Ik begon boeken te schrijven toen ik in groep vier zat. Mijn eerste boek – een prentenboek – heette Austin, Texas (slim, ik weet het), over de plaats waar ik was geboren. Ik had geen verlangen om beroemd te worden. Ik wist niet eens wat roem was. Ik was gewoon een kunstenaar met een pak kleurpotloden, die deed wat me een diep gevoel van leven gaf.
Mettertijd veranderden mijn creatieve beweegredenen.
De verschuiving was zowel subtiel, als ook normaal. Het is in zekere zin het menselijk instinct om van scheppen en leven als een manier om uit te drukken wat er in onze ziel leeft, over te gaan op scheppen en leven op een manier die ons zal opvallen en die ons populair en geliefd zal maken. Dit kan natuurlijk allerlei vormen aannemen – van proberen meer volgers te krijgen op Instagram tot het streven naar een promotie op het werk of gewoon proberen uitgenodigd te worden voor een feestje in het weekend.
Maar welke vorm het ook aanneemt, het najagen van roem is dit voortdurend schipperen tussen handelen en leven op een manier die ons onszelf maakt, en handelen en leven op een manier die ons geliefd en goedgekeurd maakt.
Zo volkomen menselijk. Zo verwacht. En zo normaal.
Dat maakt het gemakkelijk om over het hoofd te zien.
Faam en ongeluk.
Het meest voor de hand liggende probleem met het over het hoofd zien van onze neiging om te vechten voor goedkeuring ten koste van onszelf is dat dit de weg naar ongelukkigheid is.
Onze honger om opgemerkt te worden, om gezien te worden, om gewaardeerd te worden-dat zijn allemaal intens menselijke, aangeboren, ingebouwde verlangens. Maar als we liever opgemerkt worden dan onszelf zijn, hebben we een probleem. (TWEET THAT)
Arthur C Brooks schrijft in de New York Times over wat onderzoek zegt over mensen die erkenning en roem zoeken:
In 2009 voerden onderzoekers van de Universiteit van Rochester een onderzoek uit naar het succes van 147 pas afgestudeerden bij het bereiken van hun gestelde doelen na hun afstuderen. Sommigen hadden “intrinsieke” doelen, zoals diepe, duurzame relaties. Anderen hadden “extrinsieke” doelen, zoals het bereiken van reputatie of roem. De onderzoekers stelden vast dat intrinsieke doelstellingen geassocieerd werden met een gelukkiger leven. Maar de mensen die extrinsieke doelen nastreefden, ervoeren meer negatieve emoties, zoals schaamte en angst. Ze leden zelfs aan meer lichamelijke kwalen.
Dit is een van de wreedste ironieën in het leven. Ik werk in Washington, in het midden van intens publieke politieke gevechten. De ongelukkigste mensen die ik ooit heb ontmoet, zijn diegenen die het meest toegewijd zijn aan hun eigen zelfverheerlijking – de experts, de luidruchtige TV-makers, de betweters in de media. Ze bouwen zichzelf op en promoten hun imago, maar voelen zich het grootste deel van de tijd vreselijk.
Dat is de paradox van roem. Net als drugs en alcohol, als je eenmaal verslaafd bent, kun je niet meer zonder. Maar je kunt er ook niet mee leven. Beroemdheden hebben roem omschreven als “een dier in een kooi; een stuk speelgoed in een etalage; een Barbiepop; een publieke façade; een figuur van klei; of, die vent op TV,” volgens onderzoek van de psychologe Donna Rockwell. Toch kunnen ze het niet opgeven. -Arthur C Brooks
De herinnering voor ons allen is tweeledig. Ten eerste zijn het de intrinsieke motivaties voor kunst, creativiteit, het leven, vriendschappen, enz. die ons op lange termijn tevreden en gelukkig houden. En ten tweede, roem (aandacht, goedkeuring, etc) is als een drug. Hoeveel je er ook van denkt nodig te hebben, het zal nooit genoeg zijn.
Zoals de pot met goud aan het eind van de regenboog, zullen we nooit komen waar we denken te willen komen.
De alomtegenwoordigheid van roem
Er zijn eigenlijk twee belangrijke redenen waarom het zo moeilijk is om dit gevoel te vermijden dat we op de een of andere manier iets tekort komen tenzij we meer volgelingen, meer fans, meer likes, meer prijzen, meer geld hebben dan de persoon die naast ons zit. Een daarvan is dat, in de cultuur waarin we leven, roem zo dicht bij onze vingertoppen lijkt te liggen.
We zijn slechts een YouTube-video verwijderd (zo lijkt het) van “ontdekking”, van onze Grote Doorbraak.
Dit is de leugen die onze cultuur ons heeft verkocht, ook al zit er een kern van waarheid in (zit er niet in alle goede leugens een kern van waarheid?)
We hebben het gekocht, haak, lijn en zinklood.
En ten tweede lokt de opkomst van de sociale media – met al zijn voordelen – ons in onze menselijkheid en ons verlangen om opgemerkt, erkend en gewaardeerd te worden, naar een ruimte waarin we niet alleen moeten optreden voor degenen die zich in onze directe sociale kringen bevinden, maar ook voor de duizenden mensen die ons al dan niet ooit in het echt zullen ontmoeten.
Dit is de valuta van onze wereld. We willen beroemd zijn.
En toch is het veel gewicht voor onze tere zielen om te dragen.
Wie wordt erdoor getroffen?
Een deel van de reden waarom het zelfs zo belangrijk is om over de alomtegenwoordigheid van deze mentaliteit te praten, is dat, zelfs als je denkt dat het je niet beïnvloedt, het je waarschijnlijk wel beïnvloedt. Zelfs als je bij jezelf denkt dat sociale media of volgers of fans je niets kunnen schelen, in een wereld die meer dan ooit verbonden is, zijn we nog vatbaarder voor aanstellerij en vergelijken en wedijveren – en allerlei andere dingen die uiteindelijk ons geluk zullen stelen.
Van welke van de volgende dingen denk je dat ze je gelukkiger maken?
- Een promotie?
- Een hoger salaris?
- Een afspraakje met iemand die je leuk vindt?
- Een zakelijke kans?
- Een prijs of eerbetoon?
- Acceptatie van vrienden of ouders?
Hier volgt een vraag die we ons allemaal eens moeten stellen: wat levert het ons eigenlijk op als we die bevestigingen of genegenheid krijgen?
Zoek ik iets buiten mezelf dat ik aan mezelf kan geven?
De kosten van het najagen van roem.
Wat ruilen we voor die pot met goud aan het eind van de regenboog die eigenlijk niet lijkt te bestaan?
Hier zijn een paar dingen die in me opkomen:
- Creativiteit – het najagen van roem verhindert ons om ons te richten op wat ons hart werkelijk zal helen, zoals creatieve projecten die onze ziel herstellen en ons helpen de weg naar huis te vinden.
- Liefde – het concept van “beroemd” zijn vernauwt onze focus tot onszelf en verhindert ons om werkelijk te zien hoe we verbonden zijn met andere mensen in de wereld. Wanneer we vastzitten in verdriet, angst en hopeloosheid, is de weg vooruit LIEFDE. Het najagen van de lege belofte van roem verhindert ons om de echte waarde hiervan te kunnen zien.
- Verbinding-het is niet zo dat iemand die roem heeft ervaren niet authentiek verbonden kan zijn met anderen. Ik ken veel “beroemde” mensen die zeer authentiek verbonden zijn. Het is gewoon dat de race om roem (competitie, perfectie, aanmatiging) in directe tegenspraak kan zijn met de regels van verbinding (veiligheid, kwetsbaarheid, eerlijkheid).
- Tevredenheid – aangezien roem op een continuüm ligt, hoe meten we het dan? Hoe beroemd moet ik zijn om “beroemd” te zijn? Hoeveel volgers en “vind ik leuks” moet ik hebben voordat ik het genoeg vind? Is 250k genoeg? Of heb ik een miljoen nodig? 7 miljoen? Wat als we, in plaats van “succes” of “roem” te definiëren, “genoeg” zouden definiëren en de rest voor zichzelf zouden laten zorgen?
- Onszelf – in onze kern zijn we allemaal onvolmaakte, multi-dimensionale, voortdurend veranderende, totaal paradoxale wezens. De ene dag willen we veganist zijn, en de volgende dag willen we bacon eten. Vandaag wil ik een boek lezen, en vanavond wil ik een film kijken. Ik heb instortingen en defecten zoals iedereen. We zijn onvolmaakt en feilbaar en mooi en altijd aan het leren en groeien. Roem laat dit niet toe. Roem vraagt ons om tweedimensionale, voorspelbare, “perfecte” of bijna-perfecte versies van onszelf te zijn, wat misschien leuk is om naar te kijken, maar niet het echte leven is.
- Balans-roem verleidt ons te geloven dat de wereld om ons draait, en zodra we dit beginnen te geloven, kan de geringste verandering in onze omgeving ons het gevoel geven dat de wereld op ons inbeukt; en alsof het onze taak is om het op te lossen. Het zou ons niet moeten verbazen dat we zoveel beroemdheden hun evenwicht in het leven hebben zien verliezen.
Dit wil niet zeggen dat roem slecht is. Als roem of succes of geld of linkshandigheid naar je toekomt, geweldig. Maar proberen van jezelf iets te maken wat je niet bent om een of andere externe omstandigheid te manifesteren – of dat nu roem is of iets anders – is een recept voor een ramp.
“Roem is een spirituele drug. Het is vaak een bijproduct van ons artistieke werk, maar net als kernafval kan het een zeer gevaarlijk bijproduct zijn. Roem, het verlangen om het te bereiken, het verlangen om het vast te houden, kan een “hoe doe ik het?”-syndroom veroorzaken. Deze vraag is niet, “gaat het werk goed?” Het is, “hoe ziet het eruit voor hen?” -Julia Cameron
Mijn punt is dat roem gevaarlijk is. En zonder zorgvuldige aandacht kan onze ingebouwde honger ernaar ons naar de ondergang leiden.
Het geneesmiddel voor een roemruchte ziel
Er zijn een paar suggesties die ik heb voor degenen onder ons die zich laten meeslepen door de roemdrug, en dat zijn we allemaal op de een of andere manier. Als je dit leest, is de kans vrij groot dat je de druk van de roem-drug hebt gevoeld, de allure ervan.
Het heeft je naar binnen getrokken, ondanks je weerstand.
En voor jou (mij ook) is de eerste en belangrijkste opdracht die ik je zou willen meegeven: zoek een creatief project dat je ALLEEN kunt doen omwille van het project. Daarmee bedoel ik dat je je niet met dit creatieve project bezighoudt om aandacht of erkenning te krijgen op een dag voor hoe geweldig je in de kunst bent.
Je doet de kunst letterlijk omwille van de kunst.
Het zou je eigenlijk kunnen helpen om een creatieve uitlaatklep te vinden waartoe je je altijd al aangetrokken hebt gevoeld, zelfs als je denkt dat je er niet goed in bent. Zoals gitaar spelen, of dansles nemen, of een boek schrijven. Want nogmaals, het gaat er niet om dat je applaus krijgt van een publiek.
Het gaat erom dat je meer jezelf wordt.
Julia Cameron zegt het zo:
Het punt van het werk IS het werk. Roem verstoort die perceptie… We houden allemaal van ere wie ere toekomt. Als kunstenaars krijgen we dat niet altijd. Maar door je te richten op roem – op de vraag of we genoeg krijgen – creëer je een voortdurend gevoel van gebrek… Onthoud dat jezelf behandelen als een kostbaar object je sterk maakt. Als je te vergiftigd bent door de roem drug, moet je ontgiften door jezelf te vertroetelen. Wat hier op zijn plaats is, is een grote mate van zachtmoedigheid…”
Dus nogmaals, zoek een creatief project dat je kunt aangaan, alleen omwille van het creatieve project – niet om het te delen – en wees dan ongelooflijk zacht en genadig voor jezelf terwijl je onderzoekt en nieuwsgierig wordt en een gigantische puinhoop en een dwaas van jezelf maakt.
Dit zal je ontgiften van de roem-drug.