Alai

Kiedy ktoś myśli o chińskiej sztuce, to co zwykle przychodzi na myśl nie jest współczesne. I odwrotnie, kiedy ktoś myśli o sztuce współczesnej, zazwyczaj nie wyobraża sobie chińskich artystów. Jednak dzięki swojej bogatej historii kultury sztuk pięknych i kaligrafii, chińscy artyści znajdują dziś nowe sposoby, aby złożyć hołd swojej przeszłości, jednocześnie odrywając się od tradycyjnych wartości artystycznych i na nowo definiując swoją tożsamość kulturową poprzez sztukę współczesną.

Więcej niż kiedykolwiek, artyści ci przyciągają coraz większą uwagę świata sztuki, szczególnie teraz, gdy codzienna rozmowa została przesiąknięta leksykonem politycznym. Współczesna sztuka chińska wykazuje szczególną przejmującą wrażliwość na ten temat. Konfrontując się z własną tradycją i kulturą, której groziło wchłonięcie przez wpływy Zachodu po rewolucji kulturalnej pod koniec lat 70., współczesna sztuka chińska jest z natury polityczna; jednocześnie przedstawia pragnienie indywidualności, wystawiając na pokaz swój nacjonalizm i próbując odkryć głos, który mogliby uznać za swój własny.

Mając to na uwadze, poznajmy 15 współczesnych chińskich artystów, na których warto zwrócić uwagę.

Ding Yi

Zamieszkały w Szanghaju, Ding Yi jest najbardziej znany ze swoich drobiazgowych obrazów geometrycznych. Obrazy te, mechaniczne i minimalistyczne w wyglądzie, przywodzą na myśl gwałtowną industrializację Chin i rozprzestrzenianie się masowej produkcji. Choć formy tworzące jego obrazy wydają się nienaturalne i szorstkie, przywodzą również na myśl organiczne kaligraficzne formy chińskiego pisma. Pomimo masowej produkcji, w sposobie, w jaki Ding Yi upiera się przy ręcznym malowaniu swoich form, jest coś na kształt zen. Podczas gdy jego charakterystyczne „krzyże” zaczęły wykorzystywać linijki i inne narzędzia do pomocy w malowaniu precyzyjnych linii prostych, z czasem zaczął odręcznie nanosić znaki, nadając swoim formom znacznie luźniejszy wygląd wizualny.

Su Xiaobai

Su Xiaobai zaczynał jako malarz socrealistyczny, po czym powoli zmierzał w kierunku abstrakcji po ekspozycji na sztukę zachodnią podczas studiów w Niemczech. Ostatecznie, większość jego obrazów została zredukowana do prostych abstrakcyjnych obiektów z lakieru. Su Xiaobai skupia się przede wszystkim na formie, kolorze i jakości powierzchni. Używając lakieru, oddaje hołd długiej historii tego wykończenia jako medium artystycznego w kulturze chińskiej. Dzięki mistrzowskiemu opanowaniu tego medium, jest w stanie osiągnąć półprzezroczystą jakość swoich obrazów, które nadają im charakter medytacji i kontemplacji.

Wang Guangle

Jeden z uznanych pionierów chińskiego malarstwa abstrakcyjnego, zrywający z chińską tradycją reprezentacyjną, Wang Guangle używa farby do konceptualizacji tematów takich jak czas. Jego użycie koloru, jednolitych pociągnięć pędzla i gradacji nadaje jego dużym płótnom pulsującą aurę, która nawiązuje do rytualnej duchowości. Podczas gdy niektóre z jego prac są monochromatyczne, jego prace z 2018 roku wprowadzają dwa kolory – jeden, który zaczyna się na zewnętrznej krawędzi i powoli zmierza do centrum płótna, ustępując miejsca drugiemu, który wzrasta w świetlistości, podobnie jak w przypadku obrazu Marka Rothko.

Huang Yuxing

Huang Yuxing jest artystą reprezentacyjnym, który jest znany z używania jasnych, nasyconych, fantastycznych kolorów do przedstawiania krajobrazów i postaci. Chociaż tradycyjne chińskie motywy, takie jak drzewa i góry, można rozpoznać na jego płótnach, przedstawienia tych tematów są dalekie od realizmu. Kolory, które składają się na obrazy Huang Yuxinga, tworzą sceny świata, które graniczą z psychodelicznymi, halucynacyjnymi obrazami. Znajome krajobrazy nagle wydają się nieznane dzięki zestawieniu kolorów, organicznych kształtów i geometrycznych linii, co nawiązuje do dezintegracji środowiska spowodowanej wpływem człowieka. Poza wpływem na środowisko, Huang przedstawia również inne aspekty ludzkiej kondycji, takie jak strach, niepokój, starzenie się i śmierć, wykorzystując abstrakcyjne formy i różnorodne palety kolorów, aby nawiązać do emocji.

Qiu Zhijie

Qiu Zhijie jest znany z używania wielu różnych mediów do tworzenia swojej sztuki konceptualnej. Od instalacji, przez fotografie, po wideo, a nawet performance, łączy zapis procesu z estetyką, nasycając swoje prace dyskursem socjologicznym, filozoficznym i politycznym. W jednej ze swoich najbardziej ikonicznych prac i być może jednej z najbardziej znanych prac w chińskiej sztuce współczesnej, Assignment No. 1: Copying the „Orchid Pavilion Preface” One Thousand Times, pisał i przepisywał tekst w kółko, aż do momentu, gdy samo pismo stało się nierozpoznawalne. Użycie chińskiego kaligraficznego tekstu jest powtarzającym się motywem w całej jego twórczości, ponieważ bada on związek między słowami a ludźmi, którzy je noszą. Inne tematy w jego dziełach sztuki to wzajemna zależność między zachowaniem i wyborami, a ostatecznym przeznaczeniem, jak również rola ideologii w kulturze.

Huang Yong Ping

Prace Huang Yong Pinga wstrząsnęły światem dzięki jego kontrowersyjnemu użyciu medium. Niekwestionowany lider chińskiej współczesnej sztuki konceptualnej, prace Huanga były niezwykle awangardowe, a on sam znany był z wykorzystywania w instalacjach takich elementów, jak żywe zwierzęta. W swojej sztuce zawarł wiele pomysłów dotyczących filozofii, wykorzystując buddyjskie i taoistyczne motywy, takie jak próba wyeliminowania „ja” poprzez włączenie do procesu twórczego przypadku. Na przykład, używał kostek do gry lub koła ruletki, aby określić medium dla danego dzieła.

Chociaż urodził się w Chinach, wiele z prac Huang Yong Pinga zostało wyprodukowanych we Francji. To było poprzez pracę poza Chinami, że jego sztuka wzrosła do większej skali, jak wiele z jego dzieł zawierał podteksty polityczne, które zostały odrzucone przez rząd chiński. Zdając sobie sprawę ze stereotypowego podziału na kulturę Wschodu i Zachodu, jasno wyraził swoje wątpliwości. Wrzucił m.in. wschodnie i zachodnie książki historyczne do pralki, a nieczytelne kawałki papierowej papki umieścił na postumencie. Nie stronił też od kontrowersji. Pamiętne jest, że obrońcy praw zwierząt byli wściekli z powodu jego instalacji zawierającej płazy, gady i owady. Miała ona przedstawiać ludzką kondycję i rywalizację o dominację, ale z powodu skarg ostatecznie została wystawiona bez zwierząt. Pomimo konfliktów z rządami i innymi grupami, Huang kontynuował produkcję prowokacyjnych dzieł sztuki aż do swojej śmierci w wieku 65 lat.

Yang Fudong

Głównie pracując w filmie, fotografii i instalacji, Yang Fudong przenosi widza w surrealistyczne środowiska przypominające sen. Jego filmy, często powolne i pozbawione narracji, zawierają zarówno współczesne tematy, jak i rekonstrukcje historycznych mitów i scenerii, ukazując klasyczne chińskie tropy zaangażowane we współczesne problemy społeczne. Włączając wiele perspektyw bez prawdziwej konkluzji, prace Yanga koncentrują się na słabości ludzkiej kondycji i emocji pomimo pięknych idyllicznych ustawień, w których umieszcza tematy.

Zeng Fanzhi

Zeng Fanzhi, szukając nowych sposobów ekspresji po chińskiej rewolucji kulturalnej, inspirował się przede wszystkim niemieckim ekspresjonizmem i francuskim romantyzmem. Jak wielu innych, sięgał do sztuki zachodniej i znajdował sposoby na odejście od socrealizmu, który był wówczas modny w Chinach. Wiele z jego prac przedstawiało osoby o rysach przypominających maski – bezosobowe i pozbawione wyrazu – co nawiązywało do jego ogólnego niesmaku wobec szybkiej modernizacji Chin i poczucia odrzucenia. Jego szaleńcze i ekspresyjne pociągnięcia pędzla nawiązują do poczucia niepewności, które odczuwał w tym czasie wielkich zmian kulturowych, a użycie stonowanych kolorów obok cielistych różów i czerwieni podkreśla jego empatię wobec ludzkiego cierpienia.

Xu Zhen

Xu Zhen w swojej pracy w malarstwie, rzeźbie i wideo stosuje humor i krytykę, aby stworzyć sztukę prowokującą do myślenia. Niektóre z jego rzeźb i obrazów składają się z dobrze znanych, ale niepasujących do siebie ikonografii kulturowych, takich jak laleczki voodoo i greccy bogowie, które zostały zebrane w jednym miejscu, aby skomentować globalizację. Jego prace, teatralne i satyryczne, podważają stereotypy i kwestionują społeczne tabu, jednocześnie obalając oczekiwania. W jednej z instalacji, In Just a Blink of an Eye (W mgnieniu oka), artysta zatrudnia performerów, którzy pozują zastygli w bezruchu w dziwnych, zaprzeczających grawitacji pozach, podczas gdy publiczność czeka z niecierpliwością na ich ruch. W niektórych swoich występach artysta zwracał nawet uwagę na monotonię codzienności, wybuchając krzykiem w tłumie.

Liu Xiaodong

Malarz neorealistyczny, który skupił się na przedstawianiu scen z życia codziennego, nie próbując go upiększać, Liu Xiaodong jest uważany za jednego z najbardziej wpływowych malarzy we współczesnej sztuce chińskiej. Jego obrazy obejmują zarówno martwe natury, jak i portrety oraz pejzaże. Choć maluje z dnia na dzień, jego duże pociągnięcia pędzla grożą abstrakcją, a jego prace graniczą między rzeczywistością a sztucznością. Jego spontaniczne dokumentacje ludzi i rzeczy en plein air służą jako wizualna dokumentacja świata, który szybko się zmieniał, w przeciwieństwie do rodzącej się popularności fotograficznych migawek. Jego namysł nad portretami dodaje element humanizujący, bo choć przyjaźni się z wieloma ze swoich obiektów, jest jednocześnie podglądaczem.

Cao Fei

W celu zbadania rzeczywistości w zestawieniu z fantazją i snem, Cao Fei wykorzystuje fotografię, wideo i inne media cyfrowe. Wykorzystując swoje doświadczenia z przeszłości, zanurzone w muzyce pop i subkulturach młodzieżowych, zwraca uwagę na poczucie wyobcowania. Wybierając duże obiekty przemysłowe jako scenerię dla wielu swoich prac, jednocześnie zachęcając jednostki w swoich filmach do odgrywania swoich fantazji, Cao Fei zwraca uwagę na ostrą przepaść pomiędzy prozaicznością i homogenicznością współczesnego życia a indywidualizmem. Rzeczywistość ta jest jeszcze bardziej wyolbrzymiona przez dokumentalny styl filmowania w filmie Cao Fei, Whose Utopia. Pokazując ludzi w ich naturalnym otoczeniu, obok ich wymyślonych postaci w tym samym miejscu, Cao Fei eksploruje również jeden ze swoich częstych tematów, jakim jest równoległa rzeczywistość. W jej pracach utopia i dystopia istnieją jednocześnie.

Zhang Huan

Prawdopodobnie jeden z najbardziej znanych chińskich artystów performatywnych/konceptualnych, prace Zhang Huana składają się nie tylko ze sztuki performance, ale także malarstwa, fotografii i rzeźby. Jego sztuka performance często odnosiła się do idei politycznych i polegała na wykorzystywaniu własnego ciała, zadawaniu mu obrażeń, malowaniu go lub zakrywaniu. Jego wczesne performance skupiały się głównie na tym, jak wiele dyskomfortu cielesnego jest w stanie znieść, ale po przeprowadzce do Nowego Jorku jego uwaga przesunęła się bardziej w stronę własnej imigracji i tożsamości chińskiego artysty w Ameryce. W „Family Tree” Zhang Huan stopniowo pokrywa swoją twarz chińskimi znakami, aż do momentu, gdy sama kaligrafia staje się nieczytelna. W ostatnich latach skupił się bardziej na malarstwie, fotografii i rzeźbie, nawiązując do chińskiej historii politycznej i religijnej poprzez ikonografię, taką jak buddyjskie rzeźby i chińskie lub amerykańskie flagi.

Cui Ruzhuo

Cui Ruzhou używa tuszu wash do malowania pięknych kwiatów, ptaków i pejzaży, ale chociaż używa tego bardzo tradycyjnego chińskiego medium, jego prace są czymkolwiek innym niż konwencjonalne. Był szkolony jako kaligraf i w tradycyjnym malarstwie chińskim, ale jego pejzaże są malowane palcami. Poprzez eksperymentowanie i doskonalenie swoich technik, Cui podniósł rangę malarstwa palcami w świecie sztuki, oferując współczesną metodologię podejścia do bardzo tradycyjnego gatunku sztuki.

Zhang Xiaogang

Przede wszystkim w czerni i bieli, z odpryskami koloru, obrazy Zhang Xiaoganga w większości przyjmują wygląd starej rodzinnej fotografii portretowej, odwołując się do pamięci i pojęcia tożsamości. W cyklu „Linia krwi: Big Family” przerysowane, karykaturalne, melancholijne i stoickie twarze poszczególnych osób zdają się sugerować ogólną zbiorową masę, podczas gdy jaskrawe odcienie czerwieni i subtelne blizny oraz różnice w charakterystyce zdają się reprezentować indywidualność. Ten kontrast widać również w jego życiu osobistym, gdzie jako malarz miał się dostosować do socrealizmu innych malarzy w Chinach w tamtym czasie. Jednak nawet wtedy nalegał na umieszczanie na swoich pracach znaków przepełnionych emocjami.

Fan Zeng

Fan Zeng był tradycyjnym chińskim malarzem. Znany ze swoich obrazów postaci, włącza prostotę linii i opisowe pociągnięcia pędzla, aby wlać energię i życie do postaci, które ilustruje. W przeciwieństwie do wielu współczesnych mu malarzy, którzy zerwali z ograniczeniami tradycyjnego chińskiego malarstwa, Fan Zeng zachował je, opanował i przepełnił swoje obrazy filozoficznymi i poetyckimi tematami. Wiele z jego obrazów przedstawia znane historyczne postacie chińskie. Również utalentowany w poezji i kaligrafii, jego prace często zawierały wiersze, które uzupełniały jego obrazy. W odróżnieniu od malarstwa dynastii Ming i Qing, które kładło nacisk na precyzyjne operowanie pędzlem i dbałość o szczegóły, Fan Zeng podążał za tradycją dynastii Song luźniejszych, ekspresyjnych pociągnięć pędzla.

Szukasz więcej? Przeglądaj chińską sztukę i antyki na sprzedaż na aukcjach już teraz.