PoczątkiEdit
Sztuka wczesnochrześcijańska zachowała się z dat bliskich początkom chrześcijaństwa. Najstarsze rzeźby chrześcijańskie pochodzą z sarkofagów, datowanych na początek II wieku. Największe grupy wczesnochrześcijańskich malowideł pochodzą z grobowców w Katakumbach Rzymu i ukazują ewolucję przedstawiania Jezusa, proces nie zakończony aż do VI wieku, od kiedy to konwencjonalny wygląd Jezusa w sztuce pozostał nadzwyczaj spójny.
Do czasu przyjęcia chrześcijaństwa przez Konstantyna sztuka chrześcijańska czerpała swój styl i znaczną część ikonografii z popularnej sztuki rzymskiej, ale od tego momentu wielkie budowle chrześcijańskie wznoszone pod patronatem cesarskim przyniosły zapotrzebowanie na chrześcijańskie wersje rzymskiej sztuki elitarnej i oficjalnej, której najznamienitszymi zachowanymi przykładami są mozaiki w kościołach Rzymu. Sztuka chrześcijańska została wciągnięta, ale nie powstała, zmiana stylu z klasycznej tradycji odziedziczonej po starożytnej sztuce greckiej do mniej realistycznego i innego świata stylu hieratycznego, początek sztuki gotyckiej.
ŚredniowieczeEdit
Większość sztuki ocalałej z Europy po upadku Zachodniego Cesarstwa Rzymskiego to sztuka chrześcijańska, choć w dużej mierze dzieje się tak dlatego, że ciągłość własności kościelnej pozwoliła zachować sztukę kościelną lepiej niż dzieła świeckie. Podczas gdy struktura polityczna Zachodniego Cesarstwa Rzymskiego zasadniczo rozpadła się po upadku Rzymu, jego hierarchia religijna, to, co jest dziś współczesnym Kościołem rzymskokatolickim, zlecała i finansowała produkcję obrazów sztuki religijnej.
Kościół prawosławny w Konstantynopolu, który cieszył się większą stabilnością w ramach ocalałego Cesarstwa Wschodniego, był kluczowy w zlecaniu tam obrazów i gloryfikacji chrześcijaństwa. Gdy w średniowieczu wyłoniło się stabilne społeczeństwo zachodnioeuropejskie, Kościół katolicki przewodził w dziedzinie sztuki, wykorzystując swoje zasoby do zamawiania obrazów i rzeźb.
Podczas rozwoju sztuki chrześcijańskiej w Cesarstwie Bizantyjskim (zob. sztuka bizantyjska), bardziej abstrakcyjna estetyka zastąpiła naturalizm wcześniej ugruntowany w sztuce hellenistycznej. Ten nowy styl był hieratyczny, co oznacza, że jego głównym celem było przekazanie znaczenia religijnego, a nie dokładne oddanie przedmiotów i ludzi. Realistyczna perspektywa, proporcje, światło i kolor zostały zignorowane na rzecz geometrycznych uproszczeń form, odwróconej perspektywy i standardowych konwencji portretowania osób i wydarzeń. Kontrowersje związane z używaniem obrazów grobowych, interpretacją drugiego przykazania oraz kryzys bizantyjskiego ikonoklazmu doprowadziły do ujednolicenia wyobrażeń religijnych w obrębie wschodniego prawosławia.
Renesans i okres wczesnonowożytnyEdit
Upadek Konstantynopola w 1453 roku przyniósł kres najwyższej jakości sztuce bizantyjskiej, wytwarzanej w tamtejszych warsztatach cesarskich. Sztuka prawosławna, znana jako ikony niezależnie od medium, kontynuowana jest do dziś ze stosunkowo niewielkimi zmianami w tematyce i stylu, przy czym Rosja stopniowo staje się wiodącym ośrodkiem produkcji.
Na Zachodzie w okresie renesansu nastąpił wzrost liczby monumentalnych dzieł świeckich, choć sztuka chrześcijańska nadal była zamawiana w dużych ilościach przez kościoły, duchowieństwo i arystokrację. Reformacja miała ogromny wpływ na sztukę chrześcijańską; Marcin Luter w Niemczech zezwolił i zachęcał do wystawiania w kościołach bardziej ograniczonego zakresu obrazów religijnych, postrzegając Kościół Ewangelicko-Luterański jako kontynuację „starożytnego, apostolskiego kościoła”. Luterańskie ołtarze, takie jak Ostatnia Wieczerza młodszego Cranacha z 1565 roku, były produkowane w Niemczech, zwłaszcza przez przyjaciela Lutra, Lucasa Cranacha, aby zastąpić katolickie, często zawierając portrety czołowych reformatorów jako apostołów lub innych bohaterów, ale zachowując tradycyjne przedstawienie Jezusa. W ten sposób „luterański kult stał się złożoną rytualną choreografią w bogato wyposażonym wnętrzu kościoła”. Luteranie z dumą używali krucyfiksu, ponieważ podkreślał on ich wysokie mniemanie o teologii krzyża. Tak więc, dla luteran „Reformacja raczej odnowiła niż usunęła obraz religijny”. Z drugiej strony, chrześcijanie wywodzący się ze środowiska reformowanego byli na ogół ikonoklastami, niszczącymi istniejące obrazy religijne i zazwyczaj tworzącymi kolejne tylko w formie ilustracji książkowych.
Artystom zlecano tworzenie bardziej świeckich gatunków, takich jak portrety, obrazy krajobrazowe i z powodu odrodzenia neoplatonizmu, tematy z mitologii klasycznej. W krajach katolickich produkcja sztuki religijnej trwała nadal, a nawet wzrosła w okresie kontrreformacji, ale sztuka katolicka znalazła się pod znacznie ściślejszą kontrolą hierarchii kościelnej niż miało to miejsce wcześniej. Od XVIII wieku liczba dzieł religijnych produkowanych przez czołowych artystów gwałtownie zmalała, choć nadal składano ważne zamówienia, a niektórzy artyści nadal produkowali duże ilości sztuki religijnej z własnej inicjatywy.
Okres nowożytnyEdit
As a secular, non-sectarian, universal notion of art arose in 19th-century Western Europe, ancient and Medieval Christian art began to be collected for art appreciation rather than worship, while contemporary Christian art was considered marginal. Sporadycznie świeccy artyści podejmowali tematykę chrześcijańską (Bouguereau, Manet) – ale tylko rzadko chrześcijański artysta był włączany do historycznego kanonu (jak Rouault czy Stanley Spencer). Jednak wielu współczesnych artystów, takich jak Eric Gill, Marc Chagall, Henri Matisse, Jacob Epstein, Elizabeth Frink i Graham Sutherland, stworzyło znane dzieła sztuki dla kościołów. Salvador Dalí jest artystą, który również stworzył godne uwagi i popularne dzieła sztuki o tematyce chrześcijańskiej. Współcześni artyści, tacy jak Makoto Fujimura, mieli znaczący wpływ zarówno na sztukę sakralną, jak i świecką. Inni znani artyści to Larry D. Alexander i John August Swanson. Niektórzy pisarze, tacy jak Gregory Wolfe, postrzegają to jako część odrodzenia chrześcijańskiego humanizmu.
Popularna sztuka dewocyjnaEdit
Od czasu pojawienia się druku sprzedaż reprodukcji pobożnych dzieł była głównym elementem popularnej kultury chrześcijańskiej. W XIX wieku dotyczyło to między innymi malarzy rodzajowych, takich jak Mihály Munkácsy. Wynalezienie kolorowej litografii doprowadziło do szerokiego obiegu kartek świątecznych. W epoce nowożytnej firmy specjalizujące się we współczesnych komercyjnych artystach chrześcijańskich, takich jak Thomas Blackshear i Thomas Kinkade, choć powszechnie uważane w świecie sztuki pięknej za kicz, odniosły wielki sukces.