Odmiany realizmu filozoficznego
Historia zachodniej filozofii jest naznaczona sporami pomiędzy tymi, którzy bronili form realizmu, a tymi, którzy się im sprzeciwiali. Podczas gdy z pewnością istnieją znaczące podobieństwa łączące różnorodne stanowiska powszechnie określane jako realistyczne, istnieją również istotne różnice, które uniemożliwiają jakąkolwiek prostą, ogólną charakterystykę realizmu. Wiele z tych sporów, jeśli nie wszystkie, można postrzegać jako dotyczące w ten czy inny sposób relacji pomiędzy, z jednej strony, istotami ludzkimi jako myślicielami i podmiotami doświadczenia a, z drugiej strony, obiektami ich wiedzy, przekonań i doświadczenia. Czy percepcja zmysłowa i inne formy poznania, a także naukowe teoretyzowanie, które próbuje nadać sens ich przekazom, dostarczają wiedzy o rzeczach, które istnieją i są takie, jakie są, niezależnie od ludzkiej aktywności poznawczej czy badawczej? Można przynajmniej w przybliżeniu powiedzieć, że filozoficzni realiści to ci, którzy bronią twierdzącej odpowiedzi na to pytanie, albo w odniesieniu do wszystkich, albo w odniesieniu do pewnych obszarów wiedzy lub przekonań – np. świata zewnętrznego, teorii naukowych, matematyki czy moralności.
Twierdząca odpowiedź może wydawać się nie więcej niż najzwyklejszym zdrowym rozsądkiem, ponieważ ogromna większość naszych przekonań jest z pewnością najbardziej naturalnie przyjmowana jako dotycząca obiektów niezależnych od umysłu, których istnienie jest sprawą całkowicie obiektywną. I wydaje się, że jest tak niezależnie od tego, czy przekonania, o których mowa, dotyczą spraw przyziemnych, takich jak nasze najbliższe otoczenie, czy teoretycznych bytów naukowych, takich jak cząstki subatomowe, siły fundamentalne i tak dalej. Niemniej jednak, jeśli realizm, któremu sprzyja zdrowy rozsądek, ma być utrzymany jako stanowisko filozoficzne, potrzeba wielu argumentów i wyjaśnień dotyczących związanych z nim kwestii i pojęć (np. obiektywności i niezależności umysłu).
Każde ogólne stwierdzenie na temat realizmu nieuchronnie zaciemnia jednak wielką różnicę w skupieniu uwagi w kontrowersjach pomiędzy realistami i antyrealistami od starożytności po dzień dzisiejszy. W niektórych kontrowersjach chodzi przede wszystkim o kwestię ontologii, dotyczącą istnienia bytów jakiegoś problematycznego rodzaju. W innych opozycja, choć nadal ma charakter ontologiczny, dotyczy raczej ostatecznej natury rzeczywistości jako całości, czego historycznie ważnym przykładem są kontrowersje wywołane przez różne formy idealizmu. W jeszcze innych spór, choć nie jest całkowicie oderwany od kwestii ontologicznych, dotyczy przede wszystkim pojęcia prawdy, albo w ogólności, albo w zastosowaniu do stwierdzeń pewnego szczególnego typu, takich jak sądy moralne lub teoretyczne twierdzenia naukowe o nieobserwowalnych bytach.