Międzynarodowy zespół naukowców zsekwencjonował genom 37 000-letniego męskiego szkieletu znalezionego w Kostenkach w Rosji.
Badanie, które zostało niedawno opublikowane w Science, rzuca zupełnie nowe światło na to, kim jesteśmy jako Europejczycy.
„Z genetycznego punktu widzenia jest on Europejczykiem”, mówi profesor Eske Willerslev, dyrektor Centrum GeoGenetyki na Uniwersytecie w Kopenhadze, który brał udział w nowym badaniu, i dodaje:
„Właściwie jest on bliżej Duńczyków, Szwedów, Finów i Rosjan niż Francuzów, Hiszpanów i Niemców”.
Podział nastąpił w ciągu 8.000 lat przerwy

Nowe wyniki ujawniają, że człowiek ten jest najstarszym znanym nam do tej pory, który genetycznie reprezentuje odrębną linię od przodków dzisiejszych Azjatów. Ma to decydujące znaczenie, jeśli chodzi o datowanie jednego z najważniejszych wydarzeń w historii.
„Możemy teraz datować czas rozdzielenia Azjatów i Europejczyków”, mówi profesor Rasmus Nielsen z Uniwersytetu Kopenhaskiego i Uniwersytetu Kalifornijskiego w Berkeley, który również brał udział w badaniu.
Podkreśla, że genom Kostenki wyznacza linię 37 000 lat temu. Tutaj linie musiały się rozdzielić, podczas gdy 45 000-letni genom z niedawno odkrytego Ust’ Ishim na Syberii wyznacza granicę w innym kierunku.
To daje odpowiedź na jedno z największych pytań w historii ludzkości; naukowcy wiedzą teraz, że jest to w obrębie 8000-letniej luki, że Europejczycy i Azjaci poszli swoją drogą.
Meta-populacja: seks przez populacje
Poprzednio wrażenie było takie, że nasi przodkowie żyli w oddzielnych populacjach i mieli dzieci w obrębie grupy, zamiast tego Willerslev teraz maluje bardzo różny obraz składający się z jednej dużej meta-populacji.
Meta-populacja składa się z kilku populacji, które kopulują ze sobą.
Meta-populacja jest połączona poprzez sąsiadów sąsiada, składających się z ludzi, którzy generalnie są do siebie bardzo podobni, ale mają też własne, unikalne cechy.
„To była ogromna, złożona sieć, a nie oddzielne gałęzie, które żyły w izolacji”, mówi Willerslev.
Uważa on, że Europejczycy musieli być jedną ogromną meta-populacją rozciągającą się na całą Europę, Bliski Wschód i Azję Środkową.
Możliwe jest podążanie genetycznym szlakiem; aż do genomu Kostenki, do łowców-zbieraczy na Syberii 25 000 lat temu i rolników 7-8000 lat temu w Hiszpanii, Luksemburgu i Szwecji, aż do dzisiejszych Europejczyków.
Mieszane opinie
W badaniu opublikowanym we wrześniu, prowadzonym przez dwóch profesorów, Johannesa Krause z Eberhard Karl’s Universität Tübingen w Niemczech i Davida Reicha z Uniwersytetu Harvarda w USA, stwierdzono, że obecni Europejczycy wywodzą się z co najmniej trzech oddzielnych grup.
David Reich uznaje znaczenie nowego badania, ale nie jest przekonany, że bardzo zmienia ono historię.
„Wspaniale jest mieć genom Kostenki, a także ważne i interesujące jest znalezienie pewnego stopnia ciągłości od populacji reprezentowanej przez Kostenki do dzisiejszych Europejczyków”, mówi Reich i dodaje:
„Na podstawie testu statystycznego lub dwóch, jest to dość daleko idący wniosek co do tego, jak przebiegała nasza historia. Jest to jednak ekscytujące – jeśli to prawda”.
Zobacz wywiad z Eske Willerslev. Video: Centre for GeoGenetics, University of Copenhagen.
Extremalnie ważne, jeśli prawdziwe
Although Willerslev i Nielsen przyznają, że dalsze testy mogłyby zostać przeprowadzone, są całkiem przekonani, że ich pomysł jest wodoodporny.
Szwedzki naukowiec Pontus Skoglund z Uniwersytetu Harvarda, który nie brał udziału ani w nowym badaniu Willersleva, ani w badaniu Reicha, opublikowanym we wrześniu, również uważa je za całkiem przekonujące.
„Ciekawie będzie zobaczyć więcej przeprowadzonych testów, a jako dziedzina potrzebujemy czasu, aby przetrawić te wnioski. Ale na razie wygląda na to, że może to być prawda, a w tym przypadku jest to niezwykle ważny wynik”, mówi Skoglund.
Skandynawowie są najwcześniejszymi Europejczykami
Okazuje się, że Skandynawowie są bliżej spokrewnieni z człowiekiem z Kostenki niż jakakolwiek inna żyjąca obecnie populacja. Oznacza to, że Skandynawowie są najwcześniejszymi Europejczykami.
Genom wskazuje jednak również, że wiele cech europejskich, w tym pochodzących z Bliskiego Wschodu, było już obecnych u pierwszych Europejczyków.
Z genetycznego punktu widzenia nie ma więc sensu kategoryzować Skandynawów jako odrębnego ludu. „W tamtych czasach ludzie nie respektowali naszych cnotliwych, uporządkowanych idei przynależności do konkretnych grup” – komentuje profesor ewolucji Peter C. Kjærgaard z Uniwersytetu w Aarhus.
Translated by: Hugh Matthews
Linki naukowe
- Struktura genomowa u Europejczyków datowana na co najmniej 36 200 lat wstecz, Science DOI: 10.1126/science.aaa0114
Treść pokrewna
.