przez urzędników (szczególnie w USA), doprowadziło do wielu problemów społecznych, takich jak zwiększony alkoholizm. Zachodnia dieta i mniej forsowny tryb życia również przyczyniły się do powstania wielu problemów zdrowotnych.