Główna wyspa Malta wnosi znaczący wkład w ogólną gospodarkę kraju, która sama jest klasyfikowana jako gospodarka zaawansowana według Międzynarodowego Funduszu Walutowego (IMF). Do 1800 roku Malta zależała od bawełny, tytoniu i jej stoczni na eksport. Gdy znalazła się pod kontrolą brytyjską, zaczęła być zależna od Stoczni Maltańskiej jako wsparcia dla Królewskiej Marynarki Wojennej, zwłaszcza podczas wojny krymskiej w 1854 roku. Gospodarka Malty została pobudzona przez otwarcie Kanału Sueskiego w 1869 roku, kiedy to nastąpił ogromny wzrost liczby statków cywilnych wpływających do portu. Statki zatrzymujące się w maltańskich dokach w celu uzupełnienia paliwa pomagały w handlu Entrepôt, co przynosiło wyspie dodatkowe korzyści. Pod koniec XIX wieku gospodarka zaczęła podupadać, a w latach 40-tych gospodarka Malty przeżywała poważny kryzys. Jednym z czynników był większy zasięg nowszych statków handlowych, które wymagały rzadszych postojów na tankowanie. Gospodarka została ponownie pobudzona po II wojnie światowej, kiedy wyspa musiała zostać odbudowana.
Obecnie głównymi zasobami Malty są wapień, korzystne położenie geograficzne i wydajna siła robocza. Malta produkuje tylko około 20% swojego zapotrzebowania na żywność, ma ograniczone zasoby słodkiej wody z powodu suszy w lecie i nie ma krajowych źródeł energii, poza potencjałem energii słonecznej z jej obfitego światła słonecznego. The economy is dependent on foreign trade (serving as a freight trans-shipment point), manufacturing (especially electronics and textiles) and tourism.
Film production is a growing contributor to the Maltese economy. Pomimo swojej wielkości, Malta nadal przyciąga międzynarodowe produkcje filmowe z całego świata i jest to najlepszy znak zaufania, jaki mały kraj może otrzymać od zagranicznych producentów. Pierwszym filmem nakręconym na Malcie był Sons of the Sea z 1925 roku. Od tego czasu ponad 100 innych filmów zostało częściowo lub w całości nakręconych na Malcie, w tym Malta Story (1953), Midnight Express (1978), Popeye (1980), Gladiator (2000), Monachium (2005), World War Z (2013) i Captain Phillips (2013).
W ramach przygotowań do członkostwa Malty w Unii Europejskiej, do której przystąpiła 1 maja 2004 roku, sprywatyzowała niektóre firmy kontrolowane przez państwo i zliberalizowała rynki. Na przykład w dniu 8 stycznia 2007 r. rząd ogłosił, że sprzedaje swoje 40 % udziałów w MaltaPost, aby zakończyć proces prywatyzacji, który trwał przez ostatnie pięć lat. Do 2010 r. Malta sprywatyzowała telekomunikację, usługi pocztowe, stocznie i przemysł stoczniowy.
Bankowość i finanseEdit
Dwa największe banki komercyjne to Bank of Valletta i HSBC Bank Malta, z których oba mogą prześledzić swoje początki w XIX wieku.
Centralny Bank Malty (Bank Ċentrali ta’ Malta) ma dwa kluczowe obszary odpowiedzialności: formułowanie i wdrażanie polityki monetarnej oraz promowanie zdrowego i wydajnego systemu finansowego. Został utworzony na mocy ustawy o Centralnym Banku Malty z dnia 17 kwietnia 1968 r. Rząd Malty przystąpił do ERM II w dniu 4 maja 2005 r. i przyjął euro jako walutę krajową w dniu 1 stycznia 2008 r.
FinanceMalta jest organizacją quasi-rządową, której zadaniem jest marketing i edukacja liderów biznesu w zakresie przyjazdu na Maltę i prowadzi seminaria i wydarzenia na całym świecie podkreślające wschodzącą siłę Malty jako jurysdykcji dla bankowości i finansów oraz ubezpieczeń.
TransportEdit
Traffic in Malta drives on the left. Posiadanie samochodu na Malcie jest niezwykle wysokie, biorąc pod uwagę bardzo mały rozmiar wyspy.
Główne drogi Malty od najbardziej wysuniętego na południe punktu do najbardziej wysuniętego na północ punktu są następujące: Triq Birżebbuġa w Birżebbuġa, Għar Dalam Road i Tal-Barrani Road w Żejtun, Santa Luċija Avenue w Paola, Aldo Moro Street (Trunk Road), 13 December Street i Ħamrun-Marsa Bypass w Marsa, Droga Regionalna w Santa Venera/Msida/Gżira/San Ġwann, Droga Św. Andrzeja w Swieqi/Pembroke, Malta, Droga Nadbrzeżna w Baħar iċ-Ċagħaq, Salina Road, Kennedy Drive, St. Paul’s Bypass i Xemxija Hill w San Pawl il-Baħar, Mistra Hill, Wettinger Street (Mellieħa Bypass) i Marfa Road w Mellieħa.
Autobusy (xarabank lub karozza tal-linja) są podstawową metodą transportu publicznego. Założona w 1905 roku usługa przeszła gruntowną reformę w lipcu 2011 roku. Struktura zarządzania zmieniła się z samozatrudnionych kierowców prowadzących własne pojazdy na usługę oferowaną przez jedną firmę w drodze przetargu publicznego. Przetarg publiczny wygrała Arriva Malta, członek grupy Arriva, ale firma zakończyła działalność 1 stycznia 2014 r. po nacjonalizacji jako Malta Public Transport przez rząd maltański, z nowym operatorem autobusowym, który ma przejąć ich działalność w najbliższej przyszłości.
Malta ma trzy duże naturalne porty:
- The Grand Harbour (lub Port il-Kbir), położony po wschodniej stronie stolicy Valletty, był portem od czasów rzymskich. Posiada kilka rozległych doków i nabrzeży, a także terminal statków wycieczkowych. A terminal at the Grand Harbour serves ferries that connect Malta to Pozzallo & Catania in Sicily.
- Marsamxett Harbour, located on the western side of Valletta, accommodates a number of yacht marinas.
- Marsaxlokk Harbour (Malta Freeport), at Birżebbuġa on the south-eastern side of Malta, is the islands’ main cargo terminal. Malta Freeport jest 11. najbardziej ruchliwym portem kontenerowym w Europie i 46. na świecie z wolumenem handlu 2,3 mln TEU w 2008 roku.
Istnieje również sztuczny port w Ċirkewwa. This is connected with Mġarr Harbour on Gozo by the Gozo ferry which makes numerous trips every day.
The only airport on Malta is Malta International Airport. Jest on zbudowany na terenie zajmowanym wcześniej przez bazę lotniczą RAF Luqa. Dwa kolejne lotniska w Ta’ Qali i Ħal Far były eksploatowane podczas II wojny światowej i w latach 60-tych, ale obecnie są zamknięte. Dziś w Ta’ Qali znajduje się park narodowy, stadion, Crafts Village oraz Maltańskie Muzeum Lotnictwa. W muzeum zachowało się kilka samolotów, w tym myśliwce Hurricane i Spitfire, które broniły wyspy podczas II wojny światowej. Narodową linią lotniczą jest Air Malta.
TurystykaEdit
Malta jest popularnym celem turystycznym, z 1,2 mln turystów rocznie. Trzy razy więcej turystów odwiedza miasto niż jest mieszkańców. Infrastruktura turystyczna znacznie wzrosła na przestrzeni lat i na wyspie znajduje się wiele dobrej jakości hoteli, chociaż nadmierny rozwój i niszczenie tradycyjnych budynków mieszkalnych jest coraz bardziej niepokojące. Coraz większa liczba Maltańczyków podróżuje obecnie za granicę na wakacje.
W ostatnich latach Malta reklamuje się jako cel turystyki medycznej, a wielu dostawców usług turystyki zdrowotnej rozwija ten przemysł. Jednak żaden z maltańskich szpitali nie przeszedł niezależnej międzynarodowej akredytacji w zakresie opieki zdrowotnej. Malta jest popularna wśród brytyjskich turystów medycznych, co sprawia, że maltańskie szpitale starają się o akredytację pochodzącą z Wielkiej Brytanii, np. w ramach Trent Accreditation Scheme. Podwójna akredytacja w amerykańskiej Joint Commission jest konieczna, jeśli szpitale na Malcie chcą konkurować z Dalekim Wschodem i Ameryką Łacińską o turystów medycznych ze Stanów Zjednoczonych.