Właściwości fizyczne jezior

Najważniejszą właściwością fizyczną większości jezior jest ich układ temperatur, w szczególności zmiany temperatury wraz z głębokością. Pionowy profil temperatury może być mierzony przy użyciu tablic sond temperatury rozmieszczonych z łodzi lub z platformy stacjonarnej. Techniki teledetekcji są coraz częściej wykorzystywane do obserwacji wzorców temperatury w przestrzeni, a w szczególności do identyfikacji smug termicznych związanych z zanieczyszczeniami termicznymi.

W lecie woda wielu jezior ulega stratyfikacji na cieplejszą warstwę górną, zwaną epilimnionem, i chłodniejszą warstwę dolną, zwaną hypolimnionem. Stratyfikacja odgrywa główną rolę w przemieszczaniu się składników odżywczych i rozpuszczonego tlenu oraz ma istotny wpływ na ekologię jeziora. Pomiędzy tymi warstwami zwykle istnieje strefa bardzo szybkich zmian temperatury, znana jako termoklina. Kiedy jezioro zaczyna się ochładzać pod koniec lata, chłodniejsza woda powierzchniowa ma tendencję do opadania, ponieważ ma większą gęstość. Ostatecznie prowadzi to do przewrócenia stratyfikacji i wymieszania warstw. Zmiana temperatury wraz z głębokością jest zazwyczaj znacznie mniejsza w zimie. Niektóre jeziora, zwane jeziorami dimiktycznymi, mogą również wykazywać wiosenną wywrotkę po stopieniu pokrywy lodowej, ponieważ woda ma maksymalną gęstość przy 4 °C.

Drugą ważną cechą jezior jest sposób, w jaki dostępność światła zmienia się wraz z głębokością. Światło maleje wykładniczo (jak opisuje to prawo Beera) w zależności od zmętnienia wody. Na głębokości kompensacyjnej światło dostępne dla produkcji fotosyntetycznej jest równoważone przez energię traconą w procesie oddychania. Powyżej tej głębokości znajduje się strefa eufotyczna, ale poniżej niej w strefie afotycznej fitoplankton – najniższy poziom w systemie ekologicznym jeziora – nie może przetrwać, chyba że organizmy są zdolne do pionowej migracji.

Wzorce osadzania osadów w jeziorach zależą od szybkości zasilania w wodach dopływających oraz od prądów podpowierzchniowych i topografii. Powtarzające się sondowanie dna jeziora może być wykorzystane do badania wzorców sedymentacji. Teledetekcja mętności wód powierzchniowych również została wykorzystana do wnioskowania o tempie sedymentacji, jak w sztucznym jeziorze Nasser w Egipcie. W niektórych częściach świata, gdzie wskaźniki erozji są wysokie, żywotność zbiorników może być drastycznie zmniejszona poprzez wypełnienie ich osadami.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.